Yeni ekonomi modeli ile, küresel resesyon endişelerine rağmen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7.6 büyüyen ve pandemiden bu yana 3.5 milyona yakın istihdam sağlayan Türkiye ekonomisinin önümüzdeki 3 yıllık rotası belirlendi. Türkiye ekonomisine ilişkin hedef ve politikaların yer aldığı Orta Vadeli Program'ın (OVP) onaylanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı.
İHRACAT ODAKLI BÜYÜME
OVP'de büyüme için bu yıl gerçekleşme tahmini yüzde 5 oldu. Ekonominin 2023'te yüzde 5, 2024 ve 2025 yıllarında ise yüzde 5.5 büyüyeceği öngörüldü. Ekonomik aktivite üzerinde salgının etkisinin azalmasıyla birlikte ekonomide iç ve dış talebin dengelendiği bir görünümün tesis edildiği ve bu yapının sürdürülmesinin hedeflendiği belirtildi.
Bu çerçevede, son yıllarda önemli kazanımlar sağlayan ihracat odaklı büyüme stratejisi verimli ve rekabetçi bir şekilde devam ettirilecek. Güçlü, sürdürülebilir ve istihdamı destekleyen büyümenin potansiyel hızında seyretmesi amacıyla para, maliye ve gelirler politikaları koordinasyon içerisinde yürütülmeye devam edilecek.
Makroekonomik istikrar ve iş ortamı güçlendirilerek, sanayi sektöründe teknoloji yoğun sabit sermaye yatırımları ile doğrudan yabancı yatırımlar özendirilecek. Üretim süreçlerinde ithalata bağımlılığı azaltan, teknoloji yoğun ve katma değerli ihracat potansiyeli yüksek, istihdama katkı sağlayacak özel sektörlerde yatırımlar desteklenecek.
Yerli ve uluslararası yatırımcılar ile iş birliklerini içerecek sabit sermaye yatırımlarına destek verilecek. Türkiye Kalkınma Fonu bünyesindeki girişim sermayesi yatırım fonları aracılığıyla katma değerli yerli ve yenilikçi üretim desteklenecek. Turcorn adayı ve küresel iddiası yüksek teknoloji girişimleri desteklenmesi öngörülürken, üniversiteler bünyesindeki merkezi ve tematik araştırma altyapılarının sanayi ile işbirliğini artıracak destekler hayata geçirilecek.
Refahın artırılmasına katkı sağlayacak yatırımların ekonomiye kazandırılmasına yönelik olarak pandemi sonrası dönemde yeniden şekillenen ticaret rotalarında Türkiye'nin avantajlı yönlerini ve önemli merkezlere olan yakınlığını ortaya koyan bir tanıtım raporu hatırlanıp bu çerçevede etkinlikler düzenlenecek.
YILDA 890 BİN KİŞİYE İSTİHDAM
2022 sonunda 30 milyon 655 bin olan istihdam sayısının, 2025'te 33 milyon 316 bine çıkması öngörülüyor. 3 yılda 2 milyon 661 bin kişiye istihdam sağlanması hedeflenirken, program dönemi boyunca istihdamın yıllık ortalama 890 bin kişi artacağı tahmin ediliyor. Nitelikli işgücünün geliştirilmesi amacıyla bölgesel ve sektör odaklı eğitim ihtiyaçları analizleri yapılacak. Mesleki eğitim programları dijital ve yeşil dönüşümün gereklerine cevap verecek şekilde güncellenecek.
Beyin göçünü önleyecek uygulamaların yanı sıra yüksek vasıflı bireylerin ülkeye geri dönüşünü sağlayacak tersine beyin göçü mekanizmaları hayata geçirilecek. Kadınların, iş kurma ve gleiştirme süreçlerinin kolaylaştırılması ve desteklenmesi, karar alma mekanizmalarında ve e-ticaret platformlarında daha fazla yer almaları teşvik edilecek.
KONUTTA YENİ PROJELER YOLDA
Enflasyonun bu yıl yüzde 65 olacağı tahmin edilirken, enflasyon hedefi gelecek yıl için yüzde 24.9, 2024 için yüzde 13.8, 2025 için yüzde 9.9 olarak belirlendi. Fiyat istikrarını destekleyecek şekilde sürdürülebilir kalkınmaya yönelik yatırım-istihdam-üretimihracat hedefleri doğrultusunda reel sektöre uygun finansman maliyetleriyle sağlanan krediler hedef odaklı olarak yaygınlaştırılacak. Yyeni sosyal konut projeleri geliştirilecek ve dar gelirli vatandaşların konuta erişim imkânı artırılacak.
MALİ DİSİPLİNDEN ASLA TAVİZ VERMEDİK
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Programımızı hazırlarken ihracat odaklı sürdürülebilir büyümeyi esas alan Türkiye Ekonomi Modelimiz merkeze alınmıştır. Program süresince uygulayacağımız politikalar da bu kapsamda, yüksek katma değerli üretimi, cari işlemler dengesinde kalıcı iyileşmeyi, verimliliği ve ihracat artışını sağlamak üzere oluşturulmuştur. Programımızda, önceki yıllarda olduğu gibi mali disiplinden asla taviz vermedik. Program dönemi sonunda, Merkezi Yönetim Bütçe açığının GSYH'ye oranının yüzde 1.5 olmasını öngörüyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
KENT TARIMI BAŞLATILACAK
Gıdada arz güvenliği sağlanacak, çiftçi gelirlerinin üretimin sürdürülebilirliğini temin edecek şekilde belirlenmesine devam edilecek. Lojistik ve enerji maliyetleri dikkate alındığında, önümüzdeki dönemde büyük şehirlerin ihtiyacı olan belirli yaş sebze ve meyvenin şehirlerin kendi çevrelerinde yetiştirilmesine ilişkin kent tarımı çalışmaları başlatılacak
305 MİLYAR DOLAR İHRACAT
OVP'de ihracatın, 2022 sonunda 255 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilirken, 2023'te 265 milyar dolar, 2024'te 285 milyar dolar, program sonunda 305 milyar dolar olması hedeflendi. İthalatın, 2022 sonunda 360 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi, 2023'te 345 milyar dolar, 2024'te 363 milyar dolar, 2025'te de 384 milyar dolar olması öngörüldü. Bu yıl 47 milyar dolarak öngörülen cari açığın, 2025'te 10 milyar dolara inmesi, açığın milli gelire oranın da yüzde 0.9 olarak gerçekleşmesi hedefleniyor.