Yeni ekonomi yönetiminin attığı normalleşme adımları ile birlikte yabancıların Türkiye'ye artan ilgisi, önümüzdeki döneme ilişkin beklentileri güçlendirdi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek başta olmak üzere ekonomi yönetiminin geçen hafta ABD'de gerçekleştirdiği temaslara da yansıyan bu sürecin önümüzdeki dönemde de devam etmesi ve Türkiye'ye fon girişinde büyük bir artış bekleniyor. Seçim sonrasında Merkez bankası yönetiminde yapılan değişikliklerin ardından para politikasında art arda atılan adımlar, fiyat istikrarını öncelik olarak belirleyen yeni Orta Vadeli Program ve programın arkasında güçlü siyasi irade, son 3 ayda rakamlara da yansıdı.
1.9 MİLYAR DOLARLIK GİRİŞ
Risk algısındaki pozitif değişimin etkisi öncelikle fon girişlerine yansıdı. Haziran ayının ilk haftasından 15 Eylül'e kadar olan dönemde yabancı yatırımcılar hisse senedi piyasasında 1 milyar 463 milyon dolar, tahvil-bono piyasasında ise 430 milyon dolar olmak üzere toplam 1 milyar 893 milyon dolarlık net alım gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların Borsa İstanbul'da 1 Haziran'da yüzde 27.44 ile tarihin en düşük seviyesine gerileyen payı, 21 Eylül itibarıyla yüzde 33.88 ile bu yılın zirvesine çıktı. Yerli yatırımcıların hız kesmeyen ilgisine yabancıların da katılmasıyla, Borsa İstanbul'da endeks adeta uçuşa geçti. Endeks 25 Mayıs'taki 4.427 seviyesine göre yüzde 81.6 yükselerek 8.039 puana çıktı. Borsa İstanbul son 3 ayda yüzde 38.1 ile dünyanın en fazla yükselen piyasası oldu.
REZERVLER 5 AYIN ZİRVESİNDE
Ekonomi yönetiminin normalleşme adımları, özellikle Merkez Bankası'nın rezervlerinde kendini gösterdi. Döviz rezervleri son 14 hafta kesintisiz arttı. 9 Haziran'da 99 milyar 783 milyon dolar olan rezervler, 15 Eylül 2023'te 121 milyar 515 milyon dolara çıkarak 5 ayın zirvesine ulaştı. Rezervlerde bu dönemde yaşanan artış 21.7 milyar dolar oldu.
DIŞ FİNANSMAN AÇILDI
Seçim sonundan bu yana bankacılık ile reel sektörün dışardan sağladığı kaynağın tutarı 11.5 milyar dolara ulaştı. Dünya Bankası Türkiye'ye 35 milyar dolarlık yeni bir finansman kapısı açarken, şimdiye 3.2 milyar doları sağlandı. Haziran ve temmuzda 687 milyon dolar uluslararası doğrudan yatırım girişi oldu.
Yalaz Özkanlı Ata Yatırım Araştırma Hazine Direktörü
RİSK ALGISI OLUMLUYA DÖNDÜ
Ağustos ayı enflasyon
gerçekleşmesinin
beklentinin
üstünde
gelmesinin
ardından
Merkez Bankası'nın almış
olduğu faiz artış kararı ve
ABD temaslarında yinelenen
'normalleşme politikasının
sürdürüleceği' vurgusu
piyasalar için güven
tazeleme anlamına geldi.
Türkiye'ye dair risk algısının,
genel olarak gelişmekte
olan ülkelere son dönemde
gösterilen teveccühe ek olarak,
olumlu karşılanan politika değişiminin
desteği ile olumlu yönde
evrildiği gözleniyor. Bu çerçevede, dış
konjonktürün gelişmekte olan piyasalar
için olumlu kalması halinde hem CDS
seviyelerinde aşağı yönlü seyrin, hem Türk
varlıklarına son dönemde arttığını gördüğümüz
ilginin korunması olası görünüyor.
Ceyhun Yavaş Dinamik Yatırım Menkul Değerler Araştırma Uzmanı
TÜRK VARLIKLAR RADARA ALINDI
Öngörülebilir politikalara geçiş adımlarının atılmaya devam ettiği sürece Türk varlıklarına olan ilginin devam edeceğini düşünüyoruz. Risk primlerindeki düşüş ile yabancı yatırımcıların fon girişi arasında bir ilişki olduğu görüşündeyiz. Riskin düşmesi fon girişlerindeki hacmi yükseltebilir. Yabancı kuruluşlar uzun bir aradan sonra Türk varlıklarına yönelik değerlendirmeler yapmaya başladı. Bu raporların sayısının arttığı ve sıklaştığını gözlemlemekteyiz. Rasyonel adımların atılması ve buna siyasi iktidarın da destek vermesi yabancıların algısını güçlendirdi. Rasyonel politikaların devam ettirilmesi ve hızlanması halinde yabancı yatırımcıların ilgisi artacak.
Mahmut L. Ünlü ÜNLÜ & Co YK Başkanı ve CEO'su
YABANCILARIN İLGİSİ ARTARAK DEVAM EDECEK
Yeni ekonomi yönetiminin attığı adımların olumlu sonuçlarını enflasyon, döviz rezervleri ve KKM gibi alanlarda gördükçe, Türk varlıklarına ilgi de artarak devam edecek. Risk primindeki düşüş ve fon girişlerinin devam etmesini öngörüyoruz. Ekonomi alanında atılan adımların sürdürülmesi ve yurt dışında gelişmekte olan ülkelere yönelik risk iştahının artmasıyla Türkiye'ye fon girişlerinin de devamını bekliyoruz. Son dönemde yeni ekonomi ekibinin attığı adımlar ve dış politikada gözlenen gelişmeler yabancıların Türkiye algısında olumlu bir değişim yarattı. New York'ta Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in katıldığı ve çok sayıda fon yöneticisinin ilgi gösterdiği konferans, olumlu algıyı daha da pekiştirdi. Enflasyonla mücadeleyle birlikte iç ve dış talep dengesinin yeniden tesis edilmesi ve makro finansal istikrarın yeniden sağlanması mümkün olacaktır. Bu ise orta ve uzun vadede daha öngörülebilir, dengeli ve sürdürülebilir büyümenin önünü açacak ve ülkemizde tüm paydaşlar için bir refah artışı sağlayacak.
HALKA ARZLAR PATLADI
BU sene 37 şirket 51 milyar lira büyüklüğünde halka arz gerçekleştirdi. Halka arzların 21'i seçim sonrasında yapıldı ve 28 milyar lira gelir elde edildi. Borsa İstanbul'da 26 Mayıs 2023'te 4 milyon 642 bin olan yatırımcı sayısı, 22 Eylül 2023 itibarıyla 7 milyon 706 bine çıktı.
RİSK PRİMİ % 47 DÜŞTÜ
Türkiye'ye yönelik risk algısının pozitife dönmesinin en belirgin yansıması risk piriminde (CDS) görüldü. Seçim döneminde 725 puana çıkan risk primi 384 ile 1.5 yılın en düşük seviyesine geriledi. Risk piriminde bu süreçte yaşanan düşüş yüzde 47'ye ulaştı. Risk primi 14 Temmuz 2022'de 900 puana kadar yükselirken, ekonomi yönetimi ilk etapta 300 puanın altını hedefliyor. Bu durumun Türkiye'nin yurtdışı piyasalarda işlem gören 10 yıllık dolar cinsi tahvillerinin getirisini de yüzde 11.8'den 8.5'e çekti.
TL MEVDUAT REKOR KIRDI
EKONOMİ yönetiminin en önemli hedeflerinden olan banka bilançolarında TL'nin payının artırılmasında önemli gelişmeler yaşandı. 5 Haziran'da 6 trilyon 174 milyar lira olan TL mevduat, 19 Eylül itibarıyla 7 trilyon 764 milyar liraya çıktı. Toplam mevduatta TL'nin payı yüzde 58.5'e ulaştı. Yeni dönemde azaltılması hedeflenen Kur Korumalı Mevduat'ta da son 4 haftada 100 milyar liralık düşüş gözlendi.