Türkiye — Rusya dostluğunun önemli nişanelerinden biri olan ve her iki ülkenin karşılıklı güvenine dayalı ilişkileri neticesinde hayata geçirilen TürkAkım Projesi tüm zorlu süreçler aşılarak devreye alınmıştır. Hâlihazırda Balkanlar üzerinden Türkiye'ye gelen doğalgaz boru hattının ikamesi olmak üzere çalışmalarına başlanan, Türkiye ve Avrupa'ya doğal gazı taşıyacak olan, toplamda 31,5 milyar metreküp kapasiteli TürkAkım'ın kara boru hatlarının inşaat süreci; tüm zorlu koşullara rağmen yoğun çalışmalar sonucunda 1 yıl gibi rekor bir sürede planlanandan daha önce tamamlanmıştır. Enerji arz güvenliği kapsamında Türkiye'nin en önemli doğal gaz kaynaklarından biri olan, Rus doğalgazını Türkiye ve Avrupa'ya ulaştıracak TürkAkım Boru Hattı'ndan gaz akışı sorunsuz ve emniyetli bir şekilde başlamıştır. Bu vesileyle BOTAŞ'ın güvenilir bir doğalgaz tedarikçisi ve ticari ortak olduğu bir kez daha ispatlanmıştır. Tüm BOTAŞ ailesi olarak bu başarının haklı gururunu yaşıyoruz.
TürkAkım'da Zoru Başardık
DR. OLEG AKSYUTIN
Gazprom Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve South Stream Transport CEO'su
Nihayet Karadeniz'in iki kıyısını buluşturduk. Şimdiye dek bu derinliklerde inşa edilen en büyük çaplı boru hattı olan TürkAkım Projesi'nin hayata geçirilmesinin teknik açıdan zorlu bir görev olacağını başından beri biliyorduk. Çalışmak zorunda kaldığımız koşullar — oksijensiz sular, dik kıtasal yamaçlar, Karadeniz'in derinliklerindeki muazzam basınç — bizi yenilikçi düşünmeye, doğanın karşımıza çıkardığı engeller karşısında özgün mühendislik ve tasarım çözümleri geliştirmeye mecbur kıldı. Ayrıca bu şartlar, kalite kontrolü, iş güvenliği ve çevre konularına son derece büyük bir ciddiyetle yaklaşmamız gerektiği anlamına geliyordu.
Tasarımcılarımız ve yüklenicilerimizle beraber, teknolojinin insanlığa bahşettiği en gelişkin kazanımları kullanarak ilerici ve yenilikçi bir proje yarattık.
Bu görkemli projenin CEO'su olarak, mesleki bilgileri ve azimleri, bu zorlu projeyi mümkün olan en kısa sürede gerçekleştirmemizi mümkün kılan, çok çeşitli milletlerden gelen harika bir ekibe liderlik ettim. 250'den fazla uzmandan oluşan ekibimizde, Rus ve Türklerin yanı sıra 20'den fazla milletten uzmanlar çalıştı. Doğalgaz boru hattımızın açık deniz bölümünün inşaatında dünyanın en büyük ve en gelişmiş gemisini kullandık.
Ayrıca uzmanlarımız, Karadeniz'in her iki yakasında, gerek Kıyıköy'de gerekse Anapa'da, halkın, bitki örtüsünün ve hayvan nüfusunun projemizden asgari düzeyde etkilenmesi için gerekli tüm önlemleri aldı. Hatta, çalıştığımız bölgelerdeki varlığımızın yük yerine kazanım vesilesi olması için her türlü çabayı gösterdik.
Bölge sakinleriyle kurduğumuz güven ilişkisi ve TürkAkım'ın diğer projelere örnek olacak çıtayı belirleyen proje olarak algılanması, bu konularda doğru yaklaşım gösterdiğimizin kanıtı oldu.
Bugün artık projemizin bitiş çizgisine başarıyla ulaştığımız için mutluyuz.
İzninizle bu projenin hayata geçirilmesi için 7 gün 24 saat çalışan 6000 kişilik dev ekibe teşekkür etmek istiyorum. TürkAkım Projesi'ne olağanüstü bir iş çıkardık ve bundan büyük gurur duyuyoruz.
MARTIJN VAN DRIEL, Intecsea Başmühendisi
Karadeniz'i geçmek, yaklaşık bin kilometrelik bir mesafeyi kat etmek demek. Bu, bırakın deniz hattını, herhangi bir boru hattı için dahi çok uzun bir mesafe. Ayrıca, iki bin metreyi aşan çok derin suları aşmanız gerekiyor. Mevcut teknolojik olanakların sınırlarını zorlayan böylesi bir proje dünyada ilk kez yapılıyor.
PIETER SMIT, Allseas Proje Müdürü
TürkAkım, Pioneering Spirit gemisinin ilk boru döşeme projesi oldu. 32 inç çapındaki bir hattı 2200 metre su derinliğine döşemek gibi zorlu bir iş göz önünde bulundurulduğunda, beklentimiz, günde ortalama 4 kilometre boru döşeyebilmek yönündeydi. Ancak gerçekte gemi günde ortalama 5 kilometre boru döşedi, Ağustos 2018'de ise bir günde 6,3 kilometreyle projenin rekorunu kırdı. Bu büyüklükte bir boru hattının daha önce bu derinliklerde hiç yapılmadığı düşünüldüğünde bu çok büyük bir başarı.
YAŞAR ARSLAN, GAZBİR Başkanı
TurkAkım Projesi, Turkiye icin cok onemli bir kaynak. Marmara Bolgesi icin kesin bir arz guvenliği kaynağını oluşturacak. TurkAkım'ın paralelinde belki yapılacak ucuncu ve dorduncu hatların yapımıyla birlikte Turkiye'nin bir ticaret merkezi olma konumuna gelmesi soz konusu olacak.
ARİF AKTÜRK, İzmirgaz / Esgaz YK Üyesi
Turkiye, Avrupa'nın en onemli ve buyuk gaz tuketicilerinden biri. Rusya da Avrupa'nın en buyuk gaz tedarikcisi. TurkAkım ile Turkiye arz guvenliği acısından cok buyuk bir avantaja sahip oldu. Bu teknik acıdan bir başarı ve guzergah riskini ortadan kaldıran bir proje ama bunu bir ticaret merkezi olarak taclandırmamız gerekiyor. Boylece iki ulke arasında cok onemli bir enerji koprusu kurulmuş olacak.
MEHMET DOĞAN, Gazday Başkanı
TurkAkım ile gelecek ilave giriş kapasitesi Turkiye icin onemli. Cunku bu gazın gazla rekabet etmesini sağlayacak, bu da Turkiye'de bana gore enerji fi yatlarının uzun vadede duşmesine neden olacak. Rusya bu projeyi cok onemli bir risk alarak gercekleştirdi. Projeyi tamamen kendi fi nanse etti, ticari riskini kendisi aldı. Bu Rusya'nın doğalgazın geleceğine guvendiği anlamına gelir.
ALEKSEI GRIVACH, Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu Başkan Yardımcısı
TurkAkım, Rusya ile Turkiye enerji ilişkilerini guclendirmenin doğal bir yoluydu. Guney ve Doğu Avrupa'ya doğalgaz akışında Turkiye'ye onemli bir transit ulke olma fırsatı sunuyor. Turkiye'nin enerji dengesini daha temiz, daha guvenli ve daha surdurulebilir hale getirerek ekonomik buyumenin onunu acacak.
VOLKAN ÖZDEMİR, EPPEN Başkanı
TurkAkım, enerji guvenliği perspektifi nden baktığımızda, iki ulkenin de son derece menfaatine yarayacak, Avrupa gaz piyasası icin de son derece olumlu bir proje. Turkiye transit risklerden bu proje sayesinde kurtuluyor. Ayrıca, ozellikle ikinci hattın aktif hale gelmesiyle birlikte Rusya tarihte ilk defa Turkiye uzerinden Avrupa piyasalarına gaz gondermeye başlayacak. Bu Turkiye ile Rusya ilişkilerini daha farklı, daha ust bir konuma cıkaracak olumlu bir gelişme.
BARIŞ SAĞLAM, Anadolu Ajansı Enerji Editör Yrd
TurkAkım Turkiye ve Rusya icin bolgedeki ulkelerin enerji guvenliğine katkı oluşturabilecek karşılıklı bir dayanışmayı ortaya koydu. Projenin teknik başarısının yanı sıra hicbir gecikme yaşamadan son derece hızlı bir şekilde hayata gecirilebilmiş olması her iki ulke tarafından desteklendiğini ortaya koyuyor. Ben projeyi ileride de anlatılacak bir başarı hikayesi olarak goruyorum.
DANILA BOCHKAREV, EastWest Enstitüsü Kıdemli Üyesi
TurkAkım, gerek Turkiye ve Rusya icin, gerekse bu projenin aktaracağı doğalgazın nihai alıcıları olan Avrupa Birliği uye devletleri icin hayati bir proje. Turkiye pazarının yanı sıra, Orta ve Guney Avupa'daki doğalgaz likiditesini artıracak. Doğalgaz gibi guvenli, uygun fi yatlı ve cevre dostu bir yakıta erişim, bolgede hem ekonomik buyumeyi hem de ekolojik surdurulebilirliği sağlayacak.
ERDAL TANAS KARAGÖL, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi
TurkAkım projesi, başta Turkiye-Rusya enerji ilişkileri olmak uzere bolgesel enerji denkleminin yonunun belirlenmesi, Avrupa'nın enerji arz guvenliğinde Turkiye'nin etkin bir role sahip olması ve Turkiye'nin enerji ticaretinde merkez ulke konumuna ulaşması acısından son derece onemlidir. Turkiye'nin sahip olduğu coğrafi konum ile bolgesel enerji ticaretine doğal bir guzergah sunuyor olması onemli bir fırsat. Bu kapsamda soz konusu projenin hayata gecirilmesi hem Rusya ve Turkiye'nin bolgesel enerji denklemindeki işbirliğini gozler onune seriyor, hem de Avrupa'nın enerji arz guvenliğinde Turkiye'nin stratejik konumunu one cıkarıyor. TurkAkım'ın başta Turkiye'ye taşıyacağı doğalgaz miktarının 15,75 milyar metrekup olması ve sonrasında bu gazın Avrupa ulkelerine iletiminin sağlanması planlıyor. Turkiye ve Rusya arasında yurutulen başarılı enerji diplomasisi, başta Avrupa olmak uzere kuresel enerji denklemindeki tum aktorlerin dikkatlerini bu bolgeye cekmesini sağlamıştır. Bugun Avrupa'nın enerji tedarikinde iki ulke arasında sağlanan bu işbirliği ve diyaloğun son derece onemli kazanımlar elde ettiğinin altını cizmek lazım.
PROF. DR. FİLİZ KARAOSMANOĞLU, İTÜ Öğretim Üyesi
Enerji sektörü 3D (Dijital; Dağıtık; Düşük Karbonlu Enerji) dönüşümü için ilerlerken, bu geçiş sürecinin vazgeçilmez enerji kaynağı doğalgaz, ülkemizin enerji jeopolitiğinin lideridir. Doğalgazın hava kirliliğini ve sera gazı salımını azaltma yönündeki olumlu etkisi ve yenilenebilir kaynaklarla beraber kullanılabilme olanağı da dikkate alınarak, ısınmapişirme, milli parklar, doğa koruma alanları, toplu taşımacılık ve ulaştırmadaki tüketimi artırılmalıdır.
SELİN EDA TEKİROĞLU, Kıyı Geçişi Proje Müdürü
Teknik, çevresel ve toplumsal zorlukları olan bir projeyi Rusya ve Türkiye mevzuatına ve uluslararası standartlara uygun olarak hayata geçirmek, vasıflı ve deneyimli bir ekip tarafından iyi bir planlama, mühendislik kapasitesi ve yönetim becerisi gerektiriyor. TürkAkım, dünyanın dört bir yanından çalışanların, yüklenicilerin ve tedarikçilerin ekip çalışmasının ürünü oldu.
JAY CHAUDHURI, TürkAkım Deniz Kesimi Proje Müdürü
TürkAkım, sektörde geçerli en yüksek standartlara uygun şekilde tamamlandı. Bu büyük bir başarı. Projeyi mümkün olan en kısa zamanda azami verim sağlayarak tamamladık. Hepimiz bu başarımızla gurur duyuyoruz.
