Her gün kullandığımız cep telefonlarından, yeni piyasaya çıkan elektrikli araçlara kadar hayatımızın içinde etkileri oldukça büyük hale gelen piller var. Dünyada şu anda 46.4 milyar dolarlık lityum-ion battery üretiliyor. 2028'de 2 bin GWh'lık ihtiyaç olacağı tahmin ediliyor. Şu andaki rakamın neredeyse sekiz katı. Tabi bu bateriler bir anda çöp olmayacak çünkü her birinin içinde çok değerli madenler var. Kobalt, nikel, manganez ve lityum gibi madenlerin geri dönüşümü de şimdiden önemli bir iş alanı.
ALANINDA TEK FİRMA
Bu alanda Türkiye'de yatırımları olan Cengiz Holding, şimdi küresel bir marka olma yolunda adımlar atıyor. Holding iştiraki Eti Alüminyum ve Eti Bakır bünyesinde bu alanda faaliyet gösteren üretim tesislerinin yanında, İngiltere'de bulunan ICoNiChem firmasını 2020'de bünyesine katan firma alanında 'tek' durumunda. Tek firma olma özelliğini sağlayan ise ömrünü tamamlamış bataryalardan kobalt, nikel, manganez ve lityumun dördünü birden ayrıştırabilen yegane tesis olması.
4. ELEMENT YOLDA
Çin, bu alanda açık ara önde olsa da Türkiye'den bir firmanın bu adımı atması önemli... Çünkü Eti Bakır aynı zamanda kobaltta dünya üretiminin yüzde 2'sini tek başına yapıyor. İngiltere'nin Widnes kentinde bulunan ICoNiChem'de soruları yanıtlayan Genel Müdür Emre Kayışoğlu, "Bugün batarya tozundan kobalt ve nikeli ayrıştırabiliyoruz. Lityum bunlar arasında en değerlisi. Onda da laboratuvar çalışmalarımız devam ediyor; pilot üretime yakın zamanda başlamayı planlıyoruz. Manganez ayrıştırmasını da iki sene içerisinde yapacağız" dedi.
ALÜMİNYUM ÜRÜNLERİ İÇİN YENİ FABRİKA
Kayışoğlu, Eti Alüminyum'un Seydişehir'deki ürünlerini, buradaki teknolojiyle daha katma değerli hale getirebilmek için Ar-Ge çalışmaları yaptıklarını belirterek, "Mevcut tesise yakın bir bölgede yeni bir fabrika kurabiliriz" dedi.
KOBALT'TAN 12 FARKLI ÜRÜN
Mazıdağı'ndan gelen kobaltı
İngiltere'de 13
farklı ürüne çevirdiklerini
Kayışoğlu,
uzun vadede özellikle
kobalt, nikel
ve lityumun çok
daha büyük talep
göreceğini ifade
ederek şunları
söyledi: "Bunlar
geleceği şekillendirecek
elementler
olacak.
Bugün dünyadaki
kobalt madenciliğine
baktığımızda,
2035-2040 yıllarında
üretimin ihtiyacı
karşılayamayacağı
hesaplanıyor.
Dolayısıyla burada
geri dönüşüm
süreçlerinin acilen
devreye alınması
gerekiyor. Bugün
sürdürülebilirlikle
ilgili gelecek hedeflerini
masaya yatırırken
herkes geri
dönüşümü konuşuyor
ama aslında
geri dönüşümü
yapabilen yok.
Biz dünyada, buna
vakıf sayılı firmalardan
bir tanesiyiz.
İngiltere'de
TÜBİTAK'ın karşılığı
olan bir kurum
var. Özellikle
batarya geri dönüşüm
projelerine
artık bizi de katıyorlar."
