Vatandaşın ucuz gıda tüketmesi ve fiyat artışının önüne geçilmesi için denetim başta olmak alınan tedbirlere dün de bir yenisi eklendi. Ticaret Bakanlığı'nca fahiş fiyat artışı denetimlerinde asgari savunma süresi 10 günden 7 güne düşürüldü. Mevcut uygulamada, üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerinin savunması alınmadan kurul tarafından idari para cezası kararı uygulanamıyor. Yeni düzenlemeyle fahiş fiyat için istenen savunmanın yapılmaması para cezasını engellemeyecek. Son 20 günde yapılan denetimlerde 250'ye yakın firmaca satılan bin 150 üründe fahiş fiyat tespit edildi. Verilen 7 günlük sürede savunmasını yapmayan bu firmalara para cezası verilecek.
DENETİMLER SIKILAŞTIRILDI
Fiyat denetimleri sıkılaştırılırken, gıda fiyatlarını etkileyen, yem, lojistik, aracılık ücretleri gibi maliyetler de yakından takip ediliyor. Ticaret Bakanlığı'nca son 20 günde yapılan denetimlerde 4 bin 300 firmada 50 bine yakın ürün denetlendi. 4 bin 300 firmanın 250'unda bin 150 üründe fahiş fiyat tespit edildi. Denetimlerde yüzde 2.3 civarında üründe fahiş fiyat belirlenirken, fahiş fiyat arıtışına giden firmalardan savunmaları alındı. Gıdada zamların önüne geçmek için Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu Yönetmeliği'nde de değişikliğe gidildi. Düzenlemeyle Kurul'un üretici, tedarikçi ve perakende işletmelerine savunmasını almadan idari para cezası vermesinin önü açıldı, Kurul'un görev tanımı değişti. Yönetmeliğin eski halinde görev, "denetim ve incelemelere ilişkin üretici, tedarikçi ve perakende işletmenin savunmasını almak" şeklinde tanımlanıyordu. Yeni halinde ise 'gerekli hallerde' savunma alınacağı hükme bağlandı.
KAREKOD TAKİBI GELIYOR
Ticaret Bakanlığı fahiş fiyat uygulayanları tespit için Ürün Takip Sistemi'nde 'karekod' uygulamasına geçiyor. Bu sistem sayesinde karekodlu etiket okutarak gramajı, fiyat süreçleri, son kullanma tarihi, imalat gibi bütün ayrıntılar görülebilecek. Hal Kayıt Sistemi ile de sebze-meyvenin üreticiden tüketiciye ulaşıncaya kadar olan tüm aşamaları takip edilecek.
SAĞLIKLI ARZ VE REKOLTE TAHMİNLERİ
TARIM ürünlerinde arz ve rekolte tahminlerinin sağlıklı yapılabilmesine imkân veren bir erken uyarı sistemi güçlendiriliyor. Ürün Gözetim Mekanizması ile gıda ürünlerinde fiyat dalgalanmasının büyük veri ve ileri analitik yöntemleri kullanılarak yakından takip edilecek. Merkez Bankası erken uyarı sistemi konusunda yapılan çalışmalara daha fazla katkı verecek. Sistem hem üretim hem toptan hem de perakende aşamasında bütün zincirin anlık takibi, burada oluşan bilgi ile verilerin ilgili kurumlara anlık raporlanması ve kararların da alınmasını sağlıyor. Veri ve bilgi arttıkça karar alma etkinliğini de artıracak.
