Hükümet hızla artan fiyatlar ve yüksek kredi faizi nedeniyle konut sahibi olmak isteyen dar gelirli vatandaş için sosyal konut atağı başlattı. Eylül 2022'de açıklanan Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi kapsamında bu yıl 250 bin konut vatandaşa sunuldu. 250 bin konut için 5 milyondan fazla başvuru geldi. Talebi gören kamu yeni proje hazırlıklarına başladı. Yapılan açıklamalara göre 250 bin konut, 1 milyon konut arsası ve 10 bin işyeri projenin ilk etabı, ikinci etapta konut sayısı 500 bine, işyeri sayısı 50 bine çıkacak. 500 bin rakamından sonra yeni paketler de açıklanacak.
ORTA GELİRLİYE DE MÜJDE VAR
Yüzyılın projesinin ardından hükümetin diğer hamlesi de orta gelirli vatandaş için oldu. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut kampanyasından sonra gözler bu kez orta gelirliye konut kampanyasına çevrildi. İlk evini alacak orta gelirliye yönelik 'Yeni Evim' kampanyasıyla, 15 yıl (180 ay) vade, yüzde 10 peşinat imkânı, yüzde 0.69'dan başlayan faiz oranı, 5 milyon liraya kadar kredi ve ilk 3 yılda taksitlere destek imkânı sunuluyor. 16 Ocak itibarıyla konut üreticisinden konutunu bulan vatandaşlar kurasız konut kredisi alma hakkı elde edebilecek. Sosyal konutta olduğu gibi başvuru alınmayacak, herhangi bir başvuru ücreti ödenmeyecek. Ayrıca kura da çekilmeyecek.
ÜRETİM HIZLANACAK
Yeni Evim kampanyası ile hem kredili satışlarda hem de sıfır konutlarda yaşanan canlılığın sektörü hareketlendirmesi hedefleniyor. Kampanya kapsamında müteahhitlere sunulan 25 milyar liralık paketle, üretimin hızlanması, böylece arz-talep dengesinin sağlanması bekleniyor. İkinci ele yönelik de bir kampanya hazırlığı var. Bu durum fiyatları şimdiden artırsa da sunulacak avantajlarla satışlar canlılığını koruyacak. Tüm bu etkenlerle, 2023 yılında 1.5 milyon seviyesinin aşılıp yeni rekorlara kapı aralaması bekleniyor.
GELİR ŞARI VAR MI?
Programdan yararlanabilmek için hanehalkı toplam geliri dikkate alınacak. Azami gelir oranları 1'inci bölgede 80 bin lira, 2'nci bölgede 60 bin lira ve 3'üncü bölgede 45 bin lira olarak belirlendi.
KİMLER FAYDALANACAK?
18 yaş üstü, bankalar tarafından kredi alması uygun görülen her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kampanyadan yararlanabilecek. Ancak kampanyadan yararlanacak kişilerin halihazırda bir konutunun olmaması ve son 1 yıl içinde konut alacağı ilde konut satmamış olması gerekiyor.
KAMPANYADAN NASIL YARARLANILACAK?
Öncelikle konut üreticileri, kampanyaya dahil olacak ve kriterlere uygun daireleri ilan edecek.
Konut almak isteyenler, ister markalı konut üreticisinden olsun ister mahalle arasında müteahhitten olsun sıfır dairelerini seçip ilgili bankalara başvuracaklar.
Banka, hem kişinin hem de projenin kriterlere uygunluğunu denetleyecek, uygunluk durumunda krediyi verecek.
NE KADAR KREDİ ÇEKİLECEK?
Kampanya kapsamında Türkiye 3 bölgeye ayrılarak kredi limitleri belirlendi. Buna göre, 1. Bölge: İstanbul 2. Bölge: Ankara, İzmir, Bursa, Antalya, Mersin ve Muğla 3. Bölge: Diğer iller olarak belirlendi. Finansman tutarları, 1'inci bölge olan İstanbul'da en çok 5 milyon lira, 2'nci bölgedeki illerde en çok 3 milyon lira, 3'üncü bölgedeki diğer iller için ise en çok 2 milyon lira olarak uygulanacak.
FAİZ ORANI NE OLACAK?
2 milyon liraya kadar olan kullanımlarda faiz yüzde 0.69, 2-4 milyon lira arasına yüzde 0.79, 4-5 milyon lira arasına yüzde 0.99 olarak uygulanacak. Buna göre, İstanbul 'da 5 milyon liraya kadar kredi kullanan birinin faiz oranı yüzde 0.99'a çıkabilecek. 2'nci bölgedeki illerde en çok 3 milyon liraya kadar kredi alabildiği için faiz yüzde 0.79'a kadar çıkacak.
HANGİ EVLER KAPSAMDA?
İkinci el konutlar kampanyaya dahil edilmedi. Kampanyaya dahil olan evlerin müteahhit/üreticiden alınması, hiç satış görmemesi gerekiyor. Ev sıfır olsa da tapuda devir gördüyse kampanya kapsamı dışında kalıyor. Kampanya kapsamında konutlar 3 gruba ayrıldı. Birincisi tamamlanmış konutlar, ikincisi belirli bir oranda tamamlanmış ve bankaların kredi verme kriterlerine uygun konutlar, üçüncüsü ise yapımına başlanacak olan konutlar. İlk iki durumda, konuta ve başvuru sahibine dair şartların ilgili banka tarafından kredilendirme için uygun olarak değerlendirilmesi halinde, kampanyadan yararlanılabilecek. Yeni başlayacak projeleri kapsayan üçüncü durumda ise konut projesinin bankalar tarafından kredilendirme için uygun olarak değerlendirmesi ana kıstas olacak.
2023 HEDEFİ: 1.5 MİLYON KONUT SATIŞI
2022'de konuta talep oldukça canlıydı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2022'de 1 milyon 485 bin ev satıldı. Ancak üretim kısmı satışlar kadar hareketli olmadı. 2019 yılından bu yana düşen ruhsatlar bu yıl da ihtiyacın gerisinde kaldı. Ülke genelinde yıllık 750-800 bin yeni konuta ihtiyaç duyulurken, alınan konut ruhsat sayısı yaklaşık 415 bin oldu. Özel sektör, artan maliyetler ve öngörülemeyen piyasa şartları nedeniyle beklemede kaldı. Ancak 2023 için umutlar yüksek. Hem artan talep hem de kamunun üretimi destekleme adımları ile yeni yılda yeni projelerin raflardan inmesi bekleniyor.
HANGİ BANKALAR KAPSAMDA
HalkBank, VakıfBank, Ziraat Bankası, Emlak Katılım, Ziraat Katılım ve Vakıf Katılım bankaları kredi sağlayacak.
