Türkiye'nin pandemi sürecini yönetmedeki başarısı, ekonomideki hızlı toparlanma ve yerli yatırımcıların yoğun ilgisi ile adım adım zirveye yürüyen Borsa İstanbul'da, piyasanın lokomotifi sanayi sektörü oldu. Özellikle son dönemde hükümetin reel sektörü rahatlatan önlemleri ile pozitif ayrışmasını güçlendiren sanayi hisseleri, mali sektörün hakimiyetine son verdi.
10 YILDA % 277.8
Borsa İstanbul'da 16 Temmuz 2020 itibarıyla son 10 yılda, endeks yüzde 105 yükselirken, sanayi endeksindeki artış yüzde 277.8'e ulaştı. Mali endeksteki artışın yüzde 38'de kaldığı bu süreçte, son dönemde piyasaya yeni giren yatırımcıların ilgi odağı olan Tüm-100 hisselerini barındıran endeks ise yüzde 426 yükseldi. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilip ilk kabinenin kurulduğu 10 Temmuz 2018'den bu yana bakıldığında da BIST-100 Endeksi yüzde 23, mali endeks yüzde 19 yükselirken, sanayi endeksindeki artış yüzde 32'ye ulaştı. Pandemi krizinin ardından endeksin 84 bin puana indiği 23 Mart 2020'den bu yana ise sanayi endeksi yüzde 60 yükseldi.
Bu dönemde BIST-100 Endeksi yüzde 41, mali endeks yüzde 38, Tüm-100 Endeksi ise yüzde 105 prim yaptı.
POZİTİF AYRIŞMA
Hükümetin gerek pandemi gerekse normalleşme sürecinde aldığı önlemler, kamu bankalarının destekleyici adımları, reel sektörün son iki aydaki toparlanmasını güçlendirdi. Kapasite kullanım oranından reel kesim güven endeksine kadar tüm verilerde başlayan V tipi toparlanmanın güçlü sinyali, borsada da sanayiyi lokomotif haline getirdi. Ekonomideki öncü göstergelerin, reel kesimdeki toparlanmaya işaret ettiğine dikkat çeken Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, sanayi hisselerindeki canlılığın normalleşme dönemine ilişkin iyimserlikten kaynaklandığını söyledi.
ASELSAN'A BÜYÜK İLGİ
Türkiye'nin yerlilik oranını yüzde 20'lerden 70'lere çıkardığı savunma sanayisinin lokomotifi olan Aselsan'ın hisseleri, son 10 yılda yüzde 2 bin 589 arttı. Aselsan'ın 2010'un ilk çeyreğinde 183 milyon lira olan cirosu, 2020'nin aynı döneminde 2.6 milyar liraya çıkarken, aktif büyüklüğü de 2.6 milyar liradan 26.2 milyar liraya fırladı. Bu dönemde BIST-30 Endeksi'nde yer alan Soda Sanayi yüzde bin 608, Ereğli yüzde 877, Kardemir yüzde 762, Şişecam yüzde 702 prim yaptı. Son 10 yılda Sasa yüzde 7 bin 400, Ege Endüstri yüzde 7 bin 361, Hektaş yüzde 4 bin 937 değer kazandı.
YENİ YATIRIMCILARIN % 83'Ü 50 YAŞ ALTINDA
Türkiye'nin pandemi sürecini gerek sağlık gerekse ekonomik anlamda dünyaya örnek bir biçimde yönetmesi ve faiz oranlarındaki düşüş, bu yılın ilk yarısında 365 bin yeni yerli yatırımcının borsaya gelmesini sağladı. Yerli yatırımcının portföyü 266.9 milyar lira ile ilk defa yabancı yatırımcıyı geçerken, yeni gelen yatırımcıların çoğunluğunun 40 yaşın altında olduğu dikkat çekti. 2020 Ocak-Mayıs döneminde hisse senedi yatırımı yapan yeni yerli bireysel yatırımcıların yüzde 26'sı 20-29 yaş aralığında, yüzde 35'i 30-39 yaş aralığında, yüzde 22'si ise 40-49 yaş aralığında. Böylece borsaya yeni gelen yerli bireysel yatırımcıların yüzde 83'ü 50 yaş altı gençlerden oluştu. Yılın ilk 5 ayında piyasaya gelen 313 bin yeni yerli bireysel yatırımcının yüzde 28'i 10 bin liranın altında bir yatırım tutarıyla hisse senedine yatırım yapıyor. 10 bin- 20 bin lira arası tutarla yatırım yapan yatırımcılar yeni gelen toplam yatırımcıların yüzde 16'sını oluşturuyor. Portföy büyüklüğü 20 bin liranın altında olan yatırımcılar yeni gelen toplam bireysel yatırımcıların yüzde 44'ü. 50 bin liranın altında bir varlıkla hisse senedi piyasasına yeni katılan yatırımcılar ise yeni gelen yatırımcıların yüzde 66'sını oluşturuyor.
6 AYDA 1.324 YABANCI HİSSE ALDI
Borsa İstanbul'da kurumsal yabancı yatırımcılar yıl başından bu yana satış yaparak pozisyon azaltırken, bireysel tarafta ise yabancı girişinde önemli bir artış yaşandı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, 2019 sonunda 6 bin 634 olan bireysel yabancı yatırımcı sayısı, bu yılın haziran ayında 7 bin 958'e çıktı. Yabancı bireysel yatırımcının hisse senedi portföyünün büyüklüğü ise 1 milyar 467 milyon liradan, 1 milyar 992 milyon liraya çıktı. Aynı dönemler itibarıyla kurumsal yabancı yatırımcı sayısı bin 407'den bin 335'e, bunların portföy büyüklüğü de 154.4 milyar liradan 148 milyara geriledi.
