Küresel ekonomik görünümdeki karamsarlık uluslararası şirketleri maliyetlerini düşürmeye yönelik adımlar atmaya zorlarken, ABD ve Avrupa'da pek çok şirket işten çıkarmaları hızlandırdı. Twitter, Apple, Amazon, Microsoft, Meta ve Intel gibi büyük teknoloji firmaları başta olmak üzere şirketlerden art arda gelen "işten çıkarma ve alımlara ara verme" haberleri küresel ekonomide endişe yaratıyor.
META
Teknoloji şirketlerindeki işten çıkarma furyasına geçtiğimiz günlerde Facebook'un ve Instagram'ın sahibi Meta da katıldı. Şirketin gelir kaybı nedeniyle 11 bin kişinin işine son vereceği açıklandı.
Meta CEO'su Mark Zuckerberg ayrıca, yeni işe alımları 2023'ün birinci çeyreğine kadar durduracaklarını da belirtti. Açıklamada, gelecek aylarda daha fazla maliyet azaltıcı tedbirlerin alınabileceği de belirtildi.
Mark Zuckerberg çalışanlara hitap ettiği mesajında "Ekibimizin boyutunu yaklaşık yüzde 13 oranında küçültmeye ve 11.000'den fazla yetenekli çalışanımızı işten çıkarmaya karar verdim. Ayrıca isteğe bağlı harcamaları azaltarak ve işe alımı ilk çeyreğe kadar dondurarak daha yalın ve daha verimli bir şirket olmak için bir dizi ek adım atıyoruz" ifadelerini kullandı.
YANLIŞ YATIRIMLAR
Zuckerberg, Covid-19 salgınının başlangıcında e-ticaretin hızla büyüyerek gelir artışına neden olduğunu, bu yükselişin salgın sonrasında bile devam edeceğini ön görerek büyük yatırımlar yaptığını ifade etti. Mark Zuckerberg açıklamasında "Ne yazık ki, beklediğim gibi olmadı. Çevrimiçi ticaret yalnızca önceki trendlere dönmekle kalmadı, makroekonomik gerileme, artan rekabet ve reklam sinyali kaybı da gelirimizin beklediğimden çok daha düşük olmasına neden oldu. Bu durumu yanlış anladım ve bunun sorumluluğunu alıyorum" ifadelerini kullandı.
BAZI OFİSLER KAPATILIYOR
Şirketin ofis binaları gibi gayrimenkul sayısının azaltıldığını, bütçelerin küçüldüğünü, maliyetlerin düşürüldüğünü, kaynakların az sayıdaki öncelikli alanlara kaydırıldığını ancak tüm bunların yeterli olmadığını ifade eden Zuckerberg, işten çıkarılma duyurusunun e-maille yapılacağını ifade etti.
Dünya genelinde yükselen enflasyon ve bozulan makroekonomik görünüm, teknoloji endüstrisindeki tüm şirketleri yeni iklime uyum sağlamaya zorluyor.
TEKNOLOJİ ŞİRKETLERİNDEKİ GÖRÜNÜM
Teknoloji şirketlerine yıllarca yapılan büyük yatırımların ardından faiz oranlarının yükseldiği bir dönemde büyük fonların risk iştahı olumsuz ekonomik görünümle azalıyor. Rusya-Ukrayna savaşının etkileri, tedarik zinciri aksamaları ve yüksek enflasyon da buna eklenince şirketler zor kararlar alıyor.
Resesyon endişeleriyle kemer sıkmaya giden şirketler, işten çıkarmalarla azalan karlarını istikrara kavuşturmaya çalışıyor.
Büyük teknoloji firmaları başta olmak üzere uluslararası şirketlerden art arda gelen "işten çıkarma ve yeni alımlara ara verme" haberleri küresel ekonomide endişe yaratıyor.
TWİTTER
Elon Musk'ın 44 milyar dolara satın alması sonrası sosyal medya şirketi Twitter'da işten çıkarmalar başladı. Twitter çalışanlarının yüzde 50'sinin işine son verildiği bildirildi.
LYFT
Mobil araç çağırma uygulaması Lyft de çalışanlarının yüzde 13'ünü işten çıkaracağını duyurdu. Lyft'in kurucu ortakları Logan Green ve John Zimmer tarafından konuya ilişkin çalışanlara gönderilen yazıda, "Ekonomide ortaya çıkan çeşitli zorluklar var. Gelecek yıl içinde olası bir resesyonla karşı karşıyayız ve araç paylaşımı sigortası maliyetleri artıyor" denildi.
INTEL
Dünyanın en büyük mikroçip üreticilerinden Intel'in de çalışan sayısında yüzde 20'lik azalmaya gitmeyi planladığı bildirilirken, Microsoft'un 1.000'e yakın çalışanın işine son verdiği kaydedildi.
STRİPE
Çevrim içi ödeme platformu Stripe, çalışanlarının yaklaşık yüzde 14'ünü işten çıkarma kararı aldı. Stripe Üst Yöneticisi Patrick Collison, konuya ilişkin şirket çalışanlarına gönderdiği yazıda, artan enflasyon, resesyon korkuları, yüksek faiz oranları, enerji şokları ve daha sıkı yatırım bütçeleri nedeniyle işten çıkarmaların gerekli olduğunu aktardı.
OPENDOOR
Çevrim içi emlak şirketi Opendoor, artan faiz oranlarının ABD konut piyasasını olumsuz etkilediği bir dönemde, çalışanlarının yüzde 18'ini işten çıkaracağını açıkladı.
ABD'de Netflix, Robinhood, Snap, Coinbase, Shopify, Peloton ve Calm gibi şirketler de daha önce personel sayısında azalmaya gideceklerini duyurmuştu.
NETFLİX
Netflix 450 çalışanının işine son vereceğini açıkladı.
PELOTON
Peloton 800'den fazla kişinin işten çıkarılacağını açıklamıştı.
ROBİNHOOD
Robinhood çalışan sayısını yüzde 23 azaltacağını açıkladı.
SNAPCHAT
Snapchat yüzde 20 azaltacağını açıkladı.
COİNBASE
Coinbase yüzde 18 azaltacağını açıkladı.
SHOPİFY
Shopify yüzde 10 azaltacağını açıkladı.
TESLA
ABD'li elektrikli araç üreticisi Tesla'nın Üst Yöneticisi Elon Musk ise haziran ayında şirketin üst düzey yöneticilerine "dünya genelindeki tüm işe alımları durdurun" başlıklı bir e-posta göndermişti. Musk, e-postada, ekonomiye dair "süper kötü bir his" taşıdığını ve çalışan sayısının yüzde 10 azaltılması gerektiğini belirtmişti.
AMAZON
ABD'li e-ticaret devi Amazon ise ekonomik görünüm nedeniyle kurumsal iş gücündeki pozisyonlar için işe alımlara ara verdiğini duyurdu. Şirket, söz konusu karara ekonomideki belirsizliği ve son birkaç yılda istihdam edilen kişi sayısını gerekçe gösterdi.
Amazon İnsan Deneyimi ve Teknolojiden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Beth Galetti, şirket çalışanlarına gönderdiği yazıda, söz konusu uygulamanın gelecek birkaç ay boyunca devam etmesinin öngörüldüğünü, ekonomi ve iş dünyasındaki gelişmeleri izlemeye devam edeceklerini belirtti.
APPLE
Apple'ın da araştırma ve geliştirme dışındaki tüm alanlarda işe alımları durdurma kararı aldığı bildirildi.
AİR FRANCE
Son 2 yılda gönüllü işten ayrılmalar yoluyla binlerce kişilik istihdam kaybı yaşayan Fransa'nın bayrak taşıyıcısı Air France, yaklaşık 300 yer personelinin görevine son vermek için sendikalarla müzakere yürütüyor.
SİEMENS GAMESA
Rüzgar türbini üreticisi Siemens Gamesa, karlılığa geri dönme planı kapsamında çoğu Avrupa'da olmak üzere 2 bin 900 kişiyi işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
PHİLİPS
Hollandalı tıbbi ekipman üreticisi Philips, düşen satışların ardından yaklaşık 4 bin kişiyi işten çıkarma planlarını duyurdu.
FİNNAİR
Finnair, Rus hava sahasının kapatılmasıyla karlılığını yeniden sağlamak amacıyla küresel olarak yaklaşık 200 kişiyi işten çıkarmayı ve filosunu küçülteceğini belirtti.