Türkiye'de sert geçen kış mevsimi sebze üretimini olumsuz etkiledi. Mevsim normallerinin altında seyreden ocak ayında birçok bölgede don olayı yaşanırken, şubatın gelişiyle birlikte görülen hortum ve seller sebze fiyatlarında hızlı bir tırmanışa neden oldu. Türkiye'de örtü altı tarımın yüzde 80'inden fazlasının yapıldığı Akdeniz Bölgesi'nde gece ile gündüz farkı 10 derecenin üzerine çıktı. Bu durum seraların ısıtma maliyetlerini de katladı.
Domates, salatalık, patlıcan, biber gibi sera ürünlerinde yüzde 50 ila 90 arasında hasılat kaybı yaşandı. Bu ürünlerin fiyatları da iki katına çıktı. Tarlada üretilen pırasa, karnabahar, ıspanak gibi kış sebzelerinin ise don, sel gibi etkenler nedeniyle sökümü yapılamadı. Hal böyle olunca bu ürünlerinde fiyatlarında da yüzde 30 ila 50 arasında artış yaşandı. Martta havaların ısınmasıyla birlikte üretimin de artacağına dikkat çeken sektör temsilcileri, fiyatların ise yarı yarıya düşeceğini söyledi.
HASILAT 10'DA 1'E DÜŞTÜ
Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, Antalya'nın sert bir kış ayı geçirdiğini belirterek, "Gece ile gündüz arasında 10 dereceyi aşan sıcaklık farkları var. Bazı bölgelerimizde ise hortum ve seller yaşandı. Bu gibi etkenler sera üretimini çok olumsuz etkiliyor" dedi. Patlıcan, salatalık, biber gibi ürünlerde verim için yüksek sıcaklığın gerektiğini anlatan Alp, "Soğuklar nedeniyle bu ürünler uykuya geçti, verim düştü. 500 kilogram ürün elde edilen seralarda şimdi 50 kilogram ürün alınıyor. Hasılat 10'da bire düştü" diye konuştu.
Antalya'da üreticiden domatesin türüne göre 6 ila 11 TL arasında çıktığını anlatan Alp, "Biber 17-22 TL arasndı. Patlıcan ve salatalık 20 lira. Kabak ise 16 lira" şeklinde konuştu. Martta havaların ısınmasıyla birlikte verimin de artacağını anlatan Alp, şöyle dedi: "Özellikle 20 Mart'tan itibaren ürün hasılatı artar. Bu dönemde 10-12 günde yetişen ürünler mart sonunda 3-4 güne büyür. Sera başına üretim de 700 kilograma kadar çıkar. Hal böyle olunca fiyatlar en az yarı yarıya iner, hatta mahsule göre daha fazla fiyat düşüşü bile görülebilir."
ZARARIN YARISI TARSİM'DEN
Antalya'daki birçok seranın devlet teşvikiyle sigorta yaptırdığını anlatan Alp, "Şu anda seralardaki zarar henüz ölçümlenemedi. Ancak devletimiz burada TARSİM aracılığıyla çiftçimize destek oluyor. Zararın yarısını TARSİM ödüyor. Aynı şekilde girdi maliyetlerinde de bir destek bekliyoruz. Girdi maliyetlerinin yüzde 50'sine katkı sunulursa üretimdeki sorunların büyük bir bölümü çözülür" dedi.
NARENCİYE DALDA KALDI
Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, ilde don olayları ve yağışlar nedeniyle en büyük zararın Akdeniz ilçesinde görüldüğünü söyledi. Yılmaz, "Açık alanda üretilen ıspanak, pırasa, marul gibi sebzelerde kayıp yüzde 90'ı buldu. Domates, patlıcan, biber gibi ürünlerin yetiştiği seralarda ise yüzde 50-60 oranında bir zayiat var" dedi. Mersin'de üreticide patlıcanın 15 TL'den çıktığını anlatan Yılmaz, "Domates 3 ila 10 TL, salatalık 5 ila 20 TL, biber 4.5 ila 15 TL arasında değişiyor. Havaların ısınmasıyla birlikte özellikle marttan sonra ürün artışıyla fiyatlar düşer" diye konuştu. İlde portakal, mandalina gibi narenciye ürünlerinin de dalda kaldığını ve don aldığını anlatan Yılmaz, "Bu yıl bu ürünlerin fiyatı çiftçiyi kurtarmadı. O nedenle dalına kalanlar oldu. Onlar da şimdi don yedi. Bu ürünlerde önümüzdeki günlerde fiyat artışı başlar" şeklinde konuştu.
TARLADA SÖKÜM YAPILAMIYOR
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, "Ege ve Akdeniz'de hem don hem de sel görülen bölgeler var. Bu durum sera ürünlerini olumsuz etkiledi. Fiyatlar yüzde 100 arttı" dedi. Hali hazırda hallerde özellikle sera ürünü olan domates, biber, patlıcan gibi ürünlerin fiyatlarının çok yüksek olduğunu anlatan Tavşan, "Don, çamur gibi nedenlerle sökümü yapılamayan pırasa, ıspanak gibi kış sebzelerinin de fiyatı yüksek gidiyor. Havaların ısınmasıyla birlikte düşüş görülür" diye konuştu. Tavşan, şu anda hallerde sadece narenciye ürünlerinin fiyatlarının düşük olduğunu ekledi.
