Kira, kat mülkiyeti, komşu hakkı ve ortaklığın giderilmesinden kaynaklı uyuşmazlıklarda zorunlu arabulucu dönemi dün itibarıyla resmen başladı. Arabulucuya, dava açmak isteyen taraf başvuracak. Adliyelerdeki bürolara yapılacak müracaatlarda ücret alınmayacak, görüşmeler 3 hafta içinde tamamlanacak. Adalet Bakanlığı'ndan eğitim alan hukukçular arabuluculuk yapabilecek. Ev sahibi arabulucuya gitmeden tahliye davası açamayacak.
KİRA SORUNU BAŞI ÇEKİYOR
İstanbul başta olmak üzere, Ankara, İzmir ve birçok adliye binasındaki arabuluculuk merkezlerinde yoğunluk yaşanırken, başvuruların yüzde 75'inde kira uyuşmazlıkları başı çekti.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç dün toplam 494 başvuru geldiğini belirterek, şunları kaydetti: "Kira uyuşmazlığında 438 başvuru, kat mülkiyeti anlaşmazlıklarında 32, komşuluk hukuku anlaşmazlıklarında 4 başvuru geldi. Bu sistem yargının iş yükünü azaltacak, hızlı sonuç alınabilecek."
Taraflar arasındaki uyuşmazlıkların mahkeme öncesinde çözümünü amaçlayan arabuluculuk uygulaması, sırasıyla ticari, tüketici uyuşmazlıklarının ardından kira, kat mülkiyeti, ortaklığın giderilmesi ve komşu hakkından kaynaklı uyuşmazlıklarda dava şartı haline getirildi.
Bu uyuşmazlıklarda dava açmadan önce arabulucuya gidilmesi zorunlu oldu.
DAVA İSTEYEN BAŞLATACAK
Süreci dava açmak isteyen taraf başlatacak. Müracaatlar, adliyelerdeki arabuluculuk bürolarına ücretsiz yapılacak. Başvurular dava açılacak yetkili mahkemenin bulunduğu adliyedeki arabuluculuk bürosuna ya da yetkilendirilen sulh hukuk mahkemelerine yapılacak.
Yargı gideri, harç, tanık, bilirkişi ücreti gibi konularda ödeme yapma zorunluluğu bulunmayacak.
İki saate kadar olan görüşmelerden ücret alınmayacak. Bu süreden fazla süren görüşmelerde Adalet Bakanlığı'nca belirlenen tarifeye göre taraflardan eşit oranda alınacak.
KİMLER ARABULUCULUK YAPACAK?
Hukuk fakültesi mezunu olup, Adalet Bakanlığı'nca düzenlenen arabuluculuk eğitimini alıp ilgili belgeye sahip olanlar arabulucu olabilecek. Bakanlığın Arabulucu Daire Başkanlığı'nın ciddi bir eğitim süreci yürüttüğünü belirten Doç. Dr. Sefer Darıcı, "Tüketici, ticari, kira gibi her bir alanda eğitim alınması gerekiyor. Kira uyuşmazlıklarında hukuki kısımla ilgili yeterliliği olan hocalardan ders alıyorlar" dedi.
AYRI AYRI GÖRÜŞÜLECEK
Görüşmelere, kiracı, ev sahibi, kat maliki, yönetici, ortaklığın giderilmesi davasında hissedarla, taraflar dışında yasal temsilcisi avukat ya da vasi de katılabilecek. Arabulucuya başvurduktan sonra taraflarla ayrı ayrı görüşülerek uyuşmazlığa ilişkin bilgi alınacak. Ardından taraflarla toplantı yapılacak. Tarafların menfaatlerine uygun çözüm bulunması halinde anlaşma sağlanacak. Hazırlanan anlaşma tutanağı imzalanacak. Bu tutanak mahkeme ilamı niteliği taşıyacak. Örneğin söz konusu olan kira artışı ise uzlaşma sonrası dava açılamayacak. Görüşmeye taraflardan birinin katılmaması durumunda uzlaşmazlık tutanağı katılan tarafla beraber düzenlenecek. Dava açılması durumunda katılmayan taraf ister haklı ister haksız çıksın tüm giderlerin tamamını ödeyecek.
3 HAFTADA TAMAMLANACAK
Görüşmeler üç hafta içerisinde tamamlanacak. Bu süre en fazla bir hafta daha uzatılabilecek. Böylece yılda yaklaşık 80 bin kira uyuşmazlığı arabulucuya gidecek. Ayrıca kira uyuşmazlığıyla birlikte kat mülkiyeti, komşu hakkı ve ortaklığın giderilmesinden kaynaklı çok sayıda uyuşmazlığın arabuluculukla çözüme kavuşturulması hedefleniyor. Görüşmeler sonrasında anlaşma sağlanamaması halinde dava açılabilecek. Dava açacak olan taraf bu tutanağı dava dilekçesine ekleyerek dava açabilecek. Bu tarihten önce ilk derece, istinaf, bölge adliye mahkemelerindeki davalar için arabuluculuk uygulanmayacak. Arabulucu tayin edildikten sonra tarafların gelmemesi veya bir tarafın gelip diğerinin gelmemesi durumunda da uzlaşmazlık tutanağı tutulacak.
AİDAT SORUNLARI DA ÇÖZÜLECEK
Kira tespit, tahliye, uyarlama davaları, kiracı ve mal sahibinin kira sözleşmesi kaynaklı ihtilafları, site veya apartman yönetiminin aidat ödememe nedeniyle başlatacakları icra takipleri, itiraz halindeki davalar için zorunlu arabuluculuk sürecine tabi olacak. Kat Mülkiyeti Kanunu kaynaklı uyuşmazlıklar arabulucuyla çözülecek.
ADIM ADIM SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?
Müracaat adliyelerdeki arabuluculuk bürolarına yapılacak.
Dava açmak isteyen taraf başvuracak.
Başvurular ücretsiz yapılacak, yargı, harç, bilirkişi ücreti alınmayacak.
Görüşmeler 3 hafta içinde tamamlanacak.
Zorunlu durumlarda bu süre en fazla 1 hafta uzatılabilecek.
Adalet Bakanlığı'ndan eğitim alan hukukçular arabulucu olabilecek.
Görüşmeye kiracı, ev sahibi, yönetici, vasi, avukat katılabilecek.
Komşu hakkı, ortaklığın giderilmesi için de başvurulacak.
Ev sahibi arabulucuya gitmeden tahliye davası açamayacak.
Anlaşma olmazsa uzlaşma tutanağı düzenlenecek.
İmzalı tutanak olmadan dava açılamayacak.
Daha önce açılan davalar devam edecek.