Kuyumcu, rafineri ve banka arasında üç ayaklı bir sistem oluşturulurken, Merkez Bankası'nın altın dönüşümlü TL mevduat veya katılma hesaplarına yönelik düzenleme yapması bekleniyor. Yeni sistemle vatandaş 10 tane çeyrek altını banka şubesine götürdüğünde açtığı altın hesabının bakiyesini çeyrek altın cinsinden takip edebilecek. Kısa bir süre içerisinde 1500 kuyumcu sayısına ulaşılacak.
6 HESAP TERCİH EDİLEBİLİR
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin duyurduğu "Altın Tasarruf Sistemi" ile vatandaşlar "Altın Depo Hesapları, Altın Katılım Hesapları, Çeyrek Hesap, Çeyrek Katılım Hesabı, Altın Dönüşümlü TL Mevduat, Altın Dönüşümlü TL Katılma Hesabı" tercih edebilecek. Rafinerilerin oluşturduğu kuyumcu ağları üzerinden özel yazılımlar aracılığı ile fiziki altınlar banka hesaplarına aktarılabilecek.
Vatandaşlar banka şubeleri aracılığıyla da fiziki altınlarını teslim edebilecek. Hurda altında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nca belirlenen "Hurda Altın Değerlemesinde Kullanılacak Asgari Milyem Değerleri" esas alınacak. Vatandaşlar kendilerine en uygun değerlemeyi veren kuyumcuyu seçebilecek. Altından elde edilecek getiri yatırım aracı, bankaya göre değişebilecek.
Sağlanacak ek avantajlar ilgili bankaların oluşturacağı platformlarda vatandaşa duyurulacak. Geri alınacak fiziki altın 24 ayar gram, külçe veya çeyrek ya da Darphane altını olacak. Ancak vade ve hesap türüne bankalar tarafından farklı uygulamaların olması mümkün olabilecek.
BİLEZİĞİ VERİNCE NE OLACAK?
Kuyumcu, rafineri ve banka arasında üçlü bir mutabakat, teyit sistemi oluşturuldu. Vatandaşın fiziki altın teslim ve çekim sürecinde herhangi bir mağduriyet yaşamamasını sağlayacak teknolojik altyapı rafineriler tarafından oluşturulacak, bankalar tarafından da doğrulama altyapılarıyla desteklenecek.
Vatandaş fiziki altınını teslim ettiğinde isterse bankadaki altın hesaplarına isterse teslim ettiği altının TL karşılığının TL cinsi hesaplarına aktarımı talep edebilecek. Aktarım, anlaşmaya göre kuyumcu veya rafineri tarafından anlık yapılacak. Vatandaş hesabına aktarım yapıldığına ilişkin bilgilendirme sistem tarafından gerçekleştirebilecek. Böylece vatandaş kuyumcuda işlemini bitirmiş, fiziki altınını teslim etmiş ve bankaya altın ya da TL olarak aktarmış olacak.
Sisteme giren altın kuyumcu tarafından rafineriye teslim edilirken, rafineri de rafinajı yapılmış altını bankaya teslim edecek. Fiziki altın karşılık olarak bankada tutulacak. Vatandaş finansal sisteme aktardığı altın tasarrufunu tercih ettiği şekilde değerlendirip fiziki olarak çekmek istediğinde banka veya kuyumcu üzerinden rahatlıkla çekebilecek. Bileziğini kuyumcuya götüren vatandaş karşılığını çeyrek ya da gram altın olarak alabilecek.
ÇEYREK HESAP AÇILABİLECEK
Vatandaşların darphane üretimi ziynet altın tasarruflarına özel olarak katılım bankaları ve kamu bankalarında doğrudan çeyrek hesabı açmalarına da yarından itibaren. Vatandaş 10 tane çeyrek altını banka şubesine götürdüğünde açtığı altın hesabının bakiyesini çeyrek altın cinsinden takip edebilecek.
Bu çeyrek altın hesaplarını değerleme şekillerinde değerlendirdikten sonra birebir hesabında gözüken altın miktarını fiziki olarak çekebilecek. Çeyrek ve katları olan yarım ya da tam altın da hesaba alınabilecek. Ancak yarım altın getirildiğinde 2 çeyrek, tam altın getirildiğinde 4 çeyrek olarak hesaba girecek. Vatandaş hesabında yatırdığının çeyrek karşılığını görecek. Geri verilirken de çeyrek altın olarak verilecek.
BİRÇOK AVANTAJI OLACAK
Bankalar, mevcut bulunan altına ilişkin hesap türlerine ek olarak yeni hesap türleri üzerinde çalışma gerçekleştirilecek. Bankalar tarafından finansal sisteme kazandırılan altınlar karşılığında hesap sahibine diğer bankacılık ürünlerinde kredi faiz oranı indirimi gibi çeşitli avantajlar da sağlanacak.
Merkez Bankası sistem üzerinden bankalara aktarılan fiziki altın karşılığı TL tutarların Altın Dönüşümlü TL Mevduat/Katılım Hesaplarında değerlendirilebilmesi için yeni düzenleme yapacak. Böylece vatandaş tasarrufunun değerini korurken aynı zamanda TL cinsi kazanç da sağlamış olacak. Finansal sisteme aktarılan altınlar vatandaşlarımızın tercihleri doğrultusunda nemalandırılabilecek.
1500'ÜN ÜZEKİNDE KUYUMCU DÂHİL
Toplama kanallarının genişletilmesi için hâlihazırda banka ve rafinerilerin sahip oldukları kuyumcu ağları yaygınlaştırılacak, mart ayı itibarıyla her ilde en az bir kuyumcu olacak şekilde uygulanacak ve 1500'ün üzerinde kuyumcu sisteme dâhil oldu. Bankalar her ilde en az bir şubesini bu sistemle ilişkilendirecek. Altın toplama sürecinde bugüne kadarki uygulamalardan farklı olarak bankaların bazı şubeleri toplama işlemlerine sürekli aracılık edecek.
4 SENARYODA KAZANÇ TABLOSU
SENARYO 1: Buna göre, 100 gram has altın getirildiğinde dönüşüm kuru 800 liradan hesaplanıp 3 ay vadeli yatırıldığında toplam hesap bakiyesi 82 bin 208 olacak. Vade sonunda gram altın kuru gramı 750 lira olduysa vatandaşın kazancı (vadedeki para) 2 bin 808 lira olacak.
SENARYO 2: Vade sonu altın fiyatının dönüşüm tutarına eşit olması durumunda sistem şöyle işleyecek. Gram altın aynı kaldıysa 800 gram kazanç yine 2 bin 808 lira olacak.
SENARYO 3: Vade sonu altın fiyatının dönüşüm tutarından büyük, elde edilen kazançtan düşük olması halinde; gram 820 olduğunda kazanç daha yüksek olacağı için yine kazanç 2 bin 808 lira olacak.
SENARYO 4: Vade sonu altın fiyatının dönüşüm tutarından ve kazançtan büyük olması durumunda da altın kuru 850'ye çıktıysa hem 2 bin 808 lirayı hem de altının değerlemesinden kaynaklanan 2 bin 192'yi alacak. Toplam kazanç 5 bin liraya yükselecek.