Yüksek faiz oranlarına ve parasal sıkılaşma adımlarına rağmen konut satışında ekim ayı rekoru kırıldı. Türkiye genelinde konut satış sayısı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 76.1 artarak 165 bin 138 olurken, bu sayı Aralık 2022'den sonra ulaşılan en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti. Aynı zamanda tüm zamanların en yüksek ekim ayı satış rakamına ulaşıldı. Ocak-ekim döneminde de satışlar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.9 artarak 1 milyon 112 bin 374'e çıktı.
İPOTEKLİ SATIŞ YÜZDE 278 ARTTI
Ekimde dikkat çeken istatistiklerinden biri de kredili satışlarda görüldü. İpotekli konut satışları ekimde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 278.2 artarak 21 bin 95 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12.8 olurken, artışa rağmen uzun dönem ortalamasının altında kaldı.
Ocak-ekim dönemindeki ipotekli konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31.9 azalışla 113 bin 405 oldu. Ekim ayındaki ipotekli satışların 5 bin 167'si, ocak-ekim dönemindeki satışların 26 bin 869'u ilk el satışları olarak kayıtlara geçti.
YABANCIYA SATIŞ DÜŞTÜ
Türkiye'de yabancılara yapılan konut satışı, ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16.3 azalışla 2 bin 122'ye geriledi. Toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1.3 olarak hesaplandı. Yabancılara yapılan satışlarda ilk sırayı 750 konutla Antalya aldı. Bu ili 724 konutla İstanbul ve 148 konutla Mersin takip etti.
Yabancılara konut satışı, ocak-ekim döneminde de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 37.2 azalarak 19 bin 212 oldu. Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Rusya vatandaşlarına yapıldı. Ekimde Rusya vatandaşları Türkiye'den 373 konut satın aldı. Bu ülke vatandaşlarını 172 konutla İran, 136 konutla Ukrayna vatandaşları izledi.
Türkiye genelinde diğer konut satışları, ekimde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 63.3 artarak 144 bin 43 oldu. İlk el konut satış sayısı, ekimde yıllık bazda yüzde 97.3 artışla 57 bin 679 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı yüzde 34.9 olarak tespit edildi. İkinci el konut satışları, ekimde yüzde 66.5 artış göstererek 107 bin 459'a çıktı.
AVRUPA BİRİNCİLİĞİ GARANTİ
NEF Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, piyasanın peşin veya üretici finansman seçenekleriyle döndüğüne dikkat çekerek, "2013- 2020 arasındaki 8 yılda sadece banka kredili satış ortalamamız yıllık 423 bindi. 2024'ün 10 ayı itibarıyla bu rakam 113 bin. Ciddi bekleyen talep var, ev sahipliği yüzde 55'lere gerilemiş durumda. Bu tablonun değişmesi için yakalanan ivmenin daha da yukarı taşınması şart. Burada kamunun da faiz indirimleriyle devreye alacağı teşvikler, özellikle evi olmayanları destekleyecek formüller, rekorların daha dengeli bir görünüm göstermesini de sağlar. Avrupa'da Türkiye'nin rakipleri diyebileceğimiz İngiltere ve Fransa'da geçen sene birer milyon satılmıştı. 10 ayda 1 milyon 112 bine ulaştık. Şimdiden Avrupa konut pazarı liderliğini garantiledik" diye konuştu.
YIL SONUNDA EN AZ 1.3 MİLYON GARANTİ
GYODER Başkanı Neşecan Çekici, yıl sonu satışlarının geçen yılın (1 milyon 226 bin adet) altında kalmayacağını belirterek, şunları söyledi: "Geçen sene deprem baz etkisi vardı, satışların bu sene daha iyi olacağını düşüyoruz. Proje satışlarının artmasını istiyoruz, bunun için de faiz ibresinin aşağı dönmesi lazım. Günü kurtaran müdahalelerin değil, bir konut politikası, gayrimenkul ekosisteminin oluşması için kamu-STK-akademi birleşmemiz, bir masada bir araya gelmemiz gerek. Ortak akılla yeni yola yürümemiz gerek, bu tür iniş-çıkışlar sektörümüzü çok zor durumda bırakıyor. Günü birlik çözümlerle bir yere kadar götürebiliriz, günlük satışların iyi olması bizi mutlu etmiyor satışların sürdürülebilir olması gerek."
KREDİ ÇEKER TAKSİT ÖDERİM
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, diğer finansal enstrümanlarda cazibe görmeyen yatırımcının gayrimenkule yöneldiğini belirterek, konutta değer artışı beklentisinin yükselmeye başladığını söyledi. Özcan, "İpotekli satışların da arttığını görüyoruz. Kiraların hızlı yükselmesi, 'Kira vereceğime, kredi çeker taksit öderim' mantığına yeniden dönülmesini sağladı. Diğer yandan kiralık daire sayısının azalması, konut arayışındakileri satın almaya yöneltiyor. Yıl sonunda 1.3-1.4 milyon aralığında bir satış adedine ulaşılabilir" diye konuştu. Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik, faiz indirimiyle herkesin konut fiyatlarının yeniden yükselişe geçeceğini bildiğini, bu durumun da artışta etkili olduğunu söyledi. Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal ise, "Talepteki hareketlilik, ev almak için doğru zaman olduğunu bize gösteriyor. Bu ivmenin artarak devam edeceğini düşünüyorum" açıklamasında bulundu.
BİRİKİMLER KONUTA YÖNELDİ
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, "Ciddi talep patlamasının ardında, konut fiyatlarının 2024 başından beri reel olarak düşmesi yatıyor" dedi. İnsanların konuttaki fırsatın farkında olduğunu ve birikimlerini konuta yönlendirmeye başladığını dile getiren Kumova, "Konut üreticilerinin yaptığı kampanyalar ve vadelendirme seçeneklerini değerlendirerek alım yapıyorlar. Ayrıca, konut yatırımcısı faizler her ne kadar yüksek olsa da konut fiyatlarının düşük olduğunu düşünerek kredi kullanıyor. Ekimde ipotekli konut satışlarının yüzde 278.2 artması bunu gösteriyor. Bu artışta öncelikli olarak konutun diğer yatırım enstrümanlarına göre çok daha uygun bir fiyat ikliminde olması yatıyor" diye konuştu.
