Türkiye geri dönüşüm sektörü, Paris Anlaşması'nın getirdiği yeniliklere hızla adapte oldu. 2021'i 750 bin ton ihracat rakamıyla geride bıraktı. Türkiye'ye yaklaşık 1 milyar dolar kazandırdı. Son dönemde lastiklerin geri dönüşümünde de rekor geldi.
Türkiye'de her yıl doğada 500 yıl yok olmayan 400 bin tona yakın lastik hurdaya çıkıyor. Bu lastikler Türkiye'nin önde gelen entegre sıfır atık tesisinde işlenip, enerjiye dönüştürülerek ekonomiye yılda 100 milyon dolar katkı sağlıyor. Türkiye'de her yıl, atık hale gelen ve çevreye ciddi oranda zarar veren yaklaşık 400 bin tona yakın taşıt lastiği tesisler, "sıfır atık" olarak geri dönüştürülüyor.
Türkiye'nin bu alandaki son yatırımları Avrupa Birliği ülkelerinden de ileri durumda. Yeni teknolojiyle ömrünü tamamlayan araç lastiklerinin içindeki ince tel parçaları mıknatısla lastiklerden ayrılıp tekrar ekonomiye kazandırılıyor. Lastik kısımlardan ise pirolitik yağ ve karbon elde ediliyor.
Konuyla ilgili çalışmalar yürüten Ankara Ticaret Odası Meclis Başkanı ve İlkim Geri Kazanım A.Ş. kurucusu Mustafa Deryal, Paris İklim Anlaşması'nın geri dönüşüm konusunda birçok yenilik getirdiğini belirterek, şu bilgileri paylaştı: "Firmamız tam kapasiteye ulaştığında günde 120 ton lastiği işleyerek ekonomiye kazandıracak.
Saatte 10 megavat enerji üretilecek. Yüksek ısı uygulayarak ömrünü tamamlamış içerisindeki yağı ayrıştırıyoruz. Bu yağı dizel motorlarda yakıyor ve elektrik üretiyoruz. Bu yakma işleminden doğan ısıyı seralarımızda ısı enerjisi olarak kullanıyoruz. En son kalan telleri ise metal geri dönüşümünü sağlayarak, doğaya terk edildiğinde 5 asır kirlilik sağlayacak olan bir üründen bu denli kazanım sağlıyoruz."
Bu geri dönüşüm tesisine ek olarak sera gazı salınımına etki edecek 2.5 milyon hektarlık bir alana 20 bin ceviz ağacı ve 20 bin fıstık çamı ekimi yaptıklarını da belirten Deryal, "Her sanayicimiz bozulan iklimin düzeltilmesine katkı yapacak faaliyetlerde bulunmalı" dedi.
İHRACAT POTANSİYELİ GÜÇLENDİ
Türkiye'nin geri dönüşüm üssü haline geldiğini belirten Geri Dönüşümcüler ve Geri Kazanımcılar Derneği (GEKADER) Başkanı Fatih Eren, "Geri dönüşüm sektörü, 2021'i 750 bin ton ihracat rakamıyla geride bıraktı. Türkiye'ye yaklaşık 1 milyar dolar kazandırdı. 2022 yılının henüz ilk çeyreğinde ise 455 bin tonluk ihracat rakamına ulaşıldı.
Yılsonu hedefinin 2 katına, 1,5 milyon tona çıktığını söylersek yanılmış olmayız. Yılsonunda 2 milyar dolarlık hammadde ihracatı potansiyeline sahibiz. Ayrıca Ülkemizde geri dönüşüme uygun olmayan atıkların ithalatı yasak. İthalat yapan firmalar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı'nın sıkı denetimlerine ve kontrolüne tabii tutuluyor. Mobil Atık Takip Sistemi (MOTAT) ile fabrikaya gelene dek anbean uydu aracılığıyla izlenerek denetleniyor" dedi.
