Türkiye koronavirüsle mücadele tedbirleri çerçevesinde yeni hayata hazırlanıyor. Toplumsal yaşamı sil baştan düzenleyen yeni kurallara uymayan hem tüketici hem satıcıya ağır cezalar verilecek. Kovid-19'da 11 Mayıs'ta normalleşme sürecinde ilk esneme adımlarının atılmasının ardından vatandaşın günlük olarak uğradığı işletmelerde de yeni döneme ilişkin kurallar belirlendi. Bakkaldan manava, kuyumcudan züccaciyeye, çanta ve ayakkabı satan işletmelerden terziye, kasaptan büfe ve kantin işletmelerine, minibüsçülerden kırtasiye ve oyuncak işletmelerde çalışanlar başta olmak üzere hem satıcının hem alıcının uyması gereken kurallar bireylerin yanı sıra aynı zamanda toplum sağlığını da güvence altına alacak. Koronavirüsle ilgili normalleşme sürecine adım adım geçiliyor. AVM'lerin açılması, berber ve kuaförlerin yeniden hizmet vermesi ile birlikte 13 sektörde de uygulanacak Bilim Kurulu üyelerinin olmazsa olmaz olarak önerdiği yeni tedbirler şöyle:
ALIŞVERİŞ TEK BAŞINA YAPILACAK: Müşteri gereksinimleri mümkün olduğunca telefon ve internet üzerinden karşılanacak. Çalışan ve müşteri dahil 4 metrekareye 1 kişi olacak şekilde içeriye müşteri alınacak. İşyerlerine misafir alınmayacak. Personeli korumak için tezgahlar ve müşteri alanı arasına geçici bir ayırıcı veya pencere yerleştirilecek. Varsa işyeri lavabosu müşterilere kapalı olacak. Müşteriler işyerine tek başlarına girecek. Eşlik eden diğer kişiler dışarıda kalacak. Büfe, kantin ve bayiler hizmete lokanta ve kafelerle birlikte açılacak.
BAHİS KUPONU DIŞARIDA DOLACAK: Bahis bayilerinde, bahis doldurma işlemi dış mekânda yapılacak, ortak kullanım amacı ile kalem, broşür gibi materyal bulundurulmayacak.
RANDEVUYLA TERZİ: Terziler randevulu çalışacak. Ölçü alırken ya da prova yaparken 1 metrelik sosyal mesafe korunacak. Tıbbi maske ve yüz koruyucu kullanacaklar.
KASAP, MANAV, BALIKÇI: Et ve et ürünleri, paketlenmemiş gıda maddeleri satışında çalışan personel eldiven kullanacak. Gıda satış yerlerindeki müşteri oturma alanları kaldırılacak.
ALINMAYAN ÜRÜNLER SIRAYA KONULACAK: Müşterinin inceleyip almadığı raf ürünleri, raftaki ürünlerin en altına veya arkasına yerleştirilecek. Mağazalarda çocuklar için oyun-eğlence makineleri varsa bu makineler kullanıma kapatılacak.
DOLMUŞTA ELDEN ELE PARA DOLAŞIMINA SON: Minibüslerde her müşteri ücretini kendisi verip, para üstünü kendisi alacak. Bir kişilik koltuklara 1 kişi, 2 kişilik koltuklara 1 kişi, 4 kişilik koltuklara 3 kişi oturacak şekilde yolcu alınacak.
KUYUMCU, SAATÇİ VE OPTİKÇİ: Optikçilere de randevu sistemi getiriliyor. Personel müşterilerle aynı ürünlere dokunacağı için her müşteriden sonra eller yıkanacak. Denenen ürün alınmıyorsa alkol veya sabunlu suyla silinecek.
AYAKKABILAR 1 GÜN BEKLETİLDİKTEN SONRA TAMİR EDİLECEK: Teslim alınan bütün ürünler poşet içinde alınacak ve poşet içinde teslim edilecek.Terzi ve ayakkabı tadilat iş yerlerinde teslim alınan ürünler en az bir gün bekletildikten sonra işleme tabi tutulacak. Kitapçılarla ilgili düzenlemede ise kitap reyonları ve rafları arasında sosyal mesafeyi ihlal edecek şekilde dolaşılmaması, kitapların karıştırılmaması, müşterinin istediği kitapları tezgahtarların ilgili bölümden alıp getirmesi istendi.
PAZAR YERİNE GÜNCELLEME: Pazar yerlerinde alınacak önlemlerde güncellenmeye gidildi. Barındırdıkları risk açısından pazar yerlerinde kurallara uyum çok sıkı denetlenecek. Pazar yerlerinin tüm giriş ve çıkışları kontrol altına alınacak. Satıcılar ve müşteriler dahil kişi sayısı her 4 metrekareye 1 kişi olacak şekilde sınırlandırılacak. Tezgah olmadan yerde satış yapılamayacak. Müşteri tarafından ürün seçimine izin verilmeyecek. Esnafı bağırarak satış yapamayacak.
HER YER ELDEN GEÇİRİLDİ: Taksi ve durakların dezenfeksiyonu, şoför ve müşterinin maske kullanımı, taksilerde yeterli dezenfektan veya kolonya bulundurulup bulundurulmadığı, aynı anda hizmet verilebilecek müşteri sayısı sınırı, her müşteri sonrası araç içinin havalandırılması ve temas edilen yüzeylerin dezenfeksiyonu, temassız ödeme yöntemlerine geçme konusunda çalışma olup olmadığı denetlendi. Pazar yerlerinde de maske kullanımı, tezgahların mesafesi, ürünlerin sunumu gözden geçirildi.
SAYI BELİRLENDİ, TİMLER İŞ BAŞINDA DENETİM YAPILIYOR: İçişleri Bakanlığı koronavirüsle mücadele tedbirlerine uyulması konusunda valiliklere genelge gönderdi. Valilik ve kaymakamlıkların gözetiminde sektör temsilcilerinin de aralarında bulunduğu denetim timleri, kurallara uyulup uyulmadığını kontrol etti.
MALZEMELERE BAKTILAR: Denetimlerde berber, kuaför ve güzellik merkezlerinde, randevu sistemine göre çalışma, çalışma saatlerine uyma, müşteri koltukları arasındaki mesafeyi sağlama, çalışanlar ve müşterilerin maske kullanımı, hizmet sunulmasında kullanılan malzemelerin sterilizasyonu veya dezenfekte edilmesi, tek kullanımlık ürünlerin kullanımı, izin verilmeyen (ustura ile tıraş, cilt bakımı, makyaj, ense fırçası vb.) kurallarına uyulup uyulmadığına bakıldı.
MÜŞTERİ SAYISI TESPİT EDİLDİ: AVM'lerde, AVM içi ve iş yerlerinde bulunabilecek müşteri sayısının tespitinde hesaba katılacak alanların doğru belirlenip belirlenmediği, müşterilere duyuru yapılıp yapılmadığı, belirlenen sayının üzerinde müşteri kabul edilip edilmediği kontrol edildi.
ÜÇ TÜRLÜ CEZA
Koronavirüs kurallarına uymayanlara, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 282. maddesine göre 789 TL'den 3.180 TL'ye kadar para cezası, Kabahatler Kanunu 32. maddesine göre (Emre Aykırı Davranış) 392 TL para cezası, Türk Ceza Kanunu 195. maddesine göre iki aydan bir yıla kadar hapis cezası veriliyor.
