Devlet herhangi bir geliri, sosyal güvencesi bulunmayan, çalışma gücü azalan 65 yaş ve üstü, maddi durumu kötü olan vatandaşlara yaşlılık aylığı bağlıyor. SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi hiçbir sigorta güvencesi olmayan 65 yaş üzerindeki kadın, erkekler yararlanıyor. Türkiye'de yaklaşık 860 bin kişiye aylık 2 bin 348 lira yaşlılık aylığı ödeniyor. Eylülde 1.8 milyar liralık (yılda 21.6 milyar) yaşlılık ödemesi yapılırken, asgari ücrete endeksli olan yaşlılık aylığında artık çocuğu, torunu işe girenlerin aylıkları kesilmiyor. Eşi ve kendisinin geliri asgari ücretin net tutarının üçte birinden düşük olana aylık bağlanıyor, hanedeki fertlerin tamamının geliri dikkate alınmıyor. 65 yaş aylığından yararlananların maaş almıyor olması, uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışmaması gerekiyor. Emekli aylığı olanlar, nafaka, dul ve yetim aylığı alanlar, sosyal hizmetlerden ödenek alanlar, muhtaçlık sınırının üzerinde geliri olanlar ya da başka bir geliri olanlar yararlanamıyor. Yalnızca 65 yaş üzeri vatandaşlar değil, muhtaç, kimsesiz, 18 yaşından büyük engelliler, bakmakla yükümlü olunan 18 yaşının tamamlamış yakını olanlara da engelli aylığı adı altında muhtaçlık maaşı ödeniyor. Memur maaş katsayısındaki artışla birlikte 1.997 liradan 2 bin 348 liraya çıkan 65 yaş aylığında merak edilen soruların yanıtları şöyle:
İki yıldır 65 yaş aylığı alıyorum, arkadaşımın mağazasında işe başladığım için kesilir mi?
Yaşlılık
aylığı (65 yaş aylığı) hiçbir geliri, güvencesi olmayan, ekonomik durumu yetersiz, 65 yaşına dolduran vatandaşlara veriliyor. Uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak maaş alınması durumunda 65 yaş aylığı kesilir. Mağazada sigortalı, maaşlı çalışmanız durumunda geliriniz olacağı için devletten aylık alamazsınız.
65 yaşını doldurup da yüzde 70 ve üzeri engeli olan engelli mi 65 yaş aylığı mı alır?
Yaşlılık
aylığı bağlananlar arasında yüzde 70 ve üzeri engelli olanlar kişi başına düşen gelir şartını sağlaması halinde maaşları engelli aylığına dönüştürülüyor. 65 yaşını doldurup da yüzde 70 ve üzeri engelli olanlar engelli aylığı için başvurabilir. Yüzde 40 ile yüzde 70 arası oranda engeli olup da 65 yaşını doldurmuş olanlara sadece yaşlılık aylığı bağlanıyor. 65 yaş öncesinde engelli aylığı bağlanmış olanlar aylıkları ödenmeye devam ediyor.
Aylık alırken sosyal yardım başvurusunda bulundum. Hem aylık hem de nakdi destek alabilir miyim?
BU aylık SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı gibi sosyal güvencesi olmayan, 65 yaş üstü kadın, erkeklere veriliyor. Sosyal hizmetlerden nakdi destek alınması, muhtaçlık sınırının üzerinde kira ya da başka gelirlerinin olması, dul, yetim aylığı alınması durumlarında 65 yaş aylığı kesilir.
Yaşlılık aylığı için nereye başvurmak gerekiyor?
Vatandaşların
kimlik, 2 adet vesikalık
fotoğraf, fakirlik
durum belgesi, maaş
almadığınızı gösteren
resmi belge, mal bildirimi,
sağlık kurulundan
alınan rapor
ve başvuru dilekçesi
gerekiyor. İkamet
adresinizin bağlı
olduğu kaymakamlık
içindeki sosyal
yardımlaşma vakfına
başvuruda bulunabilirsiniz.
Aile ve
Sosyal Hizmetler
Bakanlığı'nın
internet sitesinden
başvuru
formları
alınabilir.
Başvuruda
bulunanların
hiçbir sosyal
güvencesinin
olmaması
gerekiyor.
Aylığa hak kazanıp da almayı unutanların hakları kaybolur mu?
65 yaş aylığına ve engelli aylığına hak kazananlar 10 ay boyunca maaşlarını almazlarsa hakları kaybolacak ve maaş ödemeleri durdurulur.
Aylık bağlanması için zorunlu olan muhtaçlık sınırı nasıl belirleniyor?
Aylık bağlamada hanede yaşayan tüm bireylerin gelirine bakılmıyor. 2018 yılından önce bütün bireylerin geliri dikkate alınıyordu. Aylık bağlanacak kişi ve eşinin gelirinin asgari ücretin net tutarının üçte birinden düşük olanlara aylık bağlanıyor. Bugün itibarıyla net asgari ücretin 11 bin 402 lira olduğu dikkate alındığında eve giren gelirin 3 bin 800 lirayı geçmemesi gerekiyor. Evde yaşayan çocuk ya da torunun maaşlı çalışması aylık bağlanmasını engellemiyor.
Erken yaşlananlar kaç yaşında emekliliğe hak kazanır?
Gerek hizmet akdi ile çalışan sigortalılara gerekse kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalıların erken yaşlandığının Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu'nca tespit edilmesi gerekiyor. Erken yaşlanmanın raporlanması halinde 55 yaşını dolduran ve en az 5400 gün prim ödemesi bulunması koşuluyla emekli aylığına hak kazanır.
Bağ-Kurlu olup çalıştığı işten ayrılan, işyerini kapatan da toptan ödeme için SGK'ya başvurabilir mi?
Kadınlar
için 58, erkekler için 60 yaşı doldurup yaşlılık, malullük aylığına hak kazanamayanlar bu haktan yararlanabilir. Bu kapsamda işten ayrılan, işyeri kapanan da toptan ödeme alabilir. Kendi adına çalışan sigortalılar işyerini kapattıktan sonra il müdürlüklerine başvuruda bulunabilir.