TÜİK, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 30 Haziran'a kadar özerk yapıya sahip ilişkili statüye dönüştürülecek. TÜİK ve Enflasyon Araştırma Grubu'nun çalışmaları Meclis gündemine taşındı.Hazine ve Maliye Bakanı Elvan, TÜİK'in enflasyon hesaplamasında fiyatların genel değişim oranını sadece indirim marketlerini baz alarak saptadığı iddialarına da yanıt verdi.
Bakan Elvan, TÜİK'in TÜFE kapsamında fiyat derlenecek işyerlerini belirlerken perakende sektöründe yer alan marketler ve giyim mağazaları için Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan alınan ciro bilgilerini esas aldığını belirtti. Bakan Elvan, "İl bazında fiyat derlenecek işyerleri, ilgili sektördeki ciro büyüklüğü dikkate alınarak belirleniyor ve yıl boyunca sabit kalıyor. İsmi bilinen marketlerden ülke genelinde fiyat derlenmekte, yerel özellik taşıyan işyerleri de ciro büyüklükleri dikkate alınarak sisteme dâhil ediliyor. Fiyat derlenen işyerinin özelliği ne olursa olsun, belli bir ürünün fiyatı, piyasa koşullarından benzer şekilde etkileniyor. Ürünün fiyatına etki edecek unsurlarda 'hammadde fiyatları, işçi ücretleri, taşıma maliyetleri, döviz kuru, vergiler' gibi herhangi bir artış söz konusu olduğunda o ürünün fiyatı satıldığı yerden bağımsız olarak artacaktır" diye konuştu.
553 BİNDEN FAZLA FİYAT DERLENDİ
Bakan Elvan, TÜİK'in geçen yıl TÜFE kapsamında 81 il merkezinin tamamı, 225 ilçede bulunan 28 binin üzerinde işyerinden her ay 418 madde ve 897 madde çeşidi için toplam 553 bin 64 fiyat derlediğini anımsattı. Elvan, ayrıca 4 bin 274 kiracının da endeks kapsamında takip edildiğini ifade etti. Bakan Elvan, "Perakende sektöründe yer alan, belirli bir mala tahsis edilmeyen mağazalarda gıda, içecek veya tütün ağırlıklı perakende ticaret kodu altında tanımlı, halk arasında zincir market olarak bilinen, isimleri herkes tarafından rahatlıkla sayılabilecek olan tüm işyerlerinden fiyat derleniyor. Bu zincir marketlerin yanı sıra il düzeyinde yoğun alışveriş yapılan yerel marketleri de kapsıyor" değerlendirmesini yaptı.
"BU KADAR DETAY BAŞKA ÜLKEDE YOK"
Bakan Elvan, Avrupa Birliği ülkeleri arasında TÜFE hesabına dair (ay bazında ortalama madde fiyatları, ağırlıkları gibi) bu detayda veri yayımlayan başka ülke olmadığını belirtti. TÜİK'e bir müdahalenin söz konusu olmadığını vurgulayan Elvan, şöyle devam etti:
"Ürettiği tüm istatistiklerde olduğu gibi TÜFE'yi de uluslararası normlarda, mesleki bağımsızlık, şeffaflık, tarafsızlık ve doğruluk ilkelerine bağlı olarak, AB ve dünya genelinde geçerli olan, uluslararası kurumlar tarafından tavsiye edilen yöntem, tanım ve kavramaları kullanarak hesaplıyor. Söz konusu değerlendirmeler yerli ve yabancı kurum ve kuruluşlardaki uzmanların değerlendirmelerine açık. Bu alanda TÜİK dünyada en şeffaf kurumlar arasında yer alıyor.
Resmi istatistikler haricinde çeşitli kişi ve kurumların kendi ilgi alanları ve çalışmaları kapsamında ürettikleri veriler 'resmi istatistik' olarak kabul edilemez. Her ay yayımlanan TÜFE, bu konudaki tek resmi veridir. Hanelerin sosyo-ekonomik özelliklerini dikkate alarak değil Türkiye'de yaşayan tüm haneleri kapsayacak ve genel Türkiye ortalamasını yansıtacak şekilde hesaplanıyor."