Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı hububat, tahıl ve yaş çay alım fiyatları çiftçinin yüzünü güldürdü. Enflasyonun da üzerinde yüzde 30'ları aşan oranlarda verilen alım fiyatları dünyadaki ürün borsa fiyatlarındaki fiyatları yakaladı. Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) alım fiyatlarına göre makarnalık buğdayın tonu 1.800 liradan 2.450 liraya, ekmeklik buğday 1.650 liradan 2.250 liraya yükseldi.
Buğdayın kalitesine göre açıklanan fiyatlar üzerine yüzde 2 ilave fiyat da uygulanacak. Ekmeklik buğday fiyatı yüzde 36.4 artırılmış oldu. Yine açıklanan bu fiyatlarla hububatta üretici ton başına yüzde 31 kâr elde etme şansı yakaladı. Arpa, çavdar ve tritikale 1.275 liradan 1.750 liraya çıkarken, yulafın fiyatı ise 1.900 lira olarak belirlendi. Geçen yıl 3.550 lira olan kırmızı mercimeğin tonu 5 bin TL'ye, 3.200 lira olan yeşil mercimek 4.150 TL'ye, nohut ise 3.350 liradan 4.050 TL'ye çıktı.
BUĞDAY BORSALARLA EŞDEĞER
Buğday fiyatları kalitesine göre, dünya borsasında 280 ila 330 dolar arasında seyrediyor. Açıklanan fiyatlarla Türkiye'de de rakamlar ki 250 ila 300 dolar arasına yükselmiş oldu. Her yıl ortalama 20 milyon ton buğday hasadı yapılan Türkiye'de bu yıl kuraklık nedeniyle bu oranın 18 milyon tona düşeceği öngörülüyor.
Her yıl sanayide işlenen ve ihraç edilen buğdayın tonu ise 10 milyonu buluyor. Bu yıl kuraklık nedeniyle bu sayının 12 milyon tona çıkabileceği belirtiliyor. Açıklanan bu fiyatların dünya ortalamasına eşdeğer olduğunu belirten sektör temsilcileri, bu fiyatlarla Türk çiftçisinin yabancı çiftçiye ezdirilmediğini belirtiyor.
ENFLASYONUN İKİ KAT ÜZERİNDE
Alım fiyatlarına enflasyonun iki katının da üzerinde artış yapıldı. 2020'de ton fiyatı 3.550 TL olan kırmızı mercimek bu yıl yüzde 40.8 artarak 5 bin TL'ye yükseldi. 3.200 TL olan yeşil mercimeğin alım fiyatı bu yıl yüzde 29.6 artarak 4.150 TL'ye çıktı. 3.350 TL olan nohutun fiyatı da yüzde 24.6 artırılarak 4.050 liraya yükseldi. Arpadaki artış yüzde 37, yulaftaki artış yüzde 39.
BEKLENTİLERİMİZİN ÜZERİNDE DESTEK
Adana Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan: Biz ton başına 2.200 alım fiyatı beklerken 2.250 TL açıklandı. Çiftçi çok memnun.
Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz: Verim kuraklık nedeniyle yüzde 50 düştü. Alım fiyatları iyi olsa da mahsul yok. Bölgemizde nohutta da yeşil mercimekte de rekolte düşecek. Girdi maliyetleri de arttı. Çiftçi borçlarında geriye dönük faizlerin silinmesini istiyoruz.
Mardin Ziraat Odası Başkanı Malik Özkan: Açıklanan fiyatlar çok iyi, beklentilerimizin de üzerinde.
Ancak bu yıl bölgemizde kuraklık var. Kuraklık nedeniyle kırmızı mercimekte rekolte düşük. Bu yıl açıklanan yüksek fiyatlar çiftçinin üretim iştahını artırırken kuraklık da üretim iştahını düşürüyor.
Konya Ticaret Borsası Başkanı Hüseyin Çevik: Açıklanan fiyatlar, çalışıp üretmesi için çiftçimize moral oldu. Türk çiftçisi boş bir alan bırakmayacak. Dünyayla da örtüşen fiyat.
Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan: Yaş çay alım fiyatının salgın dönemi göz önüne alınarak değerlendirilmesi gerekiyor. Bu kapsamda beklentileri de karşıladı. Yaş çay kilogram fiyatında yaklaşık yüzde 18 civarında artış oldu. .
Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Başkanı Eren Günhan Ulusoy: Açıklanan rakamlar, çiftçi açısından olumlu bir hamle oldu.
Trabzon Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Yavuz Selim Çakıroğlu: Fiyattaki artışı piyasa şartlarına göre olumlu bulduk.
Sektörde istikrarlı bir piyasa oluşması için kuru çay fiyatlarında paralel bir düzenleme yapılması gerekiyor.
ÇAYDA ALIM FİYATI % 18 ARTTI
Başkan Erdoğan, önceki gün yaş çay alım fiyatlarını da açıkladı. Geçen yıl 3 lira 27 kuruş olarak açıklanan yaş çay için bu yıl üreticiler artan gübre fiyatları, işçilik maliyetleri nedeniyle fiyatların 4 TL'nin üzerinde olmasını bekliyordu. Başkan Erdoğan, ay üreticilerinin beklentilerine yakın bir fiyat açıklayarak, bu yıl için yaş çay alım fiyatı kilo başına 3.87 liraya, desteklemelerle birlikte 4 liraya yükseltildiğini kaydetti. Böylece yaş çay alım fiyatı da ortalama yüzde 18 artmış oldu.
ÜRETİCİNİN YÜZÜ GÜLDÜ
Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, açıklanan alım fiyatlarının çiftçinin yüzünü güldürdüğünü söyledi. Demirtaş, "Türkiye ortalama 20 milyon ton buğday üretip 10 milyon ton buğday satın alıyor. Daha düşük açıklansaydı yabancı kazanacak yerli ezilecekti ama devletimiz çiftçimizi ezdirmedi. Bu fiyatlarla çiftçi ortalama yüzde 25 kâr edecek, çiftçi buğdayda kazanacak" dedi.
Buğdayda üretim maliyetinin kilogram başına ortalama 1.90 kuruş olduğunu aktaran Demirtaş, "Açıklanan fiyatlarla şu anda 60 kuruş, buna destek ve primleri de eklediğinizde 75 kuruş kâr ediyor" diye konuştu. İlerleyen dönemde kur artışı olması halinde yeni desteklerin sağlanması gerektiğine dikkat çeken Demirtaş, "Yeni destekler sağlanırsa çiftçi toprağını bırakmaz. Ekime devam eder. Şu anda çiftçi bu desteği istese de olmaz gibi bakıyordu. Açıklamalar çiftçinin de beklentilerini aştı" dedi.
ÇİFTÇİ NE YAPMALI?
TMO, Türkiye genelinde bulunan yaklaşık 200 işyerinde ve protokol imzalanan lisanslı depolarda alım yapacak.
Randevulu alım sistemine devam edilecek.
Lisanslı depolara ürün teslim eden üreticiler bu depolar üzerinden ürününü elektronik ürün senedi (ELÜS) olarak TMO'ya satabilecek.
TMO işyerlerinde pazar günleri hariç haftanın 6 günü, lisanslı depolar üzerinden ise haftanın tüm günlerinde alım yapacak.
Üreticilerden bu yıl da boşaltma ücreti alınmayacak. Böylece üreticinin ton başına ilave 11.80 TL kazancı olacak.
Ödemeler, ürünün TMO'ya teslim edildiği tarihten itibaren 10 gün içinde çiftçinin banka hesabına aktarılacak.
Lisanslı depolar üzerinden TMO'ya satanlara en geç üç günde ödeme olacak.
Üreticilerin lisanslı depolara ürün teslim etmesi halinde yüzde 2 stopaj, yüzde 2 SGK prim kesintisi muafiyeti, 25 TL/Ton nakliye desteği, depo kira ücreti alıyor.
