Salgınla mücadele döneminde 6.9 milyon çalışan için ödenen 50.7 milyar liralık kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği, depremin yaşandığı 11 ilde de çalışanlara nefes oldu. Yine aynı dönemde işsizlik maaşı hariç 60 milyar liranın üzerinde harcama yapılan İşsizlik Sigortası Fonu aracılığıyla depremzedelerin de yaraları sarılıyor.
İşten çıkarma yasağının geldiği bu illerde işyeri kapanan her bir sigortalı için ayda 4 bin lira ödeme uygunluk tespiti beklenmeden, işverenin beyanı esas alınarak yapılıyor. İşverenlerin işyerindeki hasara ilişkin belgeyi sunmaları yeterli oluyor.
1.8 MİLYON SİGORTALI VAR
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre 11 ilde 2022 sonu itibarıyla 3.2 milyon sigortalı bulunuyor. Yaklaşık 494 bini memur, 437 bini esnaf ve tarımda kendi hesabına çalışanlardan oluşuyor. Bir veya daha fazla işverene hizmet akdiyle çalışan sigortalı çalışan sayısı da 2.3 milyon olurken, stajyer, kursiyer, çıraklar bir ayda 10 günden az çalışanlar hariç olmak üzere uzun vadeli sigortalı çalışanların sayısı 1 milyon 880 bin düzeyinde bulunuyor.
Kahramanmaraş, Gaziantep, Adıyaman, Malatya başta olmak üzere deprem illerinde çok sayıda sanayi tesisi, üretim bölgesi, hizmet sektöründe faaliyet gösteren büyük firmalar bulunuyor. Olağanüstü hal süresince bölgede uygulanacak işten çıkarma yasağı, nakdi ücret ve kısa çalışma desteklerinin süresi 22 Mayıs'ta bitecek.
Ancak üç aylık uzatma yetkisinin de kullanılması bekleniyor. Türkiye İş Kurumu bölgeden gelen binlerce başvuruyu geciktirmeden işleme alıyor. Kısa çalışma ödeneği işverenin beyanı doğrultusunda uygunluk tespiti yapılmadan hesaplara yatırılıyor.
SAYI SINIRI YOK
Kısa çalışma ödeneğine depremden etkilenen ve haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli oranda azaltan, faaliyetini tamamen veya kısmen geçici olarak durduran tüm işverenler başvurabiliyor. Kısa çalışmadan yararlanacak çalışanın son dört aydır çalışıyor en az 600 gün işsizlik sigortası priminin yatırılmış olması gerekiyor. Kısa çalışma ödeneğine başvuruda çalışan sınırı bulunmuyor. İşveren bütün çalışanları için başvurabiliyor. Kısa çalışma ödeneği için çalışan asgari ücretliyse son 12 aylık asgari ücrete bakılıyor.
İŞGÜCÜ ANKETİ YAPILMADI
Türkiye
İstatistik Kurumu şubat ayı işsizlik verilerini açıkladı. Şubat ayında Hanehalkı İşgücü Araştırması anket uygulaması, yaşanan deprem felaketi nedeniyle Adıyaman, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya ve Osmaniye illerinde yapılmadı, bu illerdeki örnek hane sayısının örneklem içerisindeki payı yüzde 7.8 olarak belirlendi. Şubat ayında bir önceki aya göre istihdam edilenlerin sayısı 361 bin azalarak 1 milyon 460 bin kişi, istihdam oranı da 0.6 puan azalar yüzde 48.2 oldu.
SAĞLIK GİDERLERİ DE KARŞILANIYOR
Kısa çalışma ödeneği ve işsizlik maaşı alamayanlar, ücretsiz izinde oan veya işten çıkartılanlar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabiliyor. Nakdi ücret desteği günlük 133.44 lira ve aylık 4 bin lira. Nakdi ücret desteği için de İŞKUR'a başvurulması gerekiyor. Deprem illerindeki sağlık hizmetlerine ilişkin tedbirlerde Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili kılındı. Bu kapsamda yapılan harcamaların tamamı Kurum'un bütçesinden karşılanıyor. Bu illerde yaşayıp sosyal güvencesi olmayanların genel sağlık sigortası primlerini devlet karşılıyor.
