Pandemi ve Rusya-Ukrayna savaşının ardından küresel bazda da yükselen enflasyona karşı getiri arayışındaki yatırımcıların borsaya ilgisi devam ederken, finansman temin etmek isteyen şirketlerin halka arz furyası da hız kesmiyor. Yatırımcı ve şirket sayısındaki artışla birlikte, endeksin 8 bin seviyelerine kadar yükselmesinin etkisiyle, yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları içerisinde hisse senedinin payı son 2 yılda 2 kattan fazla yükseldi.
YÜZDE 640'LIK BÜYÜME
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) verilerine göre, 2021'in eylül ayında 6.1 trilyon lira olan yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıklarının büyüklüğü, 2023'ün aynı döneminde yüzde 24.4'lük büyüme ile 21 trilyon liranın üzerine çıktı. Bu dönemde hisse senedi portföyünün büyüklüğü ise yüzde 640, diğer bir ifade ile yaklaşık 7.5 katlık artışla 402.5 milyar liradan 2 trilyon 979 milyar liraya ulaştı. Hisse senetlerinin finansal varlıklar içerisindeki payı da yüzde 6.6'dan 14.1'e yükseldi. Şirketlerin finansman arayışında, özellikle son dönemde yükselen kredi maliyetlerinin de etkisiyle ilk adres haline gelen Borsa İstanbul'a, yatırımcı akını da kesintisiz sürüyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, 13 Ekim 2023 tarihi itibarıyla yatırımcı sayısı 7 milyon 870 binle tarihi zirveye ulaştı. Yatırımcı sayısı 26 Mayıs'taki 4 milyon 642 bin kişiye göre yüzde 70 arttı. 2022 sonunda 3 milyon 794 bin olan sayıya göre ise yatırımcı sayısındaki artış yüzde 107 oldu. Yatırımcı sayısı 2021'in eylül ayında 1 milyon 761 bin, geçen yılın eylülünde ise 2 milyon 668 bin olmuştu.
ŞİRKETLER AKIN EDİYOR
Borsa İstanbul'da bu hafta TAB Gıda ile Vera Konsept GYO'nun halka arzı tamamlanacak. Bu iki şirket de dahil edildiğinde 2019'dan bu yana halka açılan şirket sayısı 149'a, bu halka arzlardan elde edilen kaynak tutarı ise 100.4 milyar TL'ye ulaşacak. 2021'de şirket sayısında 52 ile kırılan rekorun, bu yıl geçilmesi beklenirken, sağlanan gelirde ise şimdiden zirveye ulaşıldı. Bu yıl şu ana kadar 43 şirket halka arz yaparak 61.6 milyar lira finansman sağladı.
TL'YE GEÇİŞ HIZ KESMEDİ
Yurtiçi
yerleşiklerin finansal varlıkları içerisinde son 2 yılda özellikle TL cinsi yatırım araçlarına geçişin hızlandığı dikkat çekiyor. 2023 eylül sonu itibarıyla son 2 yılda TL mevduat yüzde 323 artarak 7 trilyon 578 milyar liraya çıkarken, aynı dönemde döviz hesapları ise yüzde 131'lik büyüme ile 4.7 trilyona ulaştı. TL mevduatın varlıklar içerisindeki payı yüzde 29.3'ten 36.1'e çıktı. Aynı dönemde döviz hesaplarının payı ise yüzde 33.4'ten 22.4'e geriledi.
DİBS'LERİN PAYI AZALDI
FINANSAL varlıklar içerisinde Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin (DİBS) büyüklüğü, eylül sonu itibarıyla 2 yılda yüzde 196.6 artarak 3.8 trilyonu geçti. DİBS'lerin payı ise yüzde 21'den 18'e geriledi. Kamunun yurtdışı borçlanmasını temsil eden eurobond portföyü de yüzde 296'lık büyüme ile 1.3 trilyon lirayı geçti. Özel sektör eurobondları ise yüzde 225'lik büyüme ile 373.9 milyar lira oldu. Eurobondların varlıklar içerisindeki payı yüzde 7.2'den 7.9'a çıktı.
