Ekonomi ve yatırım dünyası içerisinde bulunan yahut bu alana yeni giriş yapmış olan kişiler tarafından merak edilen halka arz, anlamı ve şartları açısından yatırımcılar için oldukça önem arz etmektedir. Özellikle, ekonomi terimi olarak halka arz ne demek, sorusunun cevabını arayan yatırımcılar, bu hususta dikkatli olmaktadır. Dilerseniz, tüm cevapları birlikte inceleyelim...
Halka Arz; şirketlerin, kendi hisse senetlerini satışa çıkarması ile birlikte, yatırımcıların tümüne hissedar olma fırsatı sunar. Halka arz faaliyeti, şirketlerin ve bu şirketlerin elindeki varlıkların parçalara bölünüp satışa çıkarılması anlamına gelmektedir. Şirketler çeşitli sebeplerle halka arz işlemine başvurmaktadırlar.
Başarı gösteren ve gittikçe büyümeye devam eden şirketler, faaliyet alanlarını genişletmek, yaymak ve yatırımlarına fon sağlamak için; ekonomik olarak kaynak açığına sahip şirketler ise borçlanmaya ve banka kredisine başvurmayacak şekilde, borçlarını ödeyebilmek yahut yatırımlar yapabilmek için halka arz edilmektedirler.
Diğer bir yandan ise, yatırımcılar da, hisse senedi satın alıp, borsa içerisinde işlemde olan şirketlerin değerleri üzerine yatırım yapabilme fırsatı yakalamaktadır. Halka arz, özellikle uzun dönemde pozitif sonuçlar vermekte olan bir seçenektir.
Birincil ve ikincil halka arz olarak ikiye ayrılan halka arz işlemi; evvelinde halka açık olmayan bazı şirketlerin yapmış olduğu halka arz işlemi, birincil halka arz olarak adlandırılırken; evvelden halka arz edilmiş olan fakat ilk seferinde halka arz seviyesinin düşük olması nedeniyle bu işlemin ikinci defa yapılmasının tercihi ise, ikincil halka arz olarak adlandırılmaktadır.
ABD borsalarında IPO (Initial Public Offering) ismi ile bilinen, halka arz, özetle; şirketlerin, özsermayelerini dışarıdaki yatırımcılara açma faaliyeti olarak bilinmektedir. Bahsi geçen bu yatırımcılar hem bireysel hem de kurumsal olabilirler ve bu yatırımcıların tümü, halka arz işlemi yürüten şirketlerin özsermayelerine büyük miktarda finansal kaynak sağlayabilirler.
Şirketlerin halka arz işlemine katılmakta olanlar yine bir şirket yahut kurum ise, kurumsal yatırımcı; fakat bir birey-kişi ise, bireysel yatırımcı olarak isimlendirilmektedir. Halka arz işlemi şirketlere şu kazanımları sağlamaktadır;
· Finansman sağlamaktadır.
· Mali yapıyı güçlendirmektedir.
· Likidite sağlamaktadır.
· Prestiji artırmaktadır.
· Kredibiliteyi artırmaktadır.
· Değer artışı sağlamaktadır.
· Tanıtımı sağlamaktadır.
· Kurumsallaşmayı kolaylaştırmaktadır.