Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını, maskelere olan talebi patlattı. Dünyanın en büyük maske tedarikçisi Çin'de üretim durunca hem Asya hem de Avrupa rotayı Türkiye'ye kırdı. Tıbbi maske tedarikinin önemli bölümünü Çin'den yapan Türkiye'de ise kısıtlı kapasiteye sahip mevcut üreticiler talebe yetişemez hale geldi.
Zonguldak ve Adana'da üretim yapan haftalık 4 milyon kapasiteli fabrikalar ile haftalık 1 milyon kapasiteli birkaç üretim tesisi artık sipariş alamıyor. Bazı firmalar gelen telefonlara yetişemedikleri için telefon hatlarını geçici olarak kapattı. Firmalar nisana kadar sipariş alamadıklarını belirtirken Çinliler daha fazla üretim için mevcut fiyatın 2-3 mislini teklif ediyor.
MASKE VURGUNCULARI SAHNEDE
Tüm Tıbbi Cihaz Üretici ve Tedarikçi Dernekleri Federasyon Başkan Yardımcısı Erkin Delikanlı, Türkiye'ye haftalık olarak Avrupa'dan 30, Çin'den ise 50 milyon maske siparişi geldiğini söyledi. Delikanlı, "Piyasadaki mevcut ürünleri toplayıp fırsatçılık yapan vurguncular var. Normalde tanesi 0.30-0.50 arası fiyatlarda olan bir maskeyi 2.5-3 liraya satıyorlar. Soranlara da 'maske ihalesi aldık' diyorlar. Bu vurguncuların sektörümüzle alakası yok" uyarısında bulundu.
Son bir haftadır Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ile yoğun bir mesai içinde olduklarını ifade eden Delikanlı, "Yerli üretici Çin'le fiyat rekabetine giremediği için çok azalmıştı. Salgın yerli üretimin önemini ortaya çıkardı. Şu anda tıbbi cihaz alımlarında Cumhuriyet tarihinin en yüksek teşvikleri veriliyor. Bu tıbbi cihaz endüstrisi için bir fırsat" diye konuştu. Dünyanın mevcut maske talebini karşılamasının mümkün olmadığının altını çizen Delikanlı, "Sağlık Bakanlığı Zonguldak'taki üreticiyle iletişime geçti ve ilk etapta iç piyasa talebine cevap vermesi sağlanacak. Vurgunculuk yapanlara ise ciddi cezalar kesecek" dedi.
TEK SEFERDE 100 MILYON ADET ISTEYEN VAR
Zonguldak'ta 4 milyon kapasiteli MFA firması Çin'den gelen talebi karşılamak için üç vardiya sistemine geçti. Genel Müdür Fatih Furtun, şirketin 13 yıllık maske üreticiliği geçmişinde ilk kez böyle bir dönem yaşadıklarını, yurtdışına her gün ürün gönderimi yaptıklarını söyledi. Adana'da maske üretimi yapan Atos Sağlık'ın sahibi Yusuf Uçar ise, Çin'in dünyanın maske tedarikçisi konumundan ithalatçısı konumuna geçtiğini söyledi. "Haftada 100 milyon adet maske isteyen Çinli firma var" diyen Uçar, şu anda ancak iç talebe cevap verebildiklerini söyledi.
FARKLI ÜRÜNLER DE KARABORSA
Virüsten korunmak için ateş ölçer, dezenfektan, eldiven, galoş gibi ürünlere talep de arttı. Türkiye'nin dezenfektan üretiminde güçlü olduğunu ve bu alanda bir sıkıntı yaşamayacağını dile getiren Delikanlı, "Ancak ateş ölçer, eldiven gibi ürünlerde Çin'e bağımlıyız. Piyasada bu ürünleri de yoka sokan ya da fiyatlarını anlamsız şekilde artıran fırsatçılar var. Bakanlık bu tip firmaların da peşinde" ifadelerini kullandı.