Rekabet Kurulu, ABD'li teknoloji devi Google'a çevrimiçi reklamcılık sektöründeki hakim durumunu kötüye kullanması nedeniyle 2.6 milyar TL'lik rekor ceza kesti. Cezayla yüzbinlerce işletme ve milyonlarca internet kullanıcısının günlük hayatının parçası olan dijital reklamların arkasında çalışan teknolojinin karanlık yüzü gözler önüne serilmiş oldu.
SEYYAR DİJİTAL VİTRİN
Google'ın çevrim içi reklamcılık sektöründeki faaliyetlerinin mercek altına alındığı soruşturmada, Rekabet Kurulu, "Hem yüz binlerce işletmenin hem de milyonlarca internet kullanıcısının günlük hayatının bir parçası olan dijital reklamların arkasında çalışan teknoloji göründüğü kadar masum mu?" sorusuna cevap aradı.
Soruşturma sonucunda Google'ın, dijital reklam satın alımını ve gösterimini otomatik hale getiren programatik reklamcılık alanındaki pazar gücünü kötüye kullandığını tespit edildi. Programatik reklamcılık en basit tabirle bir internet sitesine girildiğinde karşılaşılan reklamların arkasında çalışan teknoloji olarak adlandırılıyor. Bu teknolojiye, işletmelerin seyyar dijital vitrini deniliyor. Ancak bu vitrin, internet sitesindeki reklam alanlarını paraya çevirmek isteyen yayıncıların, bu parayı ödeyerek reklam vermek isteyen reklam verenlerin ve her iki tarafın bu isteğini yerine getiren aracılar gibi birçok tarafın dâhil olduğu bir sistem.
Daha açık bir ifadeyle, hem reklam vermek isteyen ve hem de reklamı yayımlayan taraflar kendileri için çalışan birer teknolojik mekanizmaya sahip. Reklam teknolojisinin arka dehlizlerine bakıldığında, reklam veren için çalışan mekanizma talep tarafı platform (demand side platform-DSP), yayıncı için çalışan mekanizma ise arz tarafı platform (supply side platform- SSP) olarak adlandırılıyor. İşte bu iki mekanizma, saniyenin binde biri kadar kısa bir sürede birbirleri ile konuşarak her iki taraf için de en kârlı olacak reklamın yayımlanmasını sağlıyor. Dolayısıyla bir haber sitesine tıklayan okuyucunun, ilgili haber sitesinde yayımlanan ayakkabı veya saat reklamını görmesinin arkasında bu reklamcılık teknolojisi yer alıyor. Aslında reklamın kullanıcının ekranına düşmesine kadar geçen sürede arka planda bir ihale gerçekleşiyor. Google hem bu ihalenin düzenleyicisi hem de katılımcısı olarak karşımıza çıkıyor.
