TBMM'de kabul edilen yeni yapılandırma yasası birçok vatandaşın devlete olan borçlarını kapsarken Genel Sağlık Sigortası borcu olanlar için de çok önemli bir fırsat ortaya koydu. Tüm faiz ve cezalar silinecek. Bilindiği gibi 2021 yılında hayatımıza giren Genel Sağlık Sigortası (GSS) çalışanlar, kendi primini ödeyenler ve emekliler için otomatik olarak ödeniyor.
Babasından ya da eşinden sağlık sigortalı olanlar da prim ödemiyor. Öğrenciler de belli bir yaşa kadar (lisede 20-üniversmitede 25) yine prim ödemiyor. Gelir testi yaptırıp haneye giren gelir kişi başı 1.192 liradan daha az çıkanlar da GSS primi ödemeden sağlık hizmetlerinden faydalanabiliyor. Ayrıca işsizlik maaşı alanlar da GSS primi ödemiyorlar. Burada işsiz olanlar ve geliri yüksek olanlar aylık 107 lira ödeyerek sigortalı oluyorlar. İşte bu primleri ödemeyenler için borçlar birikmişti. Peki getirilen yenilik nedir? Anlatalım.
YIL SONUNA KADAR SÜRE
Eğer birikmiş ve üzerine faiz ya da gecikme cezası ilave edilmiş GSS borcunuz varsa 31 Aralık'a kadar ödediğiniz takdirde tüm faizler silinecek. Bu vatandaşlar 31 Aralık'a kadar borçlarının ana parasını ödediklerinde yükümlülüklerini yerine getirmiş olacaklar. Bunu bir örnekle açıklayalım. GSS borcu olan bir vatandaş yapılandırmaya başvurdu ve kendisine 3 bin lira ana para, 2 bin lira da gecikme farkı olarak 5 bin liralık borcu olduğu söylendi. Bu vatandaşın 31 Aralık'a kadar borcunu ödemesi durumunda kendisinden sadece ana para olan 3 bin lira alınacak ve borç kapatılacak. Vatandaş borcunu taksitlendirmek isterse yapılandırma kapsamında taksite bölünecek ve taksit sayısına göre yüzde 1,09 ile yüzde 1.27 arasında değişen bir fark konulacak. Taksitler 18 ay ve 36 ay vadeye kadar çıkabilecek ve ödemeler iki ayda bir yapılacak.
DEVLET ÖDEYEBİLİR
GSS borcu olanlar için ikinci bir durumda gelir testi ile ortaya çıkacak. Bu güne kadar hiç gelir testine girmemiş olanlar için 30 Kasım 2021 tarihine kadar bir süre tanındı. Bu süre içinde kaymakamlıklara giderek gelir testine girenler için borçtan kurtulma ve primlerinin devlet tarafından ödenmesi imkanı gelecek. Daha önce hiç gelir testi yaptırmamış GSS sigortalılarının, 30 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testine başvurmaları ve hane içindeki gelirlerinin asgari ücretin brüt tutarının üçte birinden az olduğunun tespiti hâlinde Genel Sağlık Sigortası prim borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir.
Bu miktar 2021 yılı için 1.192 TL olmaktadır. Yani eve giren gelir evde yaşayan sayısına bölündüğünde kişi başına düşen miktarın 1.192 liradan daha az olması gerekmektedir. Gelir testinin sonucuna göre hane içindeki kişi başına geliri asgari ücretin üçte birinden az olanların yani, 1.192 liranın altında olanların borçları silinecek ve bu kişilerin sağlık primlerini devlet karşılayacak. Gelir testinde 1.192 liradan daha yüksek kişi başı geliri olanlar için aylık 107 liralık prim ödeyerek tüm ailenin sağlık hizmetlerinden yararlanması da sağlanacak. Yapılandıranlar, bu borcun haricinde 60 günden fazla prim borcu olmaması ya da bu borçlarını geçmişteki kanunlara göre taksitlendirmiş olanlar borç yapılandırmanın ilk taksitini ödemeleri halinde genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaklar.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi GSS primi son düzenlemelerle geçerli brüt asgari ücretin yüzde 3'ü kadar belirlenmiştir. Bu tutar da 2021 yılı için 107,33 TL'dir. Gelir testi yaptırmayanlar için de bu tutar her ay borç olarak işlenmektedir. Daha sonra gecikme cezalarıyla miktar katlanmaktadır. O yüzden gelir testine mutlaka girmek gerekiyor. Eğer zaten ödeme gücünüz varsa bu miktarı da her ay ödeyerek sağlık hizmetlerinden yararlanabilirsiniz.
E-DEVLETTEN BAKIN
GSS borcunuzun olup olmadığına mutlaka e-devletten girip bakmalısınız. Çalışıyor ya da öğrenci iseniz ve borç çıkmışsa gidip SGK'ya gerekli belgeleri sunarak durumu da düzelttirebilirsiniz. Ancak gecikmiş borçlarınız varsa bunların faizlerinin silineceği bu fırsatı da kaçırmayın.
YENİ DÜZENLEMENiN DETAYLARI
KİMLERİN PRİMİ ÖDENİYOR
*Herhangi bir işte sigortalı çalışanlar ve memurlar
*SGK kapsamında emekli maaşı alanlar
*Anne baba ya da eşinden dolayı sigortalı olanlar
*Kendi işyeri olanlar, isteğe bağlı sigorta ödeyenler
*İşsizlik maaşı alanlar
*Kısa çalışma ödeneği alanlar
*İŞKUR kurslarına katılanlar
*Gelir testinde geliri düşük çıkanlar
KİMLER YARARLANACAK
*Geçmişte GSS primini ödemeyenler
*e-devletten GSS borcu görünenler
*30 Nisan 2021 öncesinden prim borcu birikenler
NE YAPILACAK
*Borcunu 31 Aralık'a kadar ödeyenin tüm gecikme cezaları silinecek
*Taksit yapmak isteyenin borcu yapılandırılacak 36 aya kadar vade olacak
*Gelir testinde geliri düşük çıkanın borcu silinecek, primi devlet ödeyecek
GELİR TESTİNDE ŞARTLAR NELER
*Kişi başı gelir 1.192 liranın altında çıkanlar prim ödemeyecek
*Tüm aile sağlık hizmetlerinden yararlanacak
*1.192 liranın üstünde çıkanlar prim ödeyecek
*Aylık 107 lira ile tüm aile sağlık hizmeti alacak