Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Yeşil Kalkınma Vakfı'nın "Sürdürülebilir Ulaşım Zirvesi"nde konuştu. Bakan Uraloğlu yaptığı açıklamada, "Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak, ulaşım ve iletişim politikalarımızı küresel trendler ve çevresel sorumluluklar doğrultusunda şekillendirmek öncelikli görevlerimizden biridir. İklim değişikliği, artan nüfus ve sanayileşme baskısı; doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını her zamankinden daha kritik hale getirmiştir." ifadelerini kullandı.
Son yıllardaki kuraklık, sel ve orman yangınları gibi doğal afetlerin artışı, çevresel sorunların ekonomik ve sosyal boyutlarını gözler önüne serdiğini söyleyen Bakan Uraloğlu, "Bu bağlamda, Türkiye, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde 2053 net sıfır emisyon hedefi ve Paris İklim Anlaşması'na taraf olarak iklim değişikliğiyle mücadelede kararlılığını ortaya koymaktadır." şeklinde konuştu.
KURUMSAL KARBON AYAK İZİ HESAPLAMASINI TÜRKİYE'DE İLK GERÇEKLEŞTİREN BAKANLIK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak bu hedef doğrultusunda, özellikle ulaştırma sektöründe sıfır emisyona geçiş çalışmalarını hızlandırmış bulunduklarını dile getiren Bakan Uraloğlu, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Kurumsal karbon ayak izi hesaplamasını Türkiye'de ilk gerçekleştiren bakanlık olarak çevre bilinci hizmet anlayışına liderlik etmekten de gururluyuz. İklim kriziyle mücadelede öncü bir rol üstlenerek, çevreye duyarlı, karbon emisyonunu azaltan ulaşım sistemlerini hayata geçiren projeler geliştiriyoruz. Yakın bir zaman önce başlattığımız 'Türkiye'nin Ulaşımda Net Sıfır Emisyon Yol Haritası' projesini, Avrupa Birliği mali iş birliği çerçevesinde finanse ederek; sektördeki tüm ulaşım modlarını kapsayacak şekilde yürütüyoruz."
Söz konusu projenin, ulaşım faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını sıfıra indirmeye yönelik etkili bir çerçeve oluşturmayı hedeflediğini kaydeden Bakan Uraloğlu, "Proje kapsamında geliştirilen emisyon modeliyle; karayolu, demiryolu, havayolu, denizyolu ve kent içi ulaşım modlarının mevcut durumunu analiz ederek, farklı gelecek senaryolarına göre aktivite tahminleri, araç sayısı, yakıt türü ve emisyon projeksiyonları oluşturacağız." dedi.
"ELEKTRİKLİ SKUTER YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA BUGÜNE KADAR 26 FİRMA, YAKLAŞIK 65 BİN SKUTER İLE FAALİYET GÖSTERMEYE BAŞLADI"
Bakan Uraloğlu, Türkiye'de yük taşımalarının yaklaşık yüzde 85'inin karayolu ile yapıldığına dikkati çekerek "Bu da sektörü karbon salınımı açısından öncelikli bir alan haline getirmektedir. Bu doğrultuda Bakanlık olarak, karayolu taşımacılığında yeşil dönüşümü sürdürülebilirliğin merkezine yerleştirerek; elektrikli kamyon, otobüs, minibüs, çekici ve otomobillerin sektörde kullanımına imkan sağlayacak mevzuat düzenlemeleri yaptık." açıklamasında bulundu.
Kent içi ulaşımda da çevresel duyarlılıkla hareket ettiklerini belirten Bakan Uraloğlu, paylaşımlı elektrikli skuterları, kısa mesafeli ulaşımda şahsi araç kullanımını azaltmak amacıyla hayata geçirdiklerini belirtti. Bakan Uraloğlu, "2021'de yürürlüğe aldığımız Elektrikli Skuter Yönetmeliği kapsamında bugüne kadar 26 firma, yaklaşık 65 bin skuter ile Türkiye'nin birçok ilinde faaliyet göstermeye başladı." diye konuştu.
"YEŞİL LOJİSTİK BELGESİ ALAN FİRMALARA TAŞIT KARTI ÜCRETLERİNDE İSE YÜZDE 95'E VARAN DESTEKLER SAĞLIYORUZ"
"Kombine Taşımacılık Yönetmeliği" ve "Yeşil Lojistik Belgesi" uygulamalarıyla da çevre dostu taşımacılığı teşvik ettiklerini dile getiren Bakan Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Yeşil Lojistik Belgesi alan firmalara, yetki belgesi başvurularında yüzde 50 indirim, taşıt kartı ücretlerinde ise yüzde 95'e varan destekler sağlıyoruz. 2025 yılı itibarıyla 42 Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesi sahibi işletmeci bu belgeye sahiptir. Bu uygulamalar, enerji ve kaynak tasarrufu sağlarken çevre dostu taşımacılığı da yaygınlaştırmaktadır."
"ARAÇLARIN KARBON EMİSYONUNU 5,27 MİLYON TON AZALTTIK"
Sürdürülebilir ulaşımın, yalnızca çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal kalkınmanın da temel taşlarından biri olduğunu dile getiren Bakan Uraloğlu, "Son 23 yılda gerçekleştirdiğimiz yaklaşık 296,5 milyar dolarlık yatırımla, mobilite, lojistik ve dijitalleşme odaklı birçok projeyi hayata geçirdik. 6 bin 101 kilometre olan bölünmüş yol uzunluğumuzu 29 bin 832 kilometreye yükselterek; yıllık yaklaşık 2 milyar 453 milyon litre akaryakıt tasarrufu elde etik. Çevreye zarar veren araçların karbon emisyonunu da 5,27 milyon ton azaltarak doğanın korunmasına katkı sağladık." açıklamasında bulundu.
Demiryolu yatırımlarıyla da toplam 8,9 milyon ton daha az karbon emisyonu salındığına dikkati çeken Bakan Uraloğlu, "2025'te 13 bin 919 kilometre olan demiryolu ağımızı 2028'de 17 bin 500 kilometreye, 2053'te ise 28 bin 600 kilometreye çıkararak çevre dostu ulaşım sistemlerini güçlendirmeyi hedefliyoruz. Demiryolunda yük taşımacılığı payını yüzde 5'ten yüzde 22'ye yükseltmek için projemizle daha güvenli, dengeli ve çevre dostu çok modlu taşımacılığı destekliyoruz." dedi.
Kent içi ulaşımda da çevre dostu çözümlerle fark oluşturduklarını belirten Bakan Uraloğlu, "Türkiye genelinde 434 kilometresi tamamlanan ve 122,1 kilometresi devam eden Kentiçi Raylı Sistem projelerimiz, Sirkeci-Kazlıçeşme Yeni Nesil Ulaşım Projesi gibi yenilikçi çalışmalarla şehirlerimizde emisyonları azaltıyor." şeklinde konuştu.
FİBER OPTİK ALTYAPIMIZI KARAYOLU AĞLARIMIZDA 20 BİN KİLOMETREYE ÇIKARACAĞIZ
Akıllı Ulaşım Sistemlerinin de trafik akışının iyileştirilmesi yoluyla emisyonların azaltılmasına destek olduğunun altını çizen Bakan Uraloğlu, Kooperatif AUS test ve Uygulama Koridoru ile dünyadaki yenilikçi teknolojilerin Türkiye'de uygulanması sağladıklarını belirtti. Bakan Uraloğlu, "İstanbul ve Antalya'da Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemleri (K-AUS) pilot uygulamalarına başladık. Akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmak için fiber optik altyapımızı karayolu ağlarımızda 20 bin kilometreye çıkaracağız." dedi.
"ELEKTRİKLİ OTOMOBİL SAYISI 2025 HAZİRAN AYI İTİBARİYLE 268 BİNİN ÜZERİNE ÇIKTI"
Milli elektrikli tren setleri, elektrikli araçlar için artan şarj istasyonları, bisiklet yolları, ekolojik köprüler, sürdürülebilir havacılık politikaları ve yeşil denizcilik projelerinin çevre dostu ulaşım anlayışlarının somut göstergeleri olduğunu belirten Bakan Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Hiç şüphesiz fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişte elektrikli araçlar da kritik bir rol oynuyor. Türkiye genelindeki toplam elektrikli otomobil sayısı da 2025 Haziran ayı itibariyle 268 binin üzerine çıktı. Yine, Haziran itibarıyla da ülkemizde 31 bin 433 elektrikli araç şarj soketi bulunmaktadır."
Bunların yanında yenilenebilir enerji kaynaklarını ulaşım ve altyapı projelerinde daha etkin kullanmak için de somut adımlar attıklarını belirten Bakan Uraloğlu, karayollarından-demiryollarına, Türksat'tan-Türasaş'a Bakanlığa bağlı birçok kurumda güneş enerjisinden faydalandıklarını söyledi.
Bakan Uraloğlu, "İlk olarak 2017 yılında İzmir Bölge Müdürlüğünde enerji ihtiyacının bir kısmının karşılanması amacıyla güneş enerjisi santrali kurduk. Ardından Karayolları Van Bölge Müdürlüğümüz sorumluluğundaki ikinci Güneş Enerjisi Santrali'mizi tamamlayarak hizmete aldık. Kömürhan Güneş Enerjisi Santrali'nin yapım çalışmalarını tamamladık." diye konuştu.
Türksat'ın geçen yıl devreye aldığı Güneş Enerjisi Santrali'nin ilk yılında 10 binden fazla hanenin yıllık elektrik ihtiyacına eşdeğer 17,5 Gigawatt saat elektrik üreterek 82 milyon lira tasarruf sağladıklarının altını çizen Uraloğlu, "Sadece bir yılda 8 bin 400 ton yani yaklaşık 360 bin ağacın bir yılda temizleyebileceği karbon miktarına eş değer karbon salınımını engelledik. Yine, TÜRAŞAŞ Sakarya Bölge Müdürlüğümüzde kurduğumuz GES ile üretimlerimizde kullanılan enerjinin yüzde 90'ı yenilenebilir enerji kaynaklardan karşılamaya başladık. Ayrıca, Sivas Bölge Müdürlüğümüzde de GES kurulum çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. Demiryolu ağımızda ise 200 MW kurulu güce sahip GES projeleri planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
"YENİ GEMİLERE HURDA BEDELİNİN 1,5 KATI; ALTERNATİF ENERJİ SİSTEMLERİYLE DONATILANLARA İSE 2,5 KATI TEŞVİK VERİYORUZ"
Denizcilikte yeşil liman sertifikaları, yeni yatırımlar ve teşviklerle emisyonları azalttıklarına dikkati çeken Bakan Uraloğlu, "Eski gemilerin çevreci sistemlerle yenilenmesini desteklemek için hurdaya ayrılan gemilerin yerine inşa edilen yeni gemilere hurda bedelinin 1,5 katı; alternatif enerji sistemleriyle donatılanlara ise 2,5 katı teşvik veriyoruz." dedi.
Havalimanlarında gerçekleşen faaliyetlerin çevresel etkilerini kontrol altına almak için de 2020 yılında "Karbonsuz Havalimanı Projesi"ni başlattıklarını anımsatan Uraloğlu, dünyada 88 Ülkede toplam 587 havalimanının dahil olduğu programda; Türkiye'nin karbonsuz havalimanı sertifikasına sahip 50 havalimanıyla bu kapsamda en yüksek sayıda sertifikaya sahip 2. ülke konumunda olduğunu belirtti.
"YEŞİL BİR GELECEK İÇİN ATTIĞIMIZ HER ADIMLA, SIFIR EMİSYON HEDEFİMİZE KARARLI ADIMLARLA İLERLİYORUZ"
Sürdürülebilir ulaşımın, yalnızca teknolojik yeniliklerle değil, aynı zamanda tüm paydaşların iş birliğiyle mümkündür olduğuna dikkati çeken Bakan Uraloğlu, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlarımızla birlikte, çevreye duyarlı, güvenli ve ekonomik bir ulaşım ağı oluşturmak için çalışıyoruz. Yeşil bir gelecek için attığımız her adımla, sıfır emisyon hedefimize kararlı adımlarla ilerliyoruz! Bu düşüncelerle YEKAV tarafından düzenlenen bu zirvenin, sürdürülebilir ulaşım politikalarımızın geliştirilmesinde önemli bir platform olacağına inanıyorum. Çevrenin korunması, hepimizin ortak sorumluluğudur. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için doğayla uyum içinde hareket etmeliyiz."