Hukukçulara göre, sitelerde her ne kadar sosyal alanların faaliyeti durmuş olsa da güvenlik, temizlik gibi zorunlu faaliyetlerin devam etmesinden dolayı aidat ödeme zorunluluğu devam ediyor. Ancak, kat maliklerinin yönetimden aidat indirimi talep etmeleri gerekiyor.
Avukat Mehmet Arslan, "Aidat ödemeleri her yılın başında yapılan olağan genel kurul ile belirleniyor. Bu genel kurul dışında olağan şartlarda aidat belirlenmesi mümkün değil. Bugün ki koşulları dikkate alarak tek başına site yönetim kurulu aidatlarda indirime gidemez. Bu indirim için tüm daire sahiplerinin toplanması ve genel kurul yapılarak indirim kararı alınması gerekiyor" diye konuştu. Koronavirüsün etkisinin devam ettiği sürede aylık bütçenin fazlalık vermesi halinde bu bütçe sonraki aylar için kullanılabileceğini ifade eden Aslan, "Yıl sonunda ise gereğinden fazla toplanan aidat söz konusu ise bu bedeller ilgililerine iade edilmesi gerekiyor" dedi.
MÜCBİR SEBEP VARSA ÖDENMEZ
Koronavirüs etkisinin devam ettiği sürelerde aidatların geç ödenmesi sorun yaratmayacağının altını çizen Aslan, şöyle konuştu: "Koronavirüs nedeniyle kamu tarafından alınan kararlarda mücbir sebep halinin varlığı kabul edilmekte ve banka gibi kurumlara yapılacak ödemeler erteleniyor. Kişilerin koronavirüs sebebiyle işten çıkarıldığı, kazancı kalmadığını ispatlaması durumunda salgın etkisinin devam ettiği süre boyunca aidat ödeme yükümlülüğü mücbir sebep süresinin de devam ettiği süre boyunca ertelenmiş olacak. Yani bu şartlara haiz kişiler aidatlarını koronavirüsün etkisinin devam ettiği son güne kadar ödemeyebilecek."
İŞYERİ SAHİBİ ÖDEYECEK
Aidat yükümlülüğünün işyerleri için farklı olduğunu anlatan Aslan, "Örneklerle açıklamak gerekirse sitede bulunan kuaförün, kamu kararı ile kapatılması durumunda kuaförün kapalı kaldığı sürelerde aidat ödeme yükümlülüğü kiraya verene ait bir yükümlülük olacak. Kamu kararı ile müşteri kabul etmeyen ancak paket servis hizmeti devam eden işyerleri içinse kiracının mücbir sebep halini dikkate alarak aidatın bir kısmının kiracı ve bir kısmının kiraya veren tarafından ödenmesini talep edebilecek" şeklinde konuştu.
BU DÖNEMDE GİDER PAYI ALINMALI
Tüketici Sorunlar Derneği (TÜSODER) Başkan Vekili Av. Rıdvan Yıldız ise, gider paylarının toplanmasındaki temel amacın sitelerin giderlerinin karşılanması olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Koronavirüs sebebiyle ortak yerlerin kullanımının azalmış ve buna bağlı olarak da giderler düşmüşse site yönetimlerinin kat maliklerinden gider payı almaları gerekiyor. Site yönetimlerinin amacının, sitelerin düzenli ve huzurlu bir yaşam alanı sağlamak olduğu, kar etmek gibi bir amacın olmadığı unutulmamalı. Bunun dışında kat malikleri genellikle Yönetim Planları ve Yönetimle ilgili alınan kararlar konusunda yeterli dikkati göstermiyorlar" diye konuştu.
KAT MALİKLERİ NE YAPMALI?
Rıdvan Yıldız, kat maliklerinin bu dönemde dikkat etmesi gerekenleri şöyle sıraladı:
*Site Yönetim Planını mutlaka temin etmemeli.
*Yöneticiler ortak giderler düştüğü takdirde bunu gözeterek gider payı topluyor. Aksi durumda Kat Malikleri Kurulu toplanarak yeniden karar alabilir.
*Yöneticiler, belli dönem aralıkları ile denetlenebilir. Haklı bir neden olduğunda bu denetim her zaman yapılabilir. Bu nedenle yöneticiler, kat maliklerine karşı yönetim, gelir, gider konularında şeffaf olmalı.
*Kat Malikleri, her yıl yapılan Kat Malikleri Kurulu toplantılarına katılarak yönetimde söz sahibi olmaları gerekir. Sitelerle ilgili şikayetlerinde bir nedenin de kendilerinin ilgisizliği olduğu unutulmamalı.
*Şu süreçte işin hukuka değil, dayanışmaya ihtiyaç var. Bu nedenle hem yöneticiler hem de kat malikleri iyi niyet çerçevesinde bu duruma yaklaşmalı.
MARKALI PROJELER DE ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Konut projelerinde koronavirüs sebebiyle sosyal tesislerin ve havuzların kapatılmasının yanı sıra, otopark ışıklarının kapatılması, ortak alanlardaki ışıkların azaltılması gibi tasarruflara da gittiklerini ifade eden sektör temsilcileri, bu kapsamda aidatların da düşeceğini ve bunun için çalışma yaptıklarının mesajını verdi. Aktif Yaşam Genel Müdür Vekili Osman Coşkun, 21 toplu konut sitesine hizmet verdiklerini belirterek, aidatları ertelemek için çalışmalar yapıldığını kaydetti. Coşkun, "Günün ekonomik şartlarını da göz önüne alarak site yönetim kurulları ile koordineli olarak bir genelge yayınladık, Mevcut aidatların icra takiplerini ikinci bir talimata kadar durdururduk. Site içlerinde hizmet veren ve salgın dolayısıyla kapatılan kafe, berber, kuaför, sosyal tesis kiracılarından kapalı oldukları sürece kira alınmayacak" şeklinde konuştu.
