Enflasyonla mücadele kapsamında para politikasını sıkılaştırırken, kesintisiz büyüme sürecini 17 çeyreğe taşıyan Türkiye ekonomisinde dengelenme süreci sürüyor. Net mal ve hizmet ihracatı bu yılın ilk 9 ayındaki yüzde 3.2 büyümenin 2.2 puanını sağlarken, dün açıklanan kasım verilerine göre dış ticaret açığındaki yıllık düşüş 30.6 milyar dolara ulaştı. Kasımda ihracat yüzde 3.1 azalarak 22.3 milyar dolar olurken, son 1 yıllık ihracat ise yüzde 2.3 artarak 261.4 milyar dolara ulaştı. Kasım sonu itibarıyla son 12 aylık dış ticaret açığı ise 109.9 milyar dolardan 79.3 milyar dolara indi.
ENERJİ İHRACATI DÜŞTÜ
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ticaret Bakanlığı konferans salonunda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, kasım ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı. İhracattaki sınırlı azalışın nedenlerini değerlendiren Bolat, "Birincisi, enerji ürünleri ve altın ihracatındaki düşüş. Bu yıl kasımda brent petrol ortalaması 73 dolardı, geçen yıl 83 dolardı.
Bu, ithalatımız için iyi çünkü biz petrol ihtiyacımızın yaklaşık yüzde 85'ini ithalat yoluyla karşılayan bir ülkeyiz ancak aynı zamanda petrol işleyerek satan bir ülkeyiz. Bu noktada petrol fiyatının düşmesi bizim enerji ihracatımızın da son 3 aydır azalmasını beraberinde getirdi. Türkiye'nin ikinci büyük rafinerisinin yaklaşık 2.5 ay bakımda olması da bu 3 ayda yaklaşık 500 milyon dolar bir kayıp verdi" dedi. Bolat, altın ihracatındaki dalgalanmalar ile euro ve dolar paritesindeki gerilemelerin de ihracat üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğunu söyledi.
HEDEF 80'İN ALTI
Dış ticaret açığının son bir yılda yaklaşık yüzde 30.6 azalarak 79.3 milyar dolara gerilediğine vurgu yapan Bolat, hedeflerinin bu yıl bu açığı 80 milyar doların altında tutmak olduğuna işaret etti. Bolat, kasım ayı itibarıyla son bir yılda ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 76.7'ye yükseldiğini söyledi. İslam İşbirliği Teşkilatı üyelerine yapılan ihracatın 11 ayda yüzde 6.2 artarak 63.2 milyar dolara çıktığını ifade eden Bolat, "Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerine yüzde 12.3 artışla 14.2 milyar dolar, AB üyesi olmayan Balkan ülkelerine 17.5 artışla 4.9 milyar dolar ihracat yaptık" dedi. Cari açıktaki azalışa işaret eden Bolat, "Bakanlığımız tahminlerimize göre ekim ayında da cari işlemlerde fazla vereceğiz. Böylece 5 ay üst üste cari işlemlerde fazla vermiş olacağız. Kasım ayı cari işlemler açığını 9-9,5 milyar dolar aralığında görebilme ümidimiz var" diye konuştu.
120 ÜLKEYE İHRACAT ARTTI
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, kasımda 17 sektörün ihracatını artırdığını, 9 sektörde düşüş kaydedildiğini söyledi. Gültepe, "En çok ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, ABD, Birleşik Krallık, İtalya ve Irak şeklinde sıralandı. 43 ülkede yüzde 50'nin, 96 ülkede yüzde 10'un üzerinde ihracat artışı kaydettik. Genel tabloda ise 120 ülkeye ihracatımızı artırdık. Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 58'e yakın oldu" dedi. Kasımda 1.306 firmanın ilk kez ihracat yaptığını aktaran Gültepe, geçen yılın aynı ayına göre birim ihracat değerinin yüzde 11 artışla 1.37 dolara ulaştığını bildirdi.
İHRACATIN EN ÇOK AZALDIĞI ÜLKE İSRAİL
Ömer Bolat, 11 ayda ihracatta en çok artış gösteren ülkelerin sırasıyla, 2.5 milyar dolarla İngiltere, 1.3 milyar dolarla Suudi Arabistan, 1.3 milyar dolarla ABD, 843 milyon dolarla Hollanda ve 803 milyon dolarla da Mısır olduğunu söyledi. Bakan Bolat ihracatın en çok azaldığı ülkelerin ise 3.5 milyar dolarla İsrail, 2.1 milyar dolarla Rusya, 632 milyon dolarla Almanya olduğunu ifade etti.
YENİ TEŞVİKLERİN MÜJDESİ
Bolat, ihracatçılara ilave destek ve kaynak noktasında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile çalışmalar yürüttüklerini bildirerek, "Merkez Bankası'nın yoğun çalışma ve gayretleriyle gelecek yılın başlarında finans maliyetinin düşürülmesi konusunda size olumlu bir haber verme gayreti içerisindeyiz. İhracatı Geliştirme AŞ kefaleti 88 milyar liraya ulaştı. Eximbankın verdiği krediler ve ihracat sigorta garantisi 50 milyar dolar ulaşacak. Hazine Maliye Bakanlığımız kurumlar vergisinde 5 puan indirim uyguluyor. Önümüzdeki yılda da yeni programlar, ihracat teşvikleri açıklayacağız" dedi.
OTOMOTİV İLK SIRADA
Otomotiv endüstrisi, geçen ay 3.2 milyar dolarla en fazla ihracata imza atan sektör oldu. Söz konusu sektörü, 2.5 milyar dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri, 1.5 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü takip etti. Kasım ayında ihracatını en fazla artıran sektör yüzde 56.9 ile zeytin ve zeytinyağı oldu. Türkiye ihracatının yüzde 80.3'ünü gerçekleştiren sanayi grubunun dış satımı geçen ay yüzde 2.8 azalışla 15.7 milyar dolar olarak hesaplandı. Kasımda, ihracatın yüzde 17.2'sini oluşturan tarım grubunda yüzde 1.7'lik yükselişle yaklaşık 3.4 milyar dolarlık, ihracatın yüzde 2.5'ini oluşturan madencilik grubunda ise yüzde 1.2'lik artışla 486.7 milyon dolarlık dış satım yapıldı.
