İşten ayrılan vatandaşlara 10 ay boyunca işsizlik ödeneğiyle beraber işbaşı, mesleki eğitim programı kapsamında günlük harçlık, kreş yardımı, toplum yararına programda öncelik, ücretsiz sağlık hizmeti, danışmanlık hizmeti veriliyor. İşsizlik ödeneği de asgari ücretle birlikte zamlandı. Bu yıl için en düşük işsizlik ödeneği 2.137, orta kademe 2.541 en yüksek ise 4.272 lira oldu. İşsizlik ödeneği maaşa göre belirlenirken, en yüksek ödenek brüt asgari ücretin yüzde 80'i kadar ödeniyor. İşsiz sigortalıların yeni iş bulana kadar nakit ihtiyacı karşılanırken İŞKUR aracılığıyla yeni iş bulmaları sağlanıyor. İşten ayrıldıktan sonra 1 ay içinde başvuru gerekiyor. İşsizlik maaşı ile ilgili merak edilen soruların yanıtları şöyle:
Ödenek almanın şartları nelerdir?
Kendi istek, kusuru dışında işsiz kalmak, hizmet akdinin sona ermesinden önceki 120 gün hizmet akdine sahip olunması, son üç yılda 600 gün sigorta priminin ödenmiş olması gerekiyor. Sözleşmenin feshinden sonraki 30 gün içinde İŞKUR'a şahsen ya da elektronik ortamda başvuruda bulunması zorunluluğu var. Bu süre aşılırsa alınacak maaş süresi de o kadar düşüyor.
İşsizlere devlet destekleri neler?
Sağlık güvencesinden yeni nitelik kazanabilecekleri aktif programlardan, yeni iş bulmalarına yönelik hizmetlerden yararlanabilir. Ödenek alanın sağlık sigorta primi işsizlik sigortası fonundan ödeniyor. Ailesi de bu hizmetten yararlanabiliyor. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi değildir, nafaka borçları dışında haciz ve başkasına devredilemez.
İŞKUR'un önerdiği işleri kabul etmeyenin ödeneği kesilir mi?
Son çalışılan işin ücret ve çalışma koşullarına yakın, ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı nedene dayanmadan reddedenlerin ödeneği kesilir. Ayrıca, denetimlerde işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı çalıştığı tespit edilenlerin de ödeneği yeniden başlatılmamak üzere kesilir.
Yaşlılık aylığı alanın ödeneği kesilir mi?
Yeni işe girildiğinde ve emekli olunduğunda aylık kesilir. Ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri "emeklilik" gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesiliyor. Gelir getirici işte çalışmaya başlayanların bir gün dahi olsa 15 gün içinde İŞKUR'a bilgi vermeleri gerekiyor.
İşsizlik ödeneği kaç ay süresince veriliyor?
İşten kendi istek, kusuru dışında ayrılana verilen ödenek geçmiş prim gün sayısına göre 6 aydan başlayıp 10 aya kadar çıkıyor. Ödenek son brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda 600 prim gün ödenmesi durumunda 180 gün, 900 gün prim 240 gün, 1.080 gün prim ödenmesi durumunda 300 gün süreyle ödenekten yararlanılabilir.
Daha önce işsizlik ödeneğinden yararlanan, sonraki yıllarda da hak kazanabilir mi?
Daha önce işsizlik ödeneğinden yararlanan kişi, hak kazanma şartlarını kazanması halinde yeniden ödenek alınabilir. Yeni bir ödeneğe hak kazanamayacak şekilde işten ayrılma halinde daha önce durdurulan hak sahipliği varsa oradan kalan süre kadar işsizlik ödeneğinden faydalanılabilir.