Antalya'da, 2020 yılında Nobel ödülü alan CRISPR/Cas9 teknolojisinden yola çıkan Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM) Ziraat Yüksek Mühendisi Kübra Yıldız, domatesin genetiğinde hastalıklara yol açan kısımları mutasyonla değiştirip hem dayanıklı hem de daha verimli hale getirdi. Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı BATEM'de görevli Ziraat Yüksek Mühendisi Kübra Yıldız, bitki sağlığı alanında Ar- Ge çalışmaları yapıyor. Özellikle üreticilerden gelen talepler doğrultusunda çalışmalarına yön veren Yıldız, bitkilerin hastalık etmenlerine karşı savunma geliştirmeleri ve daha dayanıklı olabilmeleri için 2020 yılında Nobel Kimya Ödülü verilen CRISPR/Cas9 yönteminden yola çıktı. CRISPR/Cas9 teknolojisi, bazı bakterilerin virüslere immünolojik savunmasında önemli rol oynayan bir protein yapısı olarak dikkati çekiyor. Bu protein mekanizmasının genetik mühendisliği uygulamalarında bir hücrenin genomunu değiştirmek için yoğun olarak kullanılmasını örnek alarak uygulayan Yıldız, bitkiler üzerine çalışmaya başladı. Özellikle domatesi hastalıklara daha dayanıklı ve virüslere karşı kendini onaran ve savunan bir duruma getirmeye çalışan Yıldız, bu şekilde meydana gelecek verim kaybının da kısa sürede ortadan kalkacağını anlattı. Bu yöntemin çok sayıda çalışmaya rol model olduğunu söyleyen Kübra Yıldız, "Antalya'da üretim alanlarında en çok hastalık yapan iki faktörü seçtik. Begomavirus grubu ve domatesteki külleme hastalığı. Bu ikisi de üretimi yüzde 60-70 oranında düşürmekte olup şimdilerde meyvelerini almaya başladık. Bitki çeşitlerimiz büyümeye başladı" dedi.
DAYANIKLI BİTKİ
Yıl sonuna kadar dayanıklı bitki çeşidini ve tohumu elde etmeyi hedeflediklerini de belirten Kübra Yıldız, "Bu bakteri bir terzinin makası gibi. O bakteriye neyi yüklerseniz o gidip bitkinin genomundaki sorunu ortadan kaldırıyor. Bugüne kadar çok sayıda genetik düzenleme aracı vardı ama bunlar genetiği değiştirilmiş organizma olarak adlandırılıyordu. Ancak biz CRISPR/ Cas9 modelinde GDO olmayan ve güneşin bile yapabileceği bir mutasyona sebep olarak GDO olmayan son ürün elde edebiliyoruz" diye konuştu. Yıldız, bu yöntemin yasal süreçleri tamamladığında, tohum formunda üreticiye verilecek ürünle sağlıklı bitkilerin daha verimli halde kazandıracağını sözlerine ekledi.
AGCO'DAN YENI TRAKTÖR MODELI
AGCO'nun dünya çapındaki markası Massey Ferguson, sade ve güvenilir model serisiyle tamamen yeni amiral gemisi traktör modelini 12 Kasım tarihinde Hannover'de yapılacak olan Agritechnica Fuarında tanıtacak. Yeni traktör modellerinin seriye eklenmesi, çiftçilerin daha fazla model ve güç seçeneğinden faydalanacağı anlamına geliyor. Fransa'daki Beauvais fabrikasında bugüne kadar üretilen en güçlü traktör olan bu yeni amiral gemisi, saygın Yılın Traktörü yarışmasında da finalist olarak seçildi.
ÜRETİCİLER ALMANYA'DAN BU SENE 60 TON SİPARİŞ ALDI
Kurutulan hurmaya yurtdışından özellikle Almanya'daki otel ve zincir marketlerden talep geliyor. Geçen yıl 25 ton kurutulmuş hurmayı bu ülkeye gönderen üreticiler, bu sene 60 ton sipariş aldı. İngiltere'ye de cennet hurması kurusu gönderen üreticiler, gelen talepten memnun. Özellikle Avrupa pazarında genişlemeyi hedefleyen Denizlili üreticiler, cennet hurması kurusu ihracatını artırmayı istiyor.
DENIZLI'DEN KURUTULMUŞ CENNET HURMASI IHRACATI ARTIŞTA
TÜRKİYE'NİN cennet hurması yetiştiriciliğinde adından söz ettiren Denizli'nin Honaz ilçesinde hasat sonrası kurutulan hurma, başta Almanya ve İngiltere olmak üzere yurt dışından talep görüyor. Honaz'da 13 bin dekar alanda üretimi yapılan cennet hurmasında hasat dönemi başladı. İşçilerle tarlaya giren çiftçiler, ürünlerini özenle topluyor. Yaş meyve, yurt içi ve ihracat için soğuk hava depolarına gönderiliyor. Kurutulmak üzere eve getiren hurmalar ise burada işlemden geçiriliyor. Soyulup, özel aparata ya da tel askıya alınan hurma, burada bir süre güneşte kurumaya bırakılıyor. Bu yıl 1160 çiftçi, hava şartlarından dolayı geçen yıla göre verimi yüzde 40 civarında düşen hurmadan 6 bin ton rekolte bekliyor. Cennet hurması tarlada kilogramı 15-20 liraya, kurusu ise 150 ila 200 liraya satılıyor. Honaz ilçesinden Almanya, İtalya, Hollanda, İngiltere ve Rusya'nın aralarında bulunduğu bazı Avrupa ülkelerine ortalama 2 bin 500 ton yaş hurma ihracatı gerçekleştiriliyor.
