Pazar günü başkent Kabil'e giren Taliban 20 yıl sonra Afganistan'ın kontrolünü fiilen ele geçirdi. Taliban'ın yeniden yönetime gelmesinin ardından binlerce sivilin ülkeden kaçmanın yollarını aradığı görüntüler gündeme geldi. Bölgede yatırımları bulunan işadamları ise Afganistan'da olanların televizyonlarda gösterildiği gibi havalimanında yaşananlardan ibaret olmadığını söylüyor.
İŞADAMLARI İÇİN FIRSAT VAR
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Afganistan İş Konseyi Başkanı Süleyman Ciliv, Afganistan'da hidroelektrik santrali yatırımı bulunduğunu ve kendisinin de Kabil'de işlerinin başında olduğunu anlatarak, "Afganistan'da olanlar televizyonlarda gösterildiği gibi havalimanında yaşananlardan ibaret değil. Bölgeden ayrılan ABD uçaklarının Afganların bir bölümünü ABD'ye taşıdığı duyumu üzerine bölgeye bir akın yaşanmış ve bu istenmeyen görüntülere sebep olmuş. Ancak genel anlamda Afganistan'da hayat normal devam ediyor. Yollarda, caddelerde belirsizlikten dolayı sessizlik var" dedi. Afganistan'da çatışmaların son bulması halinde bölgede çok ciddi bir iş potansiyeli oluşacağını ve bunun Türk işadamları için bir fırsat olabileceğini ifade eden Ciliv, "Özellikle ülkede inşaat hacmi açısından ciddi bir potansiyel var. Bizim bu konudaki yetkinliğimiz tüm dünyaca biliniyor. Bu sebeple inşaat firmalarımız burada büyük bir pazara erişebilir" diye konuştu.
ORTAK YATIRIM YAPILMALI
Nakliye koşulları sebebiyle Türkiye'nin Afganistan'a çok şey satamadığını söyleyen Ciliv, şöyle devam etti: "Daha çok Afganistan'a Pakistan mal satıyor. İran ve Çin malları da ağırlıklı olarak ülkede yer alıyor. İleride durum stabil olursa, Türkiye'deki Afgan işadamları ile Türk yatırımcılar bölgede yatırım yaparak fabrikalar kurabilirler. Türkiye'de bir sürü başarılı iş adamı var. Afganlarla ortak yatırım yaparlarsa her iki taraf içinde hayırlı olacağına inanıyorum. Birilerinin gelip Afgan halkına yardım için bir şeyler yapması gerekiyor."
TALİBAN'IN DÖVİZ REZERVİNE ERİŞİMİ YOK
ABD'NIN çekilmesiyle birlikte tekrar Taliban'ın kontrolüne geçen Afganistan'da Merkez Bankası (DAB) rezervleri de merak konusu oldu. Eski Afganistan Merkez Bankası (DAB) Başkanı Ecmel Ahmedi, Afgan hükümetinin 9 milyar dolarlık nakit rezervlerinin büyük kısmının ülke dışında tutulduğunu bildirdi. Ahmadi, bu paranın yaklaşık 7 milyar dolarının, tahvil, nakit, altın ve başka yatırım türleri halinde ABD Merkez Bankası'nda (Fed) tutulduğunu bildirerek, geriye kalan kısmın da İsviçre'deki Uluslararası Ödemeler Bankası'nda ve başka uluslararası hesaplarda olduğunu belirtti. Ahmedi, Taliban'ın büyük kısmı ABD'de olan ulusal rezervlere erişemeyeceğini söyledi. Ahmadi, ülkenin nakit rezervlerinin büyük kısmının ülke dışında olmasından dolayı Taliban'ın DAB'ın varlıklarının en fazla yüzde 0.2'sine erişim sağlayabileceğini vurguladı. Afganistan'ın büyük cari açığı nedeniyle, DAB'ın her birkaç haftada fiziksel olarak yurtdışından nakit para sağladığını anlatan Ahmadi, güvenlik durumunun kötüleşmesi nedeniyle bu transferlerin de son birkaç gündür durdurulduğunu ve DAB'ın nakit parasının sıfıra yakın olduğunu aktardı.