Schengen vizesi ile giriş yapılabilen ülkelerde dikkate alınacak yeni bir gelişme yaşandı. Avrupa Birliği, Schengen Bölgesi için Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi'nin (ETIAS) bir parçası olacak yeni bir sisteme hazırlanıyor. Gelecek yıl yürürlüğe girecek olan sistem, şimdiden sınırlarda aksamalara neden olabileceği endişesi yaratmaya başladı.
SCHENGEN VİZESİ NEDİR?
Lüksemburg'un Schengen kasabasında 14 Haziran 1985'te imzalanan ve 1995'te yürürlüğe giren Schengen Anlaşması pek çok Avrupa ülkesi arasında sınır kontrollerini kaldırdı ve serbest seyahatin önünü açtı.
SCHENGEN VİZESİ HANGİ ÜLKELERDE GEÇERLİ?
Schengen Bölgesi, Almanya, Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre'den oluşuyor. AB'ye üye olmayan İsviçre, İzlanda, Norveç ve Lichtenstein'ın da bulunduğu, söz konusu 26 ülke arasında sınır uygulamaları yapılmıyor.
SCHENGEN ÜLKELERİ KİMDEN VİZE İSTİYOR?
Schengen ülkeleri arasındaki vize serbestisi sayesinde birlik üyesi ülkelerin vatandaşları, sadece kimlik ya da pasaportları ile bölge içinde seyahat edebiliyor. Bölge dışında kalan kişilerden ise vize talep ediliyor.
SCHENGEN VİZESİ BAŞVURUSU İÇİN GEREKENLER
Schengen vizesi, Schengen bölgesinde 180 günde 90 gün kalış hakkı tanımaktadır ve maximum 5 yıllık veriliyor. Schengen vize başvurusu asıl seyahat hedefi olan ülkenin temsilcisine yapılması gerekiyor. Seyahat sırasında birden çok Schengen Bölgesine giriş sağlayacak olanlar için en uzun kalış süresi planlanan ülkenin temsilcisine başvuruda bulunmanız gerekir. Kalış süresi uzun olan ülkenin belirlenememesi durumunda, ilk giriş yapılacak Schengen bölgesinin temsilcisine başvurulması gerekmektedir. Schengen Bölgesi'nin her üye ülkesi Schengen vizesini düzenleyebilir.
GİRİŞ ÇIKIŞ SİSTEMİ: EES
Terörle ilgili güvenlik endişeleri ve göç krizi gibi sorunlar nedeniyle Avrupa Birliği sınırlarına girenleri daha iyi denetlenmek adına prosedürleri ve bekleme sürelerini azaltacak ve güvenlik endişelerini ele alacak ETIAS adında bir çözüm yolu buldu. ETIAS sisteminin yasal prosedürleri 2016 yılında başladı ve sistem 2023 itibariyla kullanılacak. Mayıs ayından itibaren de ETIAS'in bir parçası olan Giriş Çıkış Sistemi (EES) yürürlüğe girecek.
VİZE ÜCRETLERİNDEN KAÇINMAK MÜMKÜN MÜ?
Avrupa Birliği üyesi olmayıp da vatandaşları vizeye ihtiyaç duymadan Schengen Bölgesine girebilen pek çok ülke var. Bu ülkelerin vatandaşları iş veya seyahat maksatlarıyla 90 güne kadar Schengen Bölgesi içinde yer alan ülkelere gitmeleriine izin verilir. Bu 90 gün boyunca bu ziyaretçilerin çalışmasına veya okumasına izin verilmez ancak iş ve turizm faaliyetlerine katılabilirler. Yeni sistem ile AB dışından gelen kişilerin Schengen bölgesindeki bir ülkeye girmeden önce vize muafiyeti için başvuruda bulunmalarını ve ödeme yapmalarını gerektirecek. Peki Avrupa ülkeleri yeni sisteme nasıl hazırlanıyor ve vize ücretlerinden kaçınmak mümkün mü?
EES NEDİR?
AB'nin yeni Girişi Çıkış Sistemi'nin (EES) başlıca görevi, birlik üyesi olmayan yolcular hakkında pasaport bilgilerine ek olarak parmak izleri ve yüz görüntüleri ile beraber biyometrik verileri kaydetmek olacak.
Her giriş ve çıkış bu şekilde kayıt altına alınacağı için pasaport damgaları da tarihe karışacak. Bu sayede AB'de azami kalma süresi olan 90 günü aşan kişilerin tespit edilmesi kolaylaşacak.
ETIAS'E NASIL BAŞVURULUR?
EITAS, Schengen Bölgesine girmek için vizeye ihtiyaç duymayan ülkelerden ziyaretçilere izin verip onları takip eden elektronik bir sistemdir. ETIAS'ın yürürlüğe girme tarihi Kasım 2023 olarak belirlendi. Bu tarihten itibaren AB vatandaşı olmayanlar, çoğu Avrupa ülkesine girişte kişi başına 7 euro ödemek zorunda olacak.
Yolculuğa çıkmadan önce internetten doldurulacak bir başvuru formu sayesinde ücret ödenecek. Bir AB vatandaşı olmasa da bir üye ülkede resmi ikametgahı olanlar EES ve ETIAS'tan muaf olacak.
EES KONTROLLERİ İÇİN BARİYERLER KURULMAYA BAŞLANDI
Birçok AB ülkesi EES kontrollerini gerçekleştirmek üzere otomatik bariyer kurma çalışmalarına hız verdi.
EES SINIRLARDA GECİKMELERE NEDEN OLUR MU?
Yeni dijital kontrol sisteminin sınırlarda aksamalara neden olabileceği en büyük endişe konularından biri. Bazı birlik yetkilileri, sistemin yürürlüğe girmesinden önce yeterince test edilmediğini vurguluyor. Bu da AB'de ikamet eden kişilerin bile gecikme yaşamasına neden olabilir.
AB konseyi tarafından geçen hafta yayınlanan bir rapor, Avusturyalı ve Alman yetkililerin özellikle sınırda bekleme sürelerinin artabileceğinden endişe duyduğunu gözler önüne serdi. Hatta raporda Avusturyalı gümrük yetkililerinin işlem sürelerinin mevcut duruma kıyasla iki katına çıkmasını beklediği ifade ediliyor.
ETIAS DOLANDIRICILARINA DİKKAT!
Yeni sistem nedeniyle 7 euroluk bir ücret alınacağının duyurulmasının ardından birçok dolandırıcı web sitesinin kurulduğu konusunda birlik yetkilileri uyarılarda bulunmaya başladı.
Dolandırıcıların kopya web siteleri oluşturabilecekleri veya ek ücretli aracılık hizmetleri sunabilecekleri belirtiliyor.
AB yetkilileri, yolcuların sadece resmi ETIAS sitesini kullanmaları gerektiğini vurguluyor. Bu site henüz kurulmadı ancak "europa.eu" alan adını kullanacak.