Hükümet yabancıların çalışma izni değerlendirme kriterlerini güncellerken, bazı yenilikler de getirdi. Yüksek düzeyde satış yapan işyerlerine 5 yabancıya kadar istihdam kriteri muafiyeti sağlayan hükümet, hasta ve yaşlı bakım ücretinin "sponsor akrabalar" tarafından ödenmesinde bildirim zorunluluğu getirdi. Yabancıların çalışma izni değerlendirme kriterlerine yönelik getirilen yeniliklere ilişkin 10 soru ve 10 yanıt şöyle:
Yüksek satış yabancı istihdamına etki edecek mi?
Yüksek düzeyde satış yapan işyerlerine 5 yabancıya kadar istihdam kriteri muafiyeti sağlandı. Son yıl net satış tutarı 50 milyon Türk Lirası veya daha fazla olan işyerlerinde istihdam edilecek beş yabancıya kadar çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam kriteri (işyerinde her bir yabancı için 5 Türk vatandaşının istihdam edilmesi şartı) aranmayacak.
NİTELİKLİ YABANCI
Nitelikli yabancı yatırımcılar için kriter ne olacak?
Nitelikli yabancı yatırımcılar için yapılacak çalışma izni başvurularında istihdam kriteri muafiyeti sağlanacak. 100 bin dolar ve üzerinde sermaye payı olan yabancı ortak adına yapılacak çalışma izni başvurusunun değerlendirilmesinde istihdam kriteri ve sermaye ortaklık payı koşulu aranmayacak.
BİLİŞİME MUAFİYET
Bilişim uzmanları olanlar muafiyet kapsamında mı?
Bilişim alanında uzmanlık gerektiren işlerde çalışacak yabancılar için istihdam ve mali yeterlilik kriterlerinden muaf olacak. Bilişim sektörü dışında faaliyet gösteren işyerlerinde, bilişim alanında uzmanlık gerektiren işlerde çalışacak 2 (iki) yabancıya kadar çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam ve mali yeterlilik kriterleri aranmayacak.
Ar-Ge ve tasarım personelinde yeterlilik aranacak mı?
Ar-Ge, yenilik ve tasarım personeli olarak çalışacak yabancılar için istihdam ve mali yeterlilik kriterlerinden muafiyet sağlanacak. Teknoloji geliştirme bölgeleri bünyesinde çalışacak yabancılar adına yapılacak çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde istihdam ve mali yeterlilik kriterleri aranmayacak.
Nitelikli yatırımcı ve işgücü için esneklik tanınacak mı?
Nitelikli yatırımcı ve nitelikli işgücü için istihdam, mali yeterlilik ve ücret kriterleri bakımından esneklik sağlayacak bir mekanizma kuruldu. Bu kapsamda yapılan çalışma izni başvurularında istihdam, mali yeterlilik ve ücret kriterleri kısmen veya tamamen aranmayabilecek.
TURİZME AYRICALIK
Turizm sektöründe çalışacak yabancılar ayrıcalıklı mı olacak?
Turizm sektöründe uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde, sağlık turizmi alanında veya turizm işletmelerinde sözleşme ile faaliyet gösteren işletmelerde çalışacak yabancılar için istihdam ve mali yeterlilik kriterleri bakımından kolaylıklar sağlanacak. Çalışma izni başvurularında en az 10 Türk vatandaşı çalıştırılması halinde ayrıca istihdam kriteri aranmayacak. Ayrıca turizm sektöründe faaliyette bulunan turizm işletmesi belgesi sahibi turizm işletmeleri bünyesinde sözleşme ile faaliyet gösteren işletmelerde çalışacak yabancılar adına yapılan çalışma izni başvurularının, değerlendirilmesinde en fazla iki yabancı için istihdam ve mali yeterlilik kriterleri aranmayacak. Sağlık turizmi alanında faaliyet gösteren ve yetkilendirilmiş aracı kuruluşlarda çalışacak yabancılar adına yurt içinden yapılan çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde en fazla beş yabancı için istihdam ve mali yeterlilik kriterleri aranmayacak.
SPONSOR AKRABALAR
Yaşlı ve engelli bakımı işlerinde çalışan yabancılara ödeme nasıl yapılacak?
Ev hizmetlerinde; çocuk, engelli veya yaşlı bakımı ile hasta refakati işlerinde çalıştırılacak yabancılar bakımından, bakımı yapılacak veya refakat edilecek kişinin yabancı istidamı için yeterli gelire sahip olmaması halinde bu kişinin ikinci derece dâhil kan veya kayın hısımı yakınları; bunların da bulunmaması halinde bakıma destek olmak isteyen aile bağı bulunan diğer kişiler bakım/refakat hizmetlerine finansal destek (sponsor olması) sağlayabilecek.
Son beş yılın üç yılında Türkiye'de yasal olarak kalan yabancıların avantajı ne olacak?
Kayıtlı istihdamın teşviki amacıyla, Türkiye'de yasal olarak kalmış yabancılara istihdam ve mali yeterlilik kriterleri bakımından kolaylıklar sağlanmış, yapılan düzenleme ile bilanço usulüne tabi işyerleri dışında kalan işyerleri de kapsama alındı. Bu avantaj işletmeler için en fazla üç yabancı ile sınırlı olacak. İşyerinde çalışan yabancıların sayısı aynı işyerinde çalışan Türk vatandaşı sayısından fazla olmayacak.
KİMLER MUAF OLACAK?
Yeni kriterlerden hangi yabancılar muaf olacak?
Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olanlar,
En az üç yıl Türk vatandaşı ile evlilik birliği içinde yaşayanlar,
İnsani sebeplerle ikamet izni verilmiş olan yabancılar ile mağdur destek programından yararlananılar,
Uzun dönem ikamet izni verilenler,
Çalışma izni veya (öğrenci ikameti hariç) ikamet izni ile en az 8 yıl Türkiye'de yasal olarak bulunanlar,
İçişleri veya Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk soylu olduğu bildirilenler,
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları.
NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
Güncellenen kriterler ne zaman yürürlüğe girecek?
Yabancıların
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlığı'na yaptığı çalışma
izni başvurularında, iş gücü
piyasasının ihtiyaçları, ülkenin
kalkınması ve küresel rekabette
geri kalmaması esasını dikkate
alacak. Güncellenen kriterler
"mali yeterlilik kriteri"
kapsamında "ödenmemiş
sermaye", "net satışlar" ve
"şirket ortağı sermaye tutarları"na
ilişkin düzenlemeler 1 Ocak
2025'te yürürlüğe girecek.