Ekonominin yol haritası Orta Vadeli Program'ının saç ayaklarından birini "işgücü piyasası reformu" oluşturacak, hem özel sektör hem de kamuya yönelik yeni iş modelleri devreye girecek. Kamu kurum ve kuruluşlarında işin niteliğine göre, "dönüşümlü iş paylaşımı, dağıtılmış işgücü modeli, ödünç iş ilişkisi gibi uygulamalar başlayacak. İki milyona yakın işletmeye prim desteği sürecek, istihdam garantili kurslar artacak, kırsalda genceler için ilçe bazlı programlar düzenlenecek.
YENİ TASARIM
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 6 milyon istihdam sözü kapsamında, gençlere iş ve kariyer için tüm imkânlar seferber edilecek, işgücü piyasasına yönelik atılacak bazı stratejik adımlar şöyle:
Nitelikli iş gücü için dijital dönüşüm ve ihtiyaçlara göre yeni düzenlemeler yapılacak. Destekli istihdam modeli kapsamında iş, meslek danışmanlığı hizmeti artırılacak Geçici iş ilişkisi kurma faaliyetini kurumsal olarak yürüten işyerlerinin çalışmaları kayıt altına alınacak. Gençler, kadınlar ve sosyal yardım yararlanıcılarının aktif iş gücü piyasası programlarından etkin yararlanmaları sağlanacak. Gençler için kariyer farkındalıklarını artıracak eğitimlere ağırlık verilecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarında salgınla mücadele süresince sıkça kullanılan evden, uzaktan, vardiyalı, kısmi süreli çalışmayla birlikte kamuda yeni iş modelleri oluşturulacak. Dönüşümlü iş paylaşımı, dağıtılmış işgücü modeli, ödünç iş ilişkisi (bir işverenin kendisine iş sözleşmesi ile bağlı olan işçisinin iş görme edimini, onun da rızasını almak koşuluyla belli ve geçici bir süre için bir başka işverenin emrine vermesi), yıllık iş süreleri modeli gibi uygulamalar devreye girecek.
YÜK HAFİFLEYECEK
Uzun süreli işsizliğe son vermek için yaklaşık 2 milyon işletmeye prim teşviki, destek ve indirim uygulamaları sürecek. Ücretlerin belirlenmesinde ekonomik dengeler, işgücü verimliğindeki gelişmeleri gözetecek mekanizmalar geliştirilecek. İstihdam büroları gibi modellerle geçici istihdam imkanı da sağlanacak. Uzaktan çalışma yöntemleri, aktif işgücü piyasaları geliştirilecek. İşsizlik sigortasından yararlanan kişilerin aktif işgücü piyasası programlarına katılımı teşvik edilecek. Girişimcilikte özellikle gençlerde özendirilecek. Genç girişimcilere nakdi destek verilecek, vergi indirim programları uygulanacak.
ESNEK ÇALIŞMA YAYGINLAŞACAK
İş gücü piyasası reformları ile işgücü piyasalarının esnekliği artırılacak. İşgücü piyasaları güvenceli esneklik temelinde tasarlanacak. İş akdi tesis etme mekanizmaları şirketlerin değişik ihtiyaçlarına bağlı olarak farklılaştırılacak. Süreli iş akitleri kolaylaştırılacak. İstihdam garantili mesleki eğitim kursları artırılacak. Kırsaldaki gençlerin de daha kolay ve hızlı iş sahibi olması için ilçe bazında programlar düzenlenecek. Özel sektörde işe yerleştirilenlerin sayısı artırılacak. İşgücü yetiştirme kursunu bitirenlerin yüzde 50'si iş sahibi olacak. Düzenli olarak mezunlara ilişkin istihdam izleme araştırmaları yapılacak. Meslek lisesi, yüksekokulu mezunlarının işe yerleştirme oranı yükselecek. Gençlerin işgücüne katılımını hızlandırmak için ilk kez iş bulan, yeni iş kuran, iş kurmak isteyen gençlere kredi destekleri, karşılıksız nakdi destekler artırılacak. Genç girişimcileri yenilikçi buluş ve projelere yönlendiren hibe destekleri sağlanacak.
GENÇLERE YENİ TEŞVİKLER GELİYOR
Çalışırken eğitimlerini de devam ettiren gençlere yönelik teşvik edici düzenlemeler yapılacak. Mesleki yeterlilik belgeli ve nitelikli iş gücü sayısı artırılacak. Kadınlarda istihdam oranı yüzde 35'in, işgücüne katılma oranı yüzde 40'ın üzerine çıkarılacak.
İş sağlığı ve güvenliği reformunu kararlılıkla uygulamaya devam edilecek. İşgücü piyasasının yeşil ve mavi ekonomi, döngüsel ve dijital ekonomi ile iklim değişikliğine uyumu hızlandırılacak. Kadınlar ve gençler başta olmak üzere özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına girişlerinin hızlandırılması ve kalıcılıkları teşvik edilecek. Güvenceli esnek çalışma biçimleri yaygınlaştırılacak.
Kayıt dışılıkla mücadele mekanizmalarını güçlendirerek, 2028 yılında kayıt dışı istihdamın payını yüzde 20'nin altına indirilecek.
ÇALIŞMA İZİN KRİTERLERİ GÜNCELLENECEK
Çalışma izni kriterleri de yerel iş gücü piyasasının korunmasına ve ekonomik büyümeye katkı sağlayacak şekilde yeniden belirlenecek. Sektörel farklılıklar göz önünde bulundurularak iş yerlerindeki iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri etkinleştirilecek. Sosyal destek programları ekonomik ve sosyal yan etkileri de dikkate alınarak gözden geçirilecek, aile bütünlüğünü koruyucu ve geliştirici vasfı güçlendirilecek. Sosyal yardımlardan yararlanma koşullarını standardize edilecek.
