Türkiye, ülkeler arasında ticaretin kurallarını belirleyen Serbest Ticaret Anlaşmaları'nı (STA) mercek altına aldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı imza atılan ve müzakereleri devam eden anlaşmalarla ilgili kapsamlı bir çalışma başlattı. Edinilen bilgilere göre, ticarette ihracat-ithalat dengesi Türkiye aleyhine olan anlaşmalar yeniden masaya yatırılarak taraflarla müzakere edilecek. Bu ülkelere heyetler arası ziyaretler yapılacak. Böylece, son dönemde büyüme ve kur kaynaklı dış ticaret açığında sağlanan iyileşmenin kalıcı olması sağlanacak.
20 ANLAŞMA YÜRÜRLÜKTE
Hali hazırda, Türkiye'nin yürürlükte olan 20 STA (EFTA, İsrail, Makedonya, Bosna ve Hersek, Filistin, Tunus, Fas, Suriye, Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Sırbistan, Şili, Morityus, Güney Kore, Malezya, Moldova, Faroe Adaları ve Singapur) anlaşması var. Lübnan, Kosova, Sudan, Venezuela ve Katar STA'ları iç onay sürecinde. EFTA ülkeleri, Bosna-Hersek, Sırbistan ve Karadağ ile yapılan anlaşmaların ise kapsamının genişletilmesi çalışmaları sürüyor. Gürcistan, Malezya ve Moldova ile yürütülen müzakereler de sonuçlandırılmak üzere. Türkiye, Suriye ile yapılan STA'yı askıya alırken, Ürdün'le olan anlaşma da 2018'de yürürlükten kaldırdı.
Türkiye, STA yapılan ülkeler arasında sadece iki ülkede dış ticaret açığı veriyor. Bu ülkeler ise Malezya ve Güney Kore... Malezya'da Türkiye 1.7 milyar dolar, Güney Kore'de ise 5.4 milyar dolar dış ticaret açığı veriyor. Türkiye serbest ticaret anlaşması yaptığı diğer ülkelerle ise 9.9 milyar dolar dış ticaret fazlasına sahip. Güney Kore'yle ticaret anlaşmasının 2012'de imzalandığını belirten yetkililer, "O dönemde dış ticaret açığı 5 milyar dolardı. Bu rakam 2013'te 5.6 milyar dolara, 2014'te 7 milyar dolara çıktı. 2018'e kadar 5.8-6.5 milyar dolar düzeyinde seyreden dış ticaret açığı geçen yıl Türkiye'nin genel ithalat azaltmasıyla yeniden 5.4 milyar dolara geriledi" diyor.
Müzakere sürecinde olan ve başlama aşamasına gelen 21 STA'da ise Türkiye'nin toplam ticaret açığı 19.6 milyar dolar. Sadece Hindistan'da dış ticaret açığı 6.4 milyar dolar. Japonya'yla yılda 3.6 milyar dolarlık dış ticaret açığı veriyoruz. ABD'de bu rakam 4 milyar dolardan fazla.
MÜZAKERESİ TAMAMLANANLAR TÜRKİYE'NİN LEHİNE
Müzakeresi tamamlanan anlaşmalarda ise durum Türkiye lehine. Türkiye'nin müzakereleri tamamladığı hemen hemen tüm ülkelere karşı dış ticaret fazlası var. Beş ülkede (Gana, Katar, Kosova, Lübnan, Sudan) dış ticaret fazlası 2.2 milyar dolar. STA anlaşmaları devreye girdiğinde bu rakamın daha da artacağı, çünkü bu ülkelere karşı Türkiye'nin mukayeseli üstünlüğü olduğu belirtiliyor.