Hükümet, küresel çapta artan enerji fiyatlarına karşın vatandaşı korumak için elektrikte tavan fiyat sistemini devreye aldı. Uygulamaya giren sistem ile maliyetleri artan ithal kömür ve doğalgazdan elektrik üretimi yapan santrallere megavat (MW) başına 2 bin 500 lira, diğer santrallere bin 200 lira ödenecek. Yani elektrik üretim maliyeti artan santraller desteklenecek. EPDK, kârlılık oranı daha yüksek olan santrallerden kârlarının bir kısmını geri alarak faturalar üzerindeki yükseliş baskısını ortadan kaldıracak.
KARAR 6 AY GEÇERLİ
Geçtiğimiz günlerde Meclis'ten geçerek yasalaşan yeni düzenleme kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) elektrikte üretim kaynak maliyeti farklılıklarında yaşanan artışların önüne geçilebilmesi için 6 aylığına yetki verilmişti. Dün toplanan EPDK, üretim santrallerine yönelik azami uzlaştırma fiyatlarını yani 6 ay geçerli olacak tavan fiyatları belirledi. Buna göre başlangıç olarak belirlenen azami uzlaştırma fiyatları, küresel çapta maliyetleri olağanüstü şekilde artan doğalgaz santralleri ve ithal kömür santralleri için MW başına 2 bin 500 lira; güneş, rüzgar, jeotermal, hidroelektrik, yerli kömür gibi diğer santraller için ise bin 200 lira olacak.
Enerji borsası olarak bilinen Piyasa Takas Fiyatı'ndaki (PTF) elektrik alım fiyatları ile ilgili sistem şöyle işleyecek: Elektrik tedarik şirketleri yine ihtiyacı olan elektrik miktarlarını PTF'ye girecek. Ardından buraya elektrik üreticileri satabilecekleri kapasite miktarlarını bildirecek. EPDK daha önce nisan ayı itibarıyla tedarik şirketlerinin tüm elektrik üreticilerinden elektriği MW başına bin 981 liradan alabileceklerini bildirmişti. Bu rakam mayısta 2 bin liraya çıkacak. Ancak şimdi alınan karar ile her üreticiye aynı oranda ödeme yapılmayacak. Yani önümüzdeki ay elektriği vatandaşa fatura eden tüm elektrik tedarik şirketleri yine elektriğe MW başına bin 981 lira ödeme yapacak. Ancak bu kez Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) tarafından üretim maliyetleri daha düşük olan güneş, rüzgar, jeotermal, hidroelektrik ve yerli kömürden üretim yapan santrallere bu paranın bin 200 liralık kısmı ödenecek. MW başına kalan 781 liralık kısım için ise EPİAŞ bünyesinde bir havuz oluşturulacak. Bu şekilde daha önceki sistemde yine MW başına bin 981 lira ödeme alacak olan doğalgaz ve ithal kömür santralleri şimdi havuzdan desteklenerek alacakları tutar 2 bin 500 liraya çıkarılacak. Elektrik tedarik şirketlerinin elektrik alırken ödeyeceği rakamlar kararla 6 ay boyunca sabitlenirken, bu şekilde karlılık oranları daha yüksek olan santrallerden gelirlerinin bir kısmı geri alınarak, maliyeti daha yüksek santrallere verilecek.
ÜRETİM SANTRALLERİ TÜKETİCİLERİN FATURA MALİYETİNE ORTAK OLACAK
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan EPDK Başkanı Mustafa Yımaz, "Destekleme bedeli adil ve şeffaf şekilde paylaştırılarak hem bütün tüketicilerimizi kapsayacak şekilde faturaların yükselmesi engellenecek hem de piyasamızdaki arz güvenliğine katkı sunulacak. Bazı Avrupa ülkelerinde de uygulanan bu tip bir geçici mekanizma ile üretim santralleri de tüketicilerin elektrik faturalarındaki maliyet yüküne ortak olacak" dedi.
