Milyonları ilgilendiren asgari ücret için son toplantı bugün. Asgari ücretin 4 bin liranın altında kalmaması için vergi indirimi, prim desteği başta olmak üzere çok yönlü bir çalışma yürütüldü. Ücretliler üzerinden gelir vergisi, sosyal güvenlik primi, işsizlik sigortası primi ve damga vergisi olmak üzere 4 farklı kesinti yapılıyor. Brüt 3.577 lira olan asgari ücretten alınan prim ve vergi tutarı 751 lirayı buluyor. İşçi ve işverenin mutabakata vardığı gelir vergisinde birinci vergi dilimi, yıllık brüt asgari ücret miktarına çekilerek çalışanların daha az vergi ödemesi sağlanacak. Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken brüt asgari ücret esas alınacak. Düzenlemeyle çalışanlara bin 500 liralık gelir vergisinden kaynaklanan katkı sağlanacak. SSK primi işçi payının yüzde 14'ten 9'a düşürülmesi ile 180 lira çalışanın cebinde kalacak. Bu tutar yeni asgari ücrette yüzde 40 artış varsayımı ile 252 lirayı bulacak. Asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oranın yüzde 10 olması seçenekler arasında bulunuyor. Asgari ücrete ilişkin gelinen nokta başta olmak üzere merak edilen soruların yanıtları şöyle:
Asgari ücrette vergi maliyetinin düşürülmesi için nasıl bir düzenleme yapılacak?
Asgari ücret görüşmelerinin üçüncü turunda birinci vergi diliminin yıllık brüt asgari ücret miktarına çekilmesi konusunda anlaşıldı. Buna göre kümülatif vergi matrahı hesabında brüt asgari ücret dikkate alınacak. Uzmanlara göre bu düzenleme gelir vergisinden kaynaklı 1500 liralık katkı sağlayacak. Prim ve vergi indirimi yapılması halinde asgari ücretin işverene maliyetindeki artış da sınırlı kalacak. Ayrıca, 5 yıldır uygulanan asgari ücret işveren desteğinin toplu iş sözleşmeli yerlerde yüzde 6 olarak uygulanması toplu sözleşme olmayan yerlerde yüzde 3 olarak uygulanması konusunda görüş birliği var.
Vergi matrahı düzenlemesi ücretlere nasıl yansır?
Çalışanın birinci ay aldığı brüt ücreti onun matrahı oluyor. Gelir Vergisi Kanunu'na göre asgari ücretli bir çalışanın ücret matrahının yıllık 24 bin lirayı aştığı ay ve takip eden diğer aylarda ücretinin bir sonraki vergi diliminde yüzde 20 üzerinde vergilendirilmesi gerekiyor. Bugün itibariyle 24 bin liraya kadar yüzde 15, 24 bin lirayı aşması halinde yüzde 20'lik vergi dilimine giriliyor. Şu anda 24 bin lira olan tutarın gelecek yıl asgari ücretin yine brüt 5 bin lira varsayımı ile yılda 60 bin liraya çıkması anlamına geliyor. Bu tutara kadar olan kısım yüzde 15'ten vergilendirilecek. Asgari ücretlinin Ocak ayında aldığı ücretle Aralık ayında alacağı tutar vergi dilimleri nedeniyle düşmeyecek. Çalışanlar daha az vergi ödemiş olacak. Asgari ücretle çalışmayanların da daha az vergi ödemesi sağlanacak. İlk dilim 60 bin liraya çekildiğinde daha yüksek alan ücretliler beşinci ayda yüzde 20'ye geçecekken 7, 8'inci ayda geçecek. Böylece daha az vergi ödemiş olacak
Mevcut tabloya asgari ücret üzerindeki vergi, prim yükü ne kadar?
Brüt 3 bin 577 lira olan asgari ücretten yapılan 751 liralık kesintinin (SGK primi, işsizlik sigortası primi, gelir vergisi ve damga vergisi) alınmaması ya da asgari ücretten kesilen vergi kalemlerinin sayısının düşürülmesi seçenekler arasında yer alıyor. Bu yıl için asgari ücrette işveren payı 554.51 lira, işveren işsizlik sigorta primi 71.55 liraya ulaşıyor. Böylece bu yıl rakamlarına göre asgari ücretin işverene maliyeti 4203 lirayı geçiyor.
Komisyonda mutabakata varılan yüzde 5'lik prim indiriminin asgari ücrete etkisi ne olur?
SSK primi işçi payının yüzde 14'ten 5 puan indirilerek yüzde 9'a düşürülmesi ile 180 liralık bir miktar işçinin cebine kalacağı belirtiliyor. Asgari ücretin yaklaşık yüzde 40 artırılması varsayımı ile bu tutar 252 liraya ulaşacak. Bu tutarın çalışanın ücretine doğrudan yansıması halinde geliri de artmış olacak.
Gelir vergisi birinci dilimi yüzde 10'a çekilir mi?
Gelir Vergisi Kanunu'na göre vergi tarifesi yüzde 15, 20, 27, 35 olmak üzerde 4 dilimden oluşmakta. Sendikalar, ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısmının vergiden muaf tutulmasını isterken, asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oranın da yüzde 10'ü düşürülmesi isteniyor.
Komisyon kararı bağlayıcı mı, belirlenen ücret dışında ödeme yapılır mı?
Komisyon, asgari ücreti bütün iş kollarını kapsayacak şekilde belirler. Çalışanlara Komisyonun belirlediği ücret dışında düşük ücret ödenemez. İş sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulamaz. İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar nedeniyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz. Asgari Geçim İndirimi'ni vermeyen işverene idari para cezası uygulanır. Asgari ücretin belirlenmesinde işveren tarafından çalışana ödenen ek ücret, sosyal yardımlar dikkate alınmıyor. Kısmi süreli çalışanlar yasal asgari ücretin tam olarak ödenmesini talep edemez.
Kurumlar vergisi inecek
HAZINE ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin iş dünyası temsilcileriyle İstanbul'da gerçekleştirdiği 7 saatlik zirveden iki müjdeli haber geldi. Kamu projelerini üstlenen işletmelerin rahatlaması için ilave fiyat farkı kararnamesi çıkarılacak, kurumlar vergisi makul oranlara indirilecek. İş dünyası kamu projelerini üstlenen işletmelerin zorlandığını belirterek ilave fiyat farkı kararnamesi çıkarılmasını, şartsız tasfiye ya da devir hakkı verilmesini istedi. Edinilen bilgiye göre Bakan Nebati fiyat farkı kararnamesinin çıkacağını, şu anda üstünde çalışma yapıldığını bildirdi. Tasfiyeye karşı olduğunu dile getiren Bakan Nebati'nin devir alternatifini düşüneceği yönünde görüş bildirdiği kaydedildi. Bakan Nebati'nin kurumlar vergisinin yükseltilmesine muhalefet ettiğini anımsatarak, makul oranlara indirileceğini söylediği öğrenildi.
