2021 yılından bu yana halka arzların da büyük katkısıyla adeta Borsa İstanbul'a hücum eden yatırımcılar, endeksin düzeltme sürecine girdiği özellikle son 4 ayda, piyasa tabiriyle 'kol keserek' yani zararına satış yaparak piyasadan çıkıyor. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre hisse senedi piyasasında mayıs sonunda 8 milyon 328 bin olan yatırımcı sayısı, eylülde 7 milyon 155 bine geriledi. Yatırımcı sayısında son 4 ayda yaşanan düşüş 1 milyon 172 bine ulaştı. Piyasadan çıkan yatırımcıların portföy ağırlığına bakıldığında ise, özellikle küçük birikime sahip yatırımcıların, sabırsızlıkla hareket ederek borsadan çekildiği gözlenirken, büyük portföye sahip yatırımcıların beklediği dikkat çekti.
1.1 MİLYONU 50 BİNİN ALTINDA
MKK verilerine göre portföy büyüklüğü 1.001-5.000 TL arasında olan yatırımcı sayısının, mayıs sonuna göre 669 bin kişi azalarak 2 milyondan 1 milyon 663 bine, portföyü 5.001-10.000 TL arasında olan yatırımcı sayısının 155 bin kişi azalarak 811 binden 655 bine, portföyü 10.001-20.000 TL arasında olan yatırımcı sayısının 124 bin kişi azalarak 805 binden 680 bine, portföyü 20.001-50.000 TL arasında olan yatırımcı sayısının ise 111 bin kişi azalarak 954 binden 843 bine geriledi gözlendi. Başka bir ifade ile piyasadan çıkan 1 milyon 172 bin yatırımcının 1 milyon 60 binini portföyü 101-50 bin TL arasında olan yatırımcılar oluşturdu.
MKK verileri, portföyü büyük olan yatırımcıların borsadan çıkmak yerine sabırla beklediklerini ortaya koyuyor. Portföyü 10 milyon liranın üstünde olan yatırımcı sayısı sadece bin kişi azalırken, portföyü 5 milyon ile 10 milyon TL arasında olan yatırımcı sayısındaki azalış ise sadece 1.642 kişi olarak gerçekleşti. 1-5 milyon TL portföye sahip yatırımcı sayısındaki düşüş 13 binde kalırken, 500 bin TL ile 1 milyon TL arasındaki portföye sahip yatırımcı sayısı da sadece 13 bin kişi azaldı.
4.6 TRİLYON 18 BİN YATIRIMCIDA
Borsa İstanbul'da eylül sonu itibarıyla yatırımcıların hisse senedi portföyünün büyüklüğü 5 trilyon 543 milyar lira olurken, bunun 4 trilyon 558 milyar liralık kısmı, portföyü 10 milyon liranın üzerinde olan 18 bin 918 yatırımcıya ait bulunuyor. Başka bir ifade ile, hisse senedi portföyünün yüzde 82'si 10 milyon liranın üzerinde hesabı bulunan yatırımcıların elinde bulunuyor. Yatırımcı sayısının en fazla olduğu grup olan portföyü 1.001.-5.000 TL arasında olan 1 milyon 333 bin kişinin toplam varlığı ise sadece 3.7 milyar lira düzeyinde bulunuyor.
ENDEKS 3 AYDA % 19.5 DÜŞTÜ
Borsa İstanbul son 3 ayda yüzde 19.5 ile dünyanın en fazla değer kaybeden piyasası olurken, son 1 ayda da Venezuella'dan sonra en fazla düşen piyasa olmaktan kurtulamadı. Borsa İstanbul'da son aylarda yaşanan düzeltme hareketi özellikle küçük yatırımcıları isyan ettirip piyasadan çıkarırken, büyükler ısrarla beklemeye devam ediyor. Enflasyon muhasebesi nedeniyle kârların düşmesi, ekonomideki dengelenme sürecinin bazı sektörlerde durgunluğa neden olması, yabancının hisse senedinden çıkışının sürmesi, Ortadoğu'da tansiyonun düşmemesi, halka arzların piyasayı yorması, özellikle BIST Tüm-100 hisselerindeki sert satışlar ve alternatif yatırım araçlarının yüksek getirisi, piyasanın düşmesinde etkili oldu.
5 YILDA % 872 YÜKSELDİ
Borsa İstanbul'da son dönemde yaşanan düşüşe rağmen, endeksin 2021 sonundan bu yana gerçekleştirdiği soluksuz yükseliş hareketi de unutulmamalı. 2021 sonunda 1.857 puan olan endeks o tarihten bu yana yüzde 377 yükseldi. Endeksin 2019'dan bu yana yükselişi yüzde 675'e, 2018'den bu yana yükselişi ise yüzde 872'ye ulaştı. Bu yükseliş sürecinde ciddi bir düzeltme hareketi yapılmadı.
