Uluslararası hukuku hiçe sayarak yıllardır Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesini işgal atında tutan Ermenistan, Tovuz'a saldırıp büyük bir gerilimin fitilini ateşledi. Ermenistan'ın saldırganlığının altında, Hazar Denizi'nin statü sorununun çözülmesiyle Azerbaycan Dağlık Karabağ konusuna daha güçlü odaklanabilmesinden çekinmesi, gündem değiştirme çabası, Tovuz'un Azerbaycan-Türkiye arasındaki enerji ve ulaşım güzergâhında yer alması gibi sebepler yatıyor.
Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "Kardeş Azerbaycan'ı kesinlikle yalnız bırakmayız, sonuna kadar da desteğimizi vereceğiz" sözleriyle net tavrını gösterdi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Dağlık Karabağ sorunu üzerine aldığı "Ermenistan'ın Azerbaycan'ın topraklarından çekilmesi çağrısı" içeren 4 karara rağmen Ermenistan'ı el altından destekleyen ülkeler ise, saldırganlığı körükledi.
Yukarı Karabağ'da insanlık dışı eylemlerde bulunarak nüfus üzerindeki etnik dönüşümü hızlandırmaya çalışan, bu tutumuna karşı uluslararası toplum tarafından somut şekilde cezalandırılmayan Ermenistan, 2016'da Dağlık Karabağ'da Azerbaycan'a saldırmaktan geri durmadı. Son provokasyonunu enerji ve ulaşım hatları güzergâhında bulunan sınır şehri Tovuz'a gerçekleştiren Ermenistan, Azerbaycan'ın da aynı yolla cevap vermesini manipüle ederek uluslararası toplumda mağduriyet algısı yaratabileceğini düşündü.
Rusya, Azerbaycan, İran, Türkmenistan ve Kazakistan arasında krize neden olan Hazar Denizi'nin statü sorunu, 5 ülkenin mutabakatı ile 26 yıl sonra sona erdi. Azerbaycan dış politikasında önemli bir gündem başlığı olan bu sorunun çözümlenmesiyle, kardeş ülkenin tüm gücünü Dağlık Karabağ'daki işgal altındaki topraklarına yönlendirebilme ihtimali ortaya çıktı. Ermenistan, yeni gerilim noktaları oluşturarak, hâlihazırda kendisinin 5 katı askeri güce sahip olan Azerbaycan'ın dikkatini başka noktaya çekmeyi amaçladı.
GÜNDEM DEĞİŞTİRME
Uzmanlar, Ermenistan'ın kötü yönetimden kaynaklı kamuoyu tepkisini 'gündem değiştirme' yoluyla yönetmek istediğini belirtiyor. Ülkede, eski Cumhurbaşkanı dâhil birçok siyasetçinin hapiste olması, basın ve meclisten gelen ağır eleştirilerle birleşince demokrasi ve insan hakları üzerinde tartışmalar baş gösterdi. İşsizlik % 20'yi aştı. Pandemi yönetilemedi. Bu da tepkilere neden oluyor.
ERMENİSTAN'IN SALDIRGANLIĞININ ALTINDA YATAN 5 NEDEN
1- Hazar Denizi'nin statü sorununun çözülmesiyle Azerbaycan Dağlık Karabağ konusuna daha güçlü odaklanabilmesi
2- Karışık politik ve ekonomik durumdan kaynaklı gündem değiştirme çabası
3- Kovid-19 pandemisini yönetmekteki başarısızlığı
4- BM kararına rağmen Dağlık Karabağ'daki işgalini el altından destekleyen ülkeler
5- Tovuz'un Azerbaycan- Türkiye arasındaki enerji ve ulaşım güzergâhında yer alması