Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin tarihi oldukça önemli işbirliklerine sahip. Ancak son olarak Dağlık Karabağ Bölgesi'nin kurtarılmasındaki askeri işbirliği iki ülkenin sözde değil gerçekten tek millet iki devlet olduğunu gözler önüne serdi. Aynı durum ekonomik açıdan da geçerli. Son yıllar, iki devletin her alanda geliştirdiği önemli projelerde tarihi adımların atıldığı bir dönem oldu. Bu dönemde özellikle ekonomik ilişkiler bakımından üst düzey karşılıklı ziyaretler ve önemli toplantılar gerçekleştirildi. Son olarak Türkiye ile Azerbaycan arasında 25 Şubat 2020'de Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı gerçekleştirildi ve bu toplantı vesilesiyle ikili ticaret hacmini artırmak açısından oldukça önemli bir adım atılarak Tercihli Ticaret Anlaşması imzalandı.
ENERJİ TEMEL ALAN
İkili ekonomik ilişkilerde karşılıklı olarak yapılan yatırımlar ve ikili ticaret hacmi tam arzulanan düzeyde olmasa da hem bağımsızlığın ilk yıllarına kıyasla ciddi bir artışın yaşanması hem de son yıllarda kurumsallaşma düzeyinin yükseltilmesi geleceğe daha olumlu bakmayı sağlıyor. Türkiye'nin Azerbaycan'da petrol dışı sektörlerde, Azerbaycan'ın ise Türkiye'de enerji sektöründeki yatırımları iki ülke yetkilileri ve uzmanlar tarafından özellikle vurgulanıyor. İki ülke arasında imzalanan stratejik ortaklık ve karşılıklı yardıma ilişkin anlaşmayla ikili ilişkiler tüm alanlarda olduğu gibi ekonomik alanda da farklı bir boyuta taşındı.
TİCARET HACMİ 2 MİLYAR $
Azerbaycan, son yıllarda dünya ile ticaretini giderek artırdı. 2019'da 195 ülkeyle dış ticaret gerçekleştiren Azerbaycan, 122 ülkeye ihracat, 185 ülkeden ithalat yaptı. Ülke geçen yıl 13 milyar dolar ithalat, 19.5 milyar dolarlık da ihracata imza attı. Turizm faaliyetlerini de geliştiren Azerbaycan'a geçen yıl dünyanın 193 ülkesinden gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 11.3 artarak 3 milyona çıktı. Turistlerin yüzde 29.4'ü Rusya'dan, yüzde 22.9'u Gürcistan'dan, yüzde 10'u Türkiye'den, yüzde 8.1'i İran'dan geldi. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Türkiye'nin kardeş ülke Azerbaycan'a ihracatı 2019 yılında 1.6 milyar doları bulurken, ithalatımız 394.8 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Böylece toplam 2 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşıldı.
40 MİLYAR DOLARLIK KARŞILIKLI YATIRIM
AZERBAYCAN petrol ve doğalgazının yanı sıra Hazar'ın doğu kıyısındaki ülkelerin petrol ve doğalgazının da Hazar denizi ve ardından da Azerbaycan üzerinden Türkiye'ye, buradan ise üçüncü ülkelere nakli büyük öneme sahip. Bu çerçevede Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı, Bakü-Tiflis-Erzurum Güney Kafkasya Doğal Gaz Boru Hattı, TANAP ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı projeleri çerçevesinde çok taraflı işbirliği başarıyla devam ediyor. Azerbaycan'dan Türkiye'ye yapılan yatırımlar önemli ölçüde arttı. Azerbaycan'ın 2019 yılı itibarıyla Türkiye'ye 17 milyar dolardan fazla, Türkiye'nin ise Azerbaycan'a 12 milyar dolardan fazla yatırımı var. SOCAR'ın yeni yatırım projeleriyle birlikte Azerbaycan'ın Türkiye'ye yatırımlarının 20 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
EN BÜYÜK PAY MAKİNEDE
TİCARETTE Türkiye'nin Azerbaycan'a yaptığı ihracatta 263 milyon dolarla kazan, makine, mekanik cihaz, nükleer reaktörler ve bunların aksam ve parçaları faslı ilk sırada yer alırken, bunu 189 milyon dolarla elektrikli makine ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü ses kaydetme verme cihazları aksam ve parçaları takip etti. Ayrıca, ihracatta 116 milyon dolarla motorlu kara taşıtları, traktörler ve bisikletler, 105 milyon dolarla plastik ve mamulleri, 104 milyon dolarla demir ve çelikten eşya önemli yer buldu. Azerbaycan'dan mal ithalatında ilk sırada 143.6 milyon dolarla pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ilk sırada yer alıyor.
