Yarı yüzyılı deviren Türkiye'nin öncü firması Mesa, yeni dönemde holdingi hem inşaat hem de tarım ve sanayi sektöründe büyütmeye devam edecek. Holdingin Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, 2023'ü değerlendirip, 2024 hedeflerini anlattı. Konut satışlarının faiz yükselişinden etkilendiğini söyleyen Boysanoğlu, "Dönüşüm gerçekten yapılırsa İstanbul'un konut ihtiyacı karşılanır" diyor. 9 konut projesi devam eden Mesa Holding, Yozgat'a kenevir, Afyon'da lastik yatırımları için gün sayıyor…
2023 sektör açısından nasıl geçti?
Sektör önce Kovid 19'la bir sıkıntı çekti. O dönemde kısıtlamalar inşaatları yavaşlattı. Vatandaşın yapı tercihlerini de değiştirdi. Bahçeli ve balkonlu evler istenince inşaat firmaları da bu yapılara yöneldi. Biz pandemi öncesinde strateji değiştirip daha farklı projelere yöneldiğimiz için süreçten fazla etkilenmedik. Virüs ile sektörde duraksama olsa da sonrasında yeniden satışlar canlandı. Yeni fiyatlamalar oluştu. Bu süreç seçime kadar sürdü. Ancak seçimden sonra faizlerdeki artış ihtiyaç sahiplerinin konut almasını zorlaştırdı. Bankalar da kredi vermekte isteksiz olunca satış eğrisi aşağı doğru döndü. İkinci el konut alacaklar da mevcut evlerini satsalar dahi bankalardan kredi alamadıkları için o alanda da satışlar aşağı yönlü…
Peki yıl sonunda satış rakamı nerede tamamlanır?
1 milyon konut satıldığını varsayarsak genelde yüzde 35'i birinci el konutlar olurdu. Bu yüzde 25'lere düştü. Bu kredi faizleriyle ihtiyaç sahiplerinin konut alma şansı yok.
Fiyatlar düşer mi? Fiyatlar konusunda sadece inşaat firmalarına yükleniliyor. Kimse arsayı sorgulamıyor. İstanbul'da arsanın konut maliyeti içindeki payı yüzde 50. Aldığınız malzeme inşaat devam ederken yüzde 20-30 zamlanırsa, arsa sahibine de o oranda zam yapıyorsunuz. Fiyatlar daha da artıyor. Esas sorun arsa maliyeti. Avrupa'da şehir merkezlerinde arsanın konuttaki payı yüzde 25'i geçmez.
Kentsel Dönüşüm Yasası ile süreç hızlanır mı?
Yasa kentsel dönüşümü hızlandıracaktır. Fakat tabii birçok konu var çözülmesi gereken… Bu işi nerede yapacaksınız? 1980 öncesinde konutların yapıldığı bölgelerde olacaksa ve orada müteahhidin de o projelere ilgi göstermesi isteniyorsa yoğunluğun iki katına çıkması gerek. Peki orada altyapı bunu kaldırır mı? Depremden zarar görebilecek bölgelerde bir an evvel dönüşüm yapılmalı… Fakat sisteme para aktarılması gerekiyor. Ya ucuza mal edeceksiniz ya da vatandaşa 150 metrekarelik yerine karşılık 80-100 metrekare yer vereceksiniz. Bunu kabul eder mi? Hazine arazilerine konut yaptığınızda vatandaş kendi merkezdeki evi yerine oraya gider mi? Bütün bunlar sorun olarak görülebilir. Ancak dönüşümün de mutlaka yapılması gerekiyor. İstanbul'da 4-4.5 milyon civarında dönüşüm yapılacak konut var. Bir de şehirde özellikle konuta ihtiyacı olan kesimde tersine göç var. Nüfus azalıyor. Bu koşullarda, 150 bin yeni konut satışıyla İstanbul'u tatmin edebilirsiniz. Devletin desteğiyle dönüşüm gerçekten yapılırsa İstanbul'un konut ihtiyacı karşılanır. Hiçbir müteahhidin yeni konut yapma ihtiyacı kalmaz.
2024 nasıl geçer?
Bazı bölgelerde konuta çok ihtiyaç var. Bakanlığın tespitleriyle o bölgelerde özel krediler açılarak iş hızlandırılabilir.
BOZOK ÜNİVERSİTESİ İLE İŞBİRLİĞİ
Yozgat Bozok Üniversitesi ile kenevir konusunda bir işbirliğiniz var yanlış hatırlamıyorsam…
Endüstriyel kenevir alanında ihtisas üniversitesi... İşbirliği protokolü imzaladık. 2-2.5 yıldır çalışıyoruz. İlaç sanayi ve dermatoloji konusuna eğildik. Yozgat'a büyük seralar kurduk. Türkiye'nin ilk kenevir serası… Üniversiteyle birlikte kontrollü olarak medikal kenevir üretimi yapılacak. 1.5-2 yıl daha sürecektir. Kenevir ilginç bir bitki… Kalan sapı da dahi kullanılıyor. Özellikle izolasyon malzemesi olarak…
14 ŞANTİYEMİZ VAR
Şu an devam eden kaç projeniz var?
İstanbul'da Bahçeşehir ve Ataköy'ü, Ankara'da ise Eskişehir Yolu gibi uydu kentleri kurduk. İstanbul'a geç girdik. Ankara'da kendi arazilerimiz vardı. İstanbul'da başkalarının arazilerine konut yapıyoruz. Bugün 9'u Türkiye'de, 5'i yurtdışında (Irak'ta 1, Rusya'da 4) olmak üzere 14 aktif şantiyemiz bulunuyor. İstanbul Anadolu yakası Maltepe'de geliştirdiğimiz Mesa Panorama projemiz var. Toplam 3 konut bloğundan oluşuyor. Ege Bölgesi'nde Urla'da Mesa Urla Kekliktepe projesini yapıyoruz. Bodrum Güllük Koyu'ndan karşıdaki adacıklara uzanan farklı manzaraya sahip 48 villadan ve 196 rezidanstan oluşan Mesa Bodrum Demirbükü projemiz var. İstanbul Büyükçekmece'de Mesa- Nurol ortaklığıyla Yeşilyaka Su ve Yeşilyaka Bahçe villa projelerini yapıyoruz. Ankara'da Yaşamkent'te Park Mozaik'i hayata geçiriyoruz. Küçükçekmece'deki TEMA İSTANBUL 2 70 adet villa ve 2 bin 280 adet 1+1'den 4+1'e daire seçenekleri olan bir proje… Karanfilköy'de Kent Etiler'e başladık. Çengelköy'de de projemiz var. Bahçeşehir'e yakın 4 milyon metrekarelik bir sosyal konut projesi için de çalışmalara başladık.
KARBON SALINIMI ÖNCELİK
2024'te gündeminizde neler var?
Sürdürülebilirlik konusunda raporlar hazırlıyoruz. Malzemeleri de ona göre seçeceğiz. Biz yurtdışında da üretim yapıyoruz. Özellikle Avrupa'da karbon salınımı konusunda bizi sorguluyorlar. Çünkü, karbon salınımı açısından inşaat sektörü en tehlikeli sektörlerden… Biz de o yüzden şimdi bu konuda adımlar atmaya başladık. Biraz maliyetlerimiz artacaktır ama vatandaş da burada çevreye bir fayda olduğunu gördükten sonra alışacaktır. Sektör de bunu takip edecektir. Biz Türkiye'de izolasyonu da ilk yapan firmayız. Diğer sektör oyuncuları bizden sonra geldi.
450 BİN MÜTEAHHİT VAR
Türkiye'de müteahhit sayısı oldukça fazla… Sizce bu sayı önümüzdeki dönemde azalır mı?
Ülkemizde 450-460 bin müteahhit bulunuyor. Almanya'da bu sayı 8 bin civarında… İki daire yapana da müteahhit diye bakmamak gerekir. İstanbul'da Bağdat Caddesi'nde bile bunu gördük. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın çalışmaları sonrasında bu sayı azalacaktır.
Peki çok olması sizi etkiliyor mu? Biz müşteriyi ortağımız olarak görüyoruz. Müşteri ile beraber yürümezseniz yok olursunuz. İki daire yapan işi teslim ettikten sonra yok oluyor. Bizim gibi şirketler ise müşterinin teslimden sonraki sıkıntılarıyla da ilgileniyor. Biz 1987'de KOSAŞ Konut Servisi şirketini kurduk. İhtiyaç duyulan her türlü servis hizmetini sağlıyoruz.
AFYON'DA LASTİK ÜRETECEĞİZ
Başka alanlar var mı holdingin ilgi alanında?
Sanayi, tarım, enerji odaklandığımız sektörler. Tünel kalıp ve endüstriyel kalıp üretimi gerçekleştiren Mesa İmalat şirketimiz sadece Türkiye değil, dünya lideri. Çelik kalıp işinde de Türkiye lideriyiz. Ahşap alanında da şirketimiz var. Lastik üretmek için bir şirket kurduk. Başlangıçta endüstriyel ve zirai lastikler üretecek. Afyon'da arazimizi aldık. Proje başlamak üzere… Önümüzdeki dönemde HES ve RES projelerimiz var. Tarımda da yeni nesil sera ve topraksız tarım özelinde çalışıyoruz. Kosaş şirketimiz bünyesinde yer alan Şehit Ali Çiftliği'nde yaklaşık 1.5 milyon metrekare alan üzerinde organik tarım, küçük ve büyükbaş hayvancılık ve ağaç yetiştirme yapıyoruz.
