Kısa süre önce SABAH'ın gündeme getirdiği ve kira fiyatlarının da katlanmasına neden olan Airbnb sorununda Hazine ve Maliye Bakanlığı harekete geçiyor. Evlerin kapıları tek tek çalınacak, geçmişe dönük yüksek cezalar kesilebilecek. Türkiye'de 50 binden fazla konutun son yılların popüler günlük konaklama platformu Airbnb'de (AirBedandBreakfast) kiraladığı tahmin ediliyor. Uzun süreli kiralama ile uğraşmak istemeyen ev sahipleri, daha kolay ve kârlı gördükleri bu yönteme özellikle Airbnb üzerinden yöneliyor. Vergi Uzmanı ve Özay Mali Danışmanlık Kurucu Ortağı Mahmut Aydoğmuş, kısa süreli ve düzenli kiralama işlemlerinin ticari faaliyet olarak değerlendirildiği ve tıpkı bir konaklama tesisi gibi vergiye tabi olduğuna dikkat çekerek ev sahiplerini "Maliye her an kapınızı çalabilir" diye uyardı.
VERGİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ VAR
Airbnb pek çok ülkede ihtiyaç duyulan gün sayısı kadar oda, daire ya da ev kiralamaya olanak tanıyor. Türkiye'de de son dönemde çok tercih edilen platforma olan ilgi işin vergisel boyutunu da gündeme getirdi. Bir konutun günlük ya da haftalık olarak kullanıma sunulmasının Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ticari faaliyet olarak değerlendirildiğini söyleyen Aydoğmuş, şunları anlattı: "Kısa dönemli kiralama süreçlerindeki tüm aktörler için vergisel yükümlülükler var. Airbnb'nin rolü konutu kiraya vermek değil kiralama hizmetine aracılık etmek ve ödemenin sağlıklı gerçekleşmesini sağlamak. Ayşe Hanım, İzmir'deki eşyalı evini yazın kısa süreli kiraya vermek amacıyla Airbnb üzerinden ilana koyar. Almanya'da yerleşik Anna Hanım, Türkiye tatilinde konaklama için 5 gecelik online rezervasyon yaptırır. Airbnb üzerinden kredi kartı ile geceliği 2 bin 400 TL'den 12 bin TL konaklama ücreti ve 2 bin TL komisyon olmak üzere Airbnb'ye 14 bin TL ödeme yapar. Bu durumda Ayşe Hanım'ın, kısa süreli evini kiralayan Anna Hanım'a 12 bin TL'lik (Yüzde 20 KDV dahil) fatura düzenlemesi gerekir. Bunun sebebi de elde edilen kazancın ticari kazanç olarak değerlendirilmesi ve KDV'ye tabi olması. Ayrıca Ayşe Hanım'ın işe başlama bildiriminde bulunma ve defter tutma zorunluluğu var. Olaya tıpkı bir otel ya da konaklama tesisi gibi ticari bir faaliyet ve bunun sonucunda elde edilen kazanç olarak bakmak lazım."
TİCARİ BİR FAALİYET SAYILIR
VERGİ Uzmanı Aydoğmuş, bu tip kısa süreli kiralamaların normal kira yerine ticari faaliyet sonucu elde edilen gelir olarak değerlendirilmesi ile ilgili olarak şunları anlattı: "Gelir Vergisi Kanunu'nun 70'inci maddesinde söz konusu kiralama işlemi karşılığında elde edilen gelir gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlanıyor. Kısa süreli ve düzenli kiralama işlemlerine yönelik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı'na göre süreklilik arz eden bir şekilde farklı kişilerin kullanımına hazır halde bulundurulması, kalacak kişilere konutun teslimi ve kalma sürelerinin sonunda konutun teslim alınması ve yeniden kullanıma hazır hale getirilmesi bir organizasyonu gerektirmektedir. Ayrıca, söz konusu konutun belirli bir bedel karşılığı olmak üzere günlük ya da haftalık olarak kullanıma sunulmasında bir kira akdinden söz edilmesi mümkün olmadığından bu faaliyetin ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi gerekmektedir."
GECELEME HİZMETİ KARŞILIĞI
Ülkemızde 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulamaya giren Konaklama Vergisi'ne de değinen Mahmut Aydoğmuş, "Konaklama vergisi yüzde 2 oranında geceleme hizmeti karşılığı alınıyor. Örnekte belirttiğimiz Ayşe Hanım tarafından verilen hizmetin, konaklama tesisinde verilen geceleme hizmeti kapsamında değerlendirilmesi konusu, kanun metninde tesis türleri tek tek sayılıp sonunda 'gibi' ifadesi kullanıldığı için gri alan yani bu konuda bir boşluk var. Şu an konaklama vergisi Airbnb üzerinden yapılan kiralamalara uygulanmıyor. Ancak Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un son açıklamaları ekseninde yılsonuna kadar bir düzenleme yapılacağı öngörülüyor. Gecelik veya kısa süreli konaklama yerlerinin sertifikalandırılması neticesinde artık konaklama vergisinin de alınacağını söyleyebiliriz" diye konuştu. Aydoğmuş, Airbnb ve benzeri yurtdışı platformlar üzerinden yapılan kısa süreli kiralamalarda ciddi kayıt dışılık olduğu ve vergisel konularda yeterli bilgiye sahip olunmadığının altını çizdi.
