Sigortalı istihdamın artırılması, gençlere, kadınlara iş kapısı açılması, bölgesel yatırımların özendirilmesi amacıyla milyonlarca çalışan için prim indirim, teşvik ve destekler sağlanıyor. Asgari ücret desteği, işsizlik ödeneği, sosyal yardım alanların istihdamına prim teşviki, 5 puanlık indirim başta olmak üzere 18 başlıkta prim desteği veriliyor. İşveren prim teşvikinden yararlananların sayısı 12 milyonu geçerken, sosyal hizmetlerden yararlananlar için verilen teşvik 60 ayı buluyor. İmalat sektöründe istihdam yaratan işletmeye işçi başına verilen destek 48 bin lirayı, diğer sektörler için de 35 bin lirayı geçiyor. İşsiz olanları istihdam eden özel sektör işverenlerine prime esas kazanç üst sınırına kadar ki sosyal güvenlik primi işveren payları desteği 2 bin 51 lira ile 15 bin 387 lira arasında değişecek. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri de destekleniyor. Genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanlara yaşa göre 6 ile 54 ay arasında sigorta prim teşviki sağlanıyor. İstihdamı destek için sağlanan prim, teşvik, destek ve indirimlere ilişkin merak edilen soruların yanıtları şöyle:
5 puanlık indirimin amacı, koşulları ve istihdama katkısı nedir?
Özel sektör işverenlerince ödenmesi gereken sigortalıların prime esas kazançları üzerinden hesaplanan malullük, yaşlılık, ölüm sigortaları işveren hissesinin 5 puanlık kısmı indirim olarak karşılanıyor. Yararlanma şartları arasında, aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal sürede verilmesi, primlerin süresinde ödenmesi, Kurum'a borcun bulunmaması, kayıt dışı veya sahte sigortalı bildiriminde bulunulmaması gerekiyor. Prim indirimi desteği her bir çalışan için 500,40 lira ile 3 bin 753 lira arasında değişiyor. Yurt dışına götürülen sigortalılar için bu tutar 500 lira ile 1501 lira uygulanıyor.
Genç girişimci teşvikinin koşulları ve verilen prim destek tutarı nedir?
Bu
teşvikten 18-29 yaş aralığında 1 Haziran 2018'den itibaren ilk defa işyeri açan gerçek kişiler yararlanabiliyor. Bu kapsamdakiler asgari ücret alt sınırı üzerinden hesaplanan 4B kapsamındaki sigorta primleri 1 yıl süreyle Hazine tarafından karşılanıyor. Bu indirim süresiz uygulanıyor. Adi ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklarında sadece bir ortak bu teşvikten yararlanabiliyor. Teşvikin günlük tutarı 115,09 lira olup, aylık 3 bin 452 liraya ulaşıyor.
İstihdamı destek için 18 başlıkta verilen destekler nelerdir?
Asgari ücret desteği, malullük, yaşlılık ve ölüm, genel sağlık sigortasında 5 puanlık indirim, sigorta primi işveren ve sigortalı hissesi teşviki, 5 puanlık prim indirimi, işsizlik ödeneği alanların istihdamı halinde sigorta primi sigortalı ve işveren hissesi teşviki veriliyor. Kredi faiz veya kar payı desteği, engelli sigortalı istihdamı, Ar-Ge faaliyetleri, kültür yatırımları, sosyal yardım alan, sosyal hizmet modellerinden yararlananların istihdamına yönelik prim desteği, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi de listede var.
Asgari ücret desteği ne kadar, ne zaman sona erecek?
Bu
yılın Ocak-Haziran ayları için koşulları taşıyan iş yerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı ile 13.33 liranın çarpımı sonucu bulunacak tutar işverenlerin Kuruma ödeyeceği primden mahsup edilir. Destekten, 2023 yılında ilk defa tescil edilen işyeri işverenleri ile 2022 yılında prime esas günlük kazancı 250 lira, toplu iş sözleşmesi uygulanan işyerlerinde 500 lira ve linyit ve taşkömürü işyerlerinde 667 lira altında ücretle çalıştırılan sigortalıların işverenleri yararlanacak.
Sigorta prim desteği ne zamana kadar devam edecek, kimler yararlanabilir?
Teşvıklerinden
küçük veya büyük ayırımı olmadan bütün işyerleri faydalanabilir. İşyerindeki personel sayısının kısa ve uzun vadede artırılması önem taşıyor. İşe alınan her bir sigortalı için geçerli olmak üzere özel sektöre verilen sigorta prim teşviki 31 Aralık 2023 yılına kadar uzatıldı. İşe alınan kadınların 18 yaşından büyük, erkeklerin de 18 yaşından büyük 29 yaşından küçük olması gerekiyor. Mesleki yeterlilik belgesi olanlar için 48 ay İŞKUR'un işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler için 36 ay devam edecek.
EYT kapsamında emekli olup da çalışacaklar için uygulanacak sosyal güvenlik destek primi indiriminde sınır var mı?
Emekli olanların en son çalıştıkları özel sektör işyerinde, işten ayrıldıkları tarihi takip eden 30 gün içerisinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazine tarafından karşılanıyor. Her bir sigortalı için bir defa yararlanılabiliyor. Bu kapsamda verilen destek en az 500,40 lira olup 3 bin 753 liraya kadar çıkıyor.
İşsizlik ödeneği alanları istihdam eden işletmelere ne kadarlık prim teşviki veriliyor?
Kapsama giren sigortalı için, işsizlik ödeneğine hak kazandığı süre boyunca prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primlerinin yüzde 1'i ile uzun vadeli sigorta primleri ve genel sağlık sigortası priminin tamamı, işsizlik ödeneği süresince İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor. Bu teşvikten yararlanılması için işe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması, fiilen çalışması gerekiyor.
Sosyal hizmetlerden faydalananların istihdamı halinde hangi teşvikler veriliyor?
Prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası priminin sigortalı ve işveren hissesinin tamamını her bir sigortalı için beş yıl süreyle Hazine karşılayacak. Teşvikten yararlanmak için sigortalı açısından 19 Şubat 2014 tarihinden sonra işe alınması, işveren açısından aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi gerekiyor.
Sosyal yardım alanların işe alınması için de istihdam teşviki var mı?
Düzenli nakdi sosyal yardımlardan yararlanan kişilerin ikamet ettiği hanede bulunanlardan 26 Nisan 2016 ve sonrasında işe alınan sigortalıların prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin tamamı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından bir yıl süreyle karşılanacak. Bu teşvik, süresiz uygulanacak. Bu kapsamda verilen teşvik tutarı da 2 bin 51 lirayla 5 bin 304 lira arasında değişiyor.
