1999 Marmara depremi sonrası, 2001 yılında hayata geçirilen yapı denetim sistemi, aradan geçen 24 yıllık süre zarfında yüz binlerce binayı aynı anda mercek altına alabilen bir mekanizmaya dönüştü. Halihazırda 515 bin binada yapı denetim süreci devam ederken, çalışmalarda 45 bini aşkın personel görev alıyor.
1.1 MİLYON BİNA DENETLENDİ
2001 yılında 19 ilde pilot uygulamasına başlanan, 2011 yılında ise 81 ile yayılan yapı denetim sisteminde tarihi seviyelere ulaşıldı. 2025 yılı mart ayı itibarıyla yapı denetim sürecinde olan bina sayısı 515 bine tırmandı. 24 yıllık süre zarfında denetimden geçen bina sayısı ise 1 milyon 115 bini aştı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca denetimler, 81 ilde, 2 bin 580 yapı denetim kuruluşu ve 452 laboratuvar aracılığıyla gerçekleştiriliyor.
KARIŞ KARIŞ İNCELEME
Yurt genelindeki denetim faaliyetlerinde toplam 16 bin denetçi mimar ve mühendis, 22 bine yakın da yardımcı kontrol elemanı mimar ve mühendis görev yapıyor. Bunun yanı sıra laboratuvar kuruluşlarının denetim işlerinde yaklaşık 1.300 laboratuvar denetçisi mühendis, 6 binden fazla deney yapan eleman ve 1200 numune alma personeli aktif olarak mesai yürütüyor.
DENETLEYEN DE DENETLENİYOR
Yapı denetim ve laboratuvar kuruluşlarının faaliyetlerinin denetimini ise bakanlığın il müdürlükleri yürütüyor. Bu kapsamda, bugüne kadar 115 bin şantiye, 54 bin büro, 3 bin 400 de laboratuvar denetlendi. Bakanlık, faaliyetlerinde usulsüzlük tespit edilen yapı denetim firmalarına ağır yaptırımlar uyguluyor.
2024'TE CEZA YAĞDI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yapı denetim firmalarının denetimi kapsamında 2024 yılı içerisinde 10 bine yakın şantiyeyi mercek altına aldı. Denetimler sonucunda usulsüzlük tespit edilen firmalara 14 milyon lirayı aşkın ceza kesilirken, kurallara uymayan 527 şirket ise bir yıl süreyle yeni iş almaktan men edildi.