Son yıllarda yaşanan iklim değişiklikleri, tarım ürünlerinin yetiştirme bölgelerinde önemli değişimlere neden oluyor. Bu değişimin en çarpıcı örneklerinden biri de kahve oldu. Kahvenin anavatanı olarak bilinen ülkelerde iklim krizi nedeniyle yüzde 30'ları aşan üretim kayıpları yaşanırken, Türkiye'nin güney illeri ise bu alanda üretim yapmaya başladı. Geleneksel olarak tropikal iklimlerde yetiştirilen kahve, artık Türkiye'nin güney bölgelerinde ve Toros Dağları'nda da başarıyla yetiştirilmeye başlandı. Uzmanlara göre bu yeni gelişme, Türkiye'nin tarım sektöründe devrim yaratabilir ve ülkeyi dünyanın önde gelen kahve yetiştiricileri arasına sokabilir.
YERLİ HASATA BAŞLADI
Berlin'deki Humboldt Üniversitesi'nden Christian Bunn, küresel iklim değişikliği verilerine bakarak Arabica türü kahve üretimine uygun olan Vietnam, Hindistan ve Orta Amerika'da topraklardaki üretimin yakın zamanda yarı yarıya azalacağını belirtti. Sadece bu bölgeler değil, hali hazırda Afrika ve Asya'da da aşırı kuraklık ve böcek istiliları kahve üretimini ciddi şekilde vurdu. Son üç yılda dünya kahve fiyatları bu nedenle bazı bölgelerde 15 kat artış gösterdi. Türkiye'nin en büyük yerli kahve markası olan Kurukahveci Mehmet Efendi de Antalya'da kahve üretimine başladı. Bölgedeki girişimcileri 4 yıldır destekleyen marka bu yıl ciddi bir hasat bekliyor. Dünyada her gün 3 milyar fincan kahve içiliyor. Sadece yetiştirme pazarının büyüklüğü ise 400 milyar doların üzerinde. Türkiye'nin ithalatı ise her yıl 60 bin ton.
YETERLİ SEVİYE OLUŞTU
İklim değişikliği, dünya genelinde tarım ürünlerinin yetiştirilme alanlarını etkiliyor. Artan sıcaklıklar ve değişen yağış düzenleri, bazı bölgelerde tarım için elverişli koşullar yaratırken, bazı bölgelerde ise üretimi zorlaştırıyor. Kahve bitkisi, özellikle sıcaklık değişimlerine oldukça duyarlı bir bitki olduğu için bu değişimlerden doğrudan etkileniyor. Türkiye'nin güney bölgeleri ve Toros Dağları, son yıllarda iklim değişiklikleri sonucunda kahve yetiştiriciliği için uygun hale gelmeye başladı. Bu bölgelerdeki mikroiklim koşulları, kahve bitkisinin yetişmesi için gerekli olan sıcaklık ve nem seviyelerini sağlıyor.
GÜNEY'DE ÜRETİM BAŞLADI
Uzmanlara göre, Türkiye'nin güney bölgeleri ve Toros Dağları, yüksek rakımları ve uygun iklim koşulları sayesinde kaliteli kahve üretimi için büyük bir potansiyele sahip. Şu anda deneme aşamasında olan kahve yetiştiriciliği, olumlu sonuçlar veriyor. Özellikle Akdeniz iklimine sahip olan Antalya, Mersin ve Hatay gibi şehirlerde kahve bitkisi başarıyla yetiştirilmeye başlandı.
40 YIL ÖNCE BAŞARISIZ OLMUŞTU
Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Merkezi (BATEM), üretimi mümkün olan bitkiler üzerine çalışmalarını sürdürüyor. 40 yıl önce açık alanda üretimi denenen ancak sonuç alınamayan kahve bitkisine ilişkin uzun süredir çalışma yürüten BATEM mühendisleri, iklim değişikliğiyle birlikte örtü altı üretimle bu bitkiyi yetiştirmeyi başardı. 5 yaşına geldiğinde ise 5 kilo yaş meyveden 1 kilo kahve alınabilecek.
