Kira uyuşmazlıklarında arabulucu uygulamasının başladığı 1 Eylül'den bu yana yaklaşık 32 bin dosyadan 4 bin 200'ü anlaşmayla sonuçlanırken, 3 binin üzerinde dosya ise mahkemeye taşındı. Arabulucuya taşınan dosyalar arasında ev arkadaşı aldığı için kirası artırılan, evi boşaltması istenen kiracılarla ev sahibi uyuşmazlıkları da bulunuyor. Ev arkadaşı almak isteyenlerin ev sahibinin yazılı iznini alması gerekiyor. Kiracının kira kontratında yazılı olarak alt kiralama hakkı olmadan, ev sahibinden yazılı izin almadan ev arkadaşı alması durumunda ev sahibi kiracıları mahkemeye yoluyla tahliye ettirebiliyor. Ev arkadaşı almayı ya da alt kiralama yapmayı düşünenlerin kira sözleşmesine ev sahibinden muvafakat alarak "ev başka biriyle paylaşılabilir" ibaresi eklemesi gerekiyor. Gayrimenkul Hukuk Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz ev arkadaşı alacak olanların kira kontratında yazılı olarak alt kiralama hakkı alması gerektiğini söyledi.
'YA ZAM YA ÇIK' YOK
Yeni ev sahibi ile kiracılar arasında yaşanan uyuşmazlıklar da arabulucuya taşınan konuların başında geliyor. Borçlar Kanunu'na göre yeni ev sahibi, kiralanan evi satın aldıktan sonra kira sözleşmesinin tarafı kabul edilir. Evi satın alanın kiracıya "Kirayı istediğim gibi artırırım. Artırmazsan çık" deme hakkı yok. Gelecek yılın temmuz ayına kadar yasal olarak yüzde 25 artırımın üzerine çıkamayacağı gibi kendisi ya da çocukları oturmayacaksa kiracıyı tahliye etme hakkı bulunmuyor. Ev sahibinin kiracının beş yıllık süreyi doldurması durumunda rayiç bedel üzerinden artırma hakkı bulunuyor. Diğer yandan kiracının kirayı eksik yatırması ya da bir aylık sürede ödememesi durumunda ev sahibinin tahliye davası açıp evden çıkarma hakkı bulunuyor. Bir yıllık peşin ödeyeceğini taahhüt eden kiracının mülk sahibi ile yeni kontrat imzalanmadan aylık ödeme imkanı bulunmuyor.
EV SATILIRSA 6 AY SÜRE
Evde kiracı varken, taşınmazın satılması halinde yeni mal sahibi, kiracıya 1 ay içinde ihtar göndererek tahliye talep edebilir. Bu durumda satın alma tarihinden itibaren altıncı ayın sonuna kadar kiracı içeride kalmaya devam edebilir. Altıncı ayın sonunda da çıkmazsa tahliye davası açılabilir. Eski mal sahibi ile yapılan kira sözleşmesinin sonunda da direkt dava açarak, tahliye talep edilebilir.
EN FAZLA 10 YIL UZATILABİLİR
BORÇLAR Kanunu'na göre sözleşme uzama süresi en fazla 10 yıl olarak kabul ediliyor. Bu sürenin sonunda mal sahibinin haklı bir gerekçe sunmasına gerek olmadan kiracısını tahliye hakkı bulunuyor. Bu nedenle tahliye davası açmanız gerekmiyor.
DEPOZİTODA SINIR VAR
DEPOZITO bedeli 3 aylık kiradan fazla olamaz, bu tutarı kiracı banka hesabına yatırabilir, ev sahibinin onayı olmadan çekemez.
