Houthi'lerin özellikle Kızıldeniz bölgesinde yaptığı saldırıların bilançosu ve oluşan fatura gittikçe kabarıyor. Savaş riski nedeniyle yüzde 10'a yakın artışlar oldu. Bölgeden geçen gemilerin ilave olarak üstlendikleri rakam binlerce doları buluyor. Bölgedeki denizler yüksek riskli sular olarak adlandırıldığı için de sigorta maliyetlerinde ciddi artışlar oldu. Özellikle de reasürans maliyetlerinde yüksek artışlar yaşandı. Bölgede zaten Somali korsanları nedeniyle oluşan risk artışına savaş riski de eklenince maliyetler de beklenen de fazla arttı.
MALİYETLER ARTIYOR
Buna bir de bölgede oluşabilecek savaş riski eklenince tablo daha da karamsar hale geliyor. Aktüeryal danışmanlık şirketi OAC'nin yayınladığı rapora göre, Orta Doğu'daki gerginlik nedeniyle özellikle taşımacılık sigortası, savaş riski sigortası, politik risk sigortası ve alacak sigortası en çok etkilenecek sigorta ürünleri oldu. Yemen kıyılarında devam eden saldırılar deniz sigortasını ve nakliye maliyetlerini etkiledi. Gemiler, çeşitli nakliye rotalarından kaçınıyor ve başka rotalara yönlendiriliyor. Bu durum ticaret yollarının daha maliyetli hale gelmesine neden olurken savaş riski sigortası prim oranlarının maliyetini de artırıyor. Raporda vurgulanan bir diğer konu ise hava yolculuklarının aksaması. Bölgede devam eden çatışma nedeniyle Avrupa ile Asya'yı birbirine bağlayan mevcut çatışmasız koridorların daha da daralması muhtemel. Bu da uçuşların daha uzun rotalardan yapılmasına ve uçuş ücretlerinde yukarı yönlü baskı oluşmasına neden olabilir. Sonuç olarak uzun uçuşlara olan talebin azalması, daha az yolcu ve uçuş sayısına bağlı olarak havacılık sektöründeki prim hacimleri riskteki azalmayı yansıtacak şekilde azalacak gözüküyor.
PRİMLER 7-10 KAT ARTTI
Kızıldeniz'de ticari gemilerin karşı karşıya kaldığı güvenlik sorunu şirketlerin sigorta alanında risklerinin artmasına neden oluyor. Yemen'de Husilerin son dönemde dünya ticaret akışının önemli bir bölümünün gerçekleştiği Kızıldeniz'de İsrailli gemilere saldırması bölgedeki ithalat ve ihracatı ciddi şekilde sınırlıyor. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı'nın (UNCTAD) şubatta yayımladığı değerlendirmede, 2024 Ocak'ta Süveyş Kanalı'ndan geçen gemi sayısının yüzde 42 düştüğü belirtiliyor. Şirketlerin Kızıldeniz'deki riskten kaçınmak için gemilerini Ümit Burnu'na yönlendirmesi gecikmelerin yanı sıra yakıt ve operasyon maliyetlerini artırıyor. Bu durum şirketlerin sigorta alanında risklerinin büyük ölçüde artmasına da neden oluyor. Küresel deniz ticaretinin yaklaşık yüzde 15'inin geçiş güzergâhı olan Kızıldeniz'de, korsanlık, terörizm veya savaş gibi olaylar nedeniyle güvenlik endişelerinin artması savaş riski primlerinin gemi değerinin yaklaşık yüzde 0.1'i seviyelerinden yüzde 0.7-1'e çıktığı görülüyor.
UKRAYNA İÇİN YENİ MODEL
Ukrayna Finansal İstikrar Kurulu, savaş riski sigorta sisteminin oluşturulmasına yönelik bir ön teklif üzerinde anlaşmaya vardı. Dünya Bankası, Ukrayna Merkez Bankası (NBU), Maliye Bakanlığı ve Ekonomi Bakanlığı'ndan uzmanların katılımıyla geliştirilen sistem, aşamalar halinde tartışılıp uygulamaya alınacak. Önerilen model, yerel sigortacıların, uluslararası reasürörlerin ve kurulacak bir devlet ajansının (veya gelecekteki tartışmaların sonuçlarına göre belirlenen başka bir kurum) katılımıyla çalışacak.
