Pandeminin gölgesinde geçirilen son 1.5 yılda, ekonomide yaşanan hızlı toparlanma, küresel gelişmeler ve önümüzdeki döneme ilişkin beklentiler, yurtiçi yerleşiklerin yatırım tercihlerinde önemli değişiklere neden oldu. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin (TSPB) verilerine göre, yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, temmuz sonu itibarıyla son 1 yılda, 1 trilyon lira artarak 5 trilyon 831 milyar lira ile tarihinin en yüksek seviyesine çıktı.
3 AYDA 500 MİLYAR TL ARTTI
Yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıklarında hem büyüme, hem de TL'ye geçişin hız kazandığı dönem, yılın ikinci çeyreği oldu. 1 Eylül günü açıklanacak olan ve yüzde 25-30 arasında gelmesi beklenen ekonomik büyüme, yatırımcıların yılın ikinci çeyreğine ilişkin tercihlerine de yansıdı. TSPB verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin finansal varlıkları, yılın ikinci çeyreğinde 500 milyar liradan fazla arttı. Başka bir ifade ile son 1 yıldaki 1 trilyon liralık artışın yarısı bu yılın ikinci çeyreğinde gerçekleşti.
TL'YE GEÇİŞ HIZLANDI
Finansal varlıkların hızlı bir büyüme sergilediği yılın ikinci çeyreğinde, TL'ye geçişin de hızlandığı dikkat çekti. Verilere göre bu yılın mart sonunda 1 trilyon 515 milyar TL olan TL mevduat hacmi, temmuz sonunda 1 trilyon 716 milyar liraya çıktı. Bu dönemde TL mevduatta yaşanan artış 201 milyar TL oldu. Faizlerdeki artış, stopaj indirimleri ve önümüzdeki döneme ilişkin iyimser beklentiler yerli yatırımcıların TL'ye dönmesini sağladı. TL mevduatın toplamdaki payı yüzde 29.5'e çıktı. Döviz mevduatlarının mart sonunda yüzde 34.6 payı ise temmuzda yüzde 33.7'ye düştü.
BORSAYA İLGİ SÜRÜYOR
Halka arzlarda ve yerli yatırımcı sayısında rekorların kırıldığı Borsa İstanbul'a olan ilgi ivme kaybetse de sürüyor. 2020 yılının temmuz ayında 1 milyon 606 bin olan borsadaki yerli yatırımcı sayısı, bu yılın nisan ayında 2 milyon 661 binle tarihi zirveye ulaştı. Bu tarihten sonra düşüşe geçen yerli yatırımcı sayısı, temmuz sonunda 2 milyon 394 bin kişi oldu. Son dönemdeki düşüşe rağmen, temmuz sonu itibarıyla son 1 yılda borsaya gelen yerli yatırımcı sayısı 788 bin kişi oldu. Yerli yatırımcının Temmuz 2020'de 273.5 milyar lira olan hisse senedi portföyünün büyüklüğü, bu yılın martında 418.1 milyar liraya kadar çıkıp, temmuzda 396 milyar liraya geriledi.
HALKA ARZ REKORU KIRILDI
Borsa İstanbul'da yerli yatırımcı sayısındaki artışta, bu yıl gerçekleştirilen rekor halka arzlar etkili oldu. 2021'de 32 şirket hisse senetlerini halka arz ederek 14.6 milyar lira gelir elde etti. Bu halka arzlara gelen talep ise 96.2 milyar lira oldu. 1 hafta içerisinde Nasmed, YEO Teknoloji ve Orçay'ın da hisse satışını tamamlamasıyla birlikte halka arz sayısı 35 ile 2020 yılındaki rekor seviyeye ulaşmış olacak.
TEMMUZDA EN YÜKSEK REEL GETİRİ DİBS'TE
TÜKETİCİ Fiyat Endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde temmuzda en yüksek aylık reel getiri yüzde 0.11 ile Devlet İç Borçlanma Senetleri'nde (DİBS) gerçekleşti. TÜFE ile indirgendiğinde ise mevduat faizi (brüt) yüzde 0.52, dolar yüzde 1.8, külçe altın ve euro yüzde 3.55 ve BIST 100 endeksi yüzde 5.14 ile yatırımcısına kaybettiren yatırım aracı oldu. Üç aylık değerlendirmelerde külçe altın, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 3.53 yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olarak kayıtlara geçti. Altı aylık değerlendirmeye göre dolar, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 7.22 ile yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağladı. Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde euro, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 9.34 ile yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağladı.
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ 445 MİLYAR LİRAYI YÖNETİYOR
PORTFÖY yönetim sektörünün geçen yılın haziran sonu itibarıyla 347.7 milyar lira olan portföy büyüklüğü, yüzde 28 artarak bu yılın haziran sonunda 445.6 milyar liraya ulaştı. TSPB verilerine göre, 2020 yıl sonu itibarıyla 364.6 milyar lira olan portföylerin toplamı, yılın ilk altı ayında yatırım fonlarındaki hızlı büyümenin de etkisiyle yüzde 22 artış gösterdi. Verilere göre, 395'i emeklilik, 808'i ise menkul kıymet olmak üzere toplam 1.203 yatırım fonu portföy yönetim şirketleri tarafından yönetiliyor. Portföy yönetim şirketlerince yönetilen ve haziran sonu itibarıyla 445.6 milyar TL'ye ulaşan toplam portföyün; 395.4 milyar lirası kolektif, 51.2 milyar lirası ise gerçek ve tüzel kişilerin bireysel portföylerinden oluşuyor. Haziran 2020'de 164.2 milyar TL olan yatırım fonları, yüzde 28 artarak bu yıl haziran ayı sonu itibarıyla 209.6 milyar liraya ulaştı. 2020 yılının ikinci yarısında düşüşe geçerek yıl sonunda 151.9 milyar liraya gerileyen yatırım fonlarında, bu yılın ilk altı ayında ise yüzde 38 oranında hızlı bir büyüme yaşandı. Portföy yönetim şirketlerinin bireysel portföy yönetim hizmeti verdiği gerçek ve tüzel yatırımcı sayısı ise 2020 yılı sonuna göre 676 kişi artarak, bu yıl haziran ayı sonu itibarıyla 3 bin 780'e çıktı.
