Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşlarından, ekonominin itici gücü olan KOBİ'lere kadar geniş bir yelpaze tarafından kullanılan faktoring, firmaların kendi ticari alacaklarıyla uygun maliyetli finansmana ulaşmalarını sağlıyor. Mal ve hizmet satışından doğmuş/doğacak vadeli alacakların temlik yoluyla bir faktoring şirketine devredilmesi ve bu alacakların faktoring şirketi tarafından yönetilmesi olarak tanımlanan faktoring, garanti, tahsilat ve finansman olarak sınıflandırılabilecek üç hizmeti, tarafların ihtiyaçlarına göre bir arada veya ayrı ayrı sunuyor.
80 BİN MÜŞTERİYE HİZMET
Sektörde faaliyet gösteren 52 faktoring şirketi, 350'ye yakın şubesi ve dört binden fazla çalışanı ile reel sektöre, ihracatçı firmalara ve çoğunluğu KOBİ olan seksen binin üzerinde müşteriye hizmet veriyor. Faktoring şirketleri, hizmet verdiği firmaların yanında devir aldığı alacak ile ilgili olarak da değerlendirme yaparak müşterilerinin ihtiyacı olan garanti, tahsilat ve finansman çözümlerine en kısa sürede ulaşmalarını sağlıyor.
İŞLEM HACMİ % 34 ARTTI
Finansal Kurumlar Birliği (FKB) verilerine göre, sektörün 2021 yıl sonu konsolide verilerine göre faktoring işlem hacmi 2020'ye göre yüzde 34'ün üzerinde artış göstererek 149 milyar TL'den 200 milyar TL'ye çıktı. Aktif büyüklüğü yüzde 35'lik artışla 48 milyar TL'den 65 milyar TL'ye ulaşırken, alacaklar kalemi ise yüzde 33'ün üzerinde artarak 59 milyar TL'yi geçti. Faktoring işlemlerinin, sektörel dağılımında ilk sırayı, 2020 yılına göre payını yüzde 22'den yüzde 23.2'ye yükselten toptan ve perakende ticaret motorlu araçlar servis hizmetleri sektörü alıyor. 2020 ile karşılaştırıldığında tekstil ve tekstil ürünleri sektörü payını yüzde 8'den 9.5'e, inşaat sektörü yüzde 7'den 8.3'e, metal ana sanayi ve işlenmiş madde üretimi sektörü ise yüzde 4.5'ten 6.3'e çıkardı.
1.1 MİLYON RİSKLİ İŞLEM
FKB tarafından 2015 yılında kurulan Merkezi Fatura Kaydı Sistemi (MFKS), aynı ticari alacağın mükerrer temlik ve finansmanını engelleyerek kayıt dışı ekonomi ile mücadeleyi destekledi. Halihazırda Türkiye'deki tüm faktoring şirketleri ve bankacılık sektörünün büyük kısmını temsil eden 26 banka olmak üzere toplam 78 finansal kuruluşun, faktoring işlemlerine konu olan alacaklar ile ilgili her türlü belge ve bilgiyi kaydettiği MFKS'de, kayıt esnasında yapılan mükerrerlik, tutar aşımı gibi kontroller sayesinde, 2021 yılsonu itibariyle 1.1 milyonun üzerinde riskli işlem engellendi.
35 MİLYON BELGE KAYITTA
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) e-belge sistemi ile entegre çalışan ve eşzamanlı olarak e-faturaların ve diğer e-belgelerin doğruluğunu GİB'den teyit eden MFKS'de, kurulduğu 2015'te yüzde 23 olan e-belge oranı 2021 sonu itibarıyla yüzde 93'e çıktı. Ayrıca 2015'te 123.2 milyar TL tutarında 5.5 milyon adet alacak belgesinin girişinin yapıldığı MFKS'ye, yıllık fatura kaydı artarak devam etti ve 2021 sonu toplam 1 trilyon 155 milyar TL tutarında 35 milyon adet belgeye ulaştı.
NİÇİN FAKTORİNG?
Firmaların alıcı ve satıcı tarafında ticaret hacmi artar.
Firmaların vadeli alışveriş imkânları artar.
Firmalar ticari işlem anlamında alıcı ve satıcının takip, tahsilat, kayıt gibi iş yükünden kurtulurlar.
Firmaların büyümesi dış kaynaklar yerine yapılan ticari satışlarla gerçekleşmiş, kaynaklar optimum kullanılmış olur.
Firmaların şirket işlem kayıtları azalır. Çünkü fatura, muhasebe kayıtları faktor tarafından yapılır.
Firmaların bilançolarını sadeleştirir. Stoklar, alacaklar, borçlar azalır bilançolar likit hale gelir.
Firmaların bilançoları likit olduğu için bilanço raytingleri artar, finansal piyasalarda gerek itibar gerekse maliyetler açısından avantajlı hale gelirler.
İthalat ve ihracat tarafında, bütün riskleri faktor üstlendiğinden doğabilecek kur, politik sorunlar, transfer gibi riskler ortadan kalkar.
İhracat işlemlerinde farklı ülkelerdeki alıcılarla ilgili istihbarat ve alıcılara kolay ulaşma imkânı sağlar.
KOBİ'LERE İŞLETME SERMAYESİ DESTEĞİ
SON yıllarda dünyada ve Türkiye'de hacmini hızla arttıran faktoring ürünlerinin başında Tedarik Zinciri Finansmanı geliyor. Tedarik Zinciri Finansmanı ile tedarikçi KOBİ'ler büyük alıcıların belirlediği vadeyi beklemeden, alıcıların kredibilitesinden yararlanarak, ilave bir teminata ihtiyaç duymadan ve uygun bir maliyetle ticaretini peşin finanse eder, üretim süreci için kendilerine kaynak sağlar ve işletme sermayesi yaratır. Gelişen teknoloji ve sektörün dijitalleşme vizyonu ile birlikte, FKB çatısı altında 2019 yılında hayata geçirilen Ticaret Zinciri Finansmanı Sistemi (TZFS) hem ticaret zinciri finansmanı ürününün hem de diğer faktoring ürünlerinin geniş kitlelere ulaştırılması için önemli bir görev üstleniyor. TZFS, ekonominin temelini oluşturan KOBİ'lerin elektronik ortamda yapacakları alacak devri ve çoğunluğu büyük ölçekli olan alıcı firmalardan alınan teyit ile finansmana daha hızlı, güvenli ve ucuz bir şekilde ulaşmalarını sağlıyor.