Dünyanın dört bir köşesine yatırım ve ihracat gerçekleştiren Türk firmaları, tıkanan klasik pazarların yerine alternatiflerini açmayı başarıyor. Yeni rotada ise dünyanın en hızlı gelişen 20 ekonomisinin yarısını barındıran Afrika var. Uzun süredir ağırlıklı Çin olmak üzere Türkiye, Brezilya ve Rusya tarafından oldukça iyi değerlendirilen Afrika'da, alım gücü her gün yükselen 650 milyonluk bir nüfusa dünyadan giden doğrudan yatırım da son yıllarda hızlı bir şekilde arttı. Zira Afrika kıtasında, 2018'de toplam nüfusun yüzde 30'unu şehirlerde ikamet edenler oluştururken, bu oranın 2030'a kadar yüzde 50'ye ve 2060 yılına kadar da yüzde 65'e ulaşması bekleniyor. Dolayısıyla bu durum bölgedeki konut ihtiyacının da, yıllar içerisinde giderek artacağına işaret ediyor.
550 MİLYARLIK DOLARLIK HACİM
2018'in ilk çeyreğinde yüzde 43 büyüyen doğrudan yabancı yatırımlar 186 milyar dolara ulaştı. Bu yatırımlarda aslan payı gelişmekte olan ülke firmalarına ait. 2020 yılı projeksiyonunda ise toplam doğrudan yabancı yatırım miktarının 550 milyar dolara çıkması bekleniyor.
MÜTEAHHİTLİK SEKTÖRÜ REVAÇTA
Afrika kıtası 1.5 trilyon dolarlık pazarıyla geleceğin en büyük "kâr merkezi" olarak görülüyor. Enerji, tarım, altyapı ve üstyapı inşaatları, turizm, madencilik, üretim en güncel sektörler olarak öne çıkıyor. Zengin petrol yatakları, stratejik metal rezervleri, yenilenebilir enerji kaynakları, kalkınma hamlesi için ihtiyaç duyulan yatırım potansiyeli özellikle müteahhitlik sektörü için büyük önem arz ediyor.
TÜRK MÜTEAHHİTLERİN PAYI ARTIYOR
Dünyanın onlarca ülkesinde 45 yıldır iş yapan Türk müteahhitlik sektörü tarihinde ilk kez bir Afrika ülkesi birinci sıraya tırmandı. 2017 yılında Tanzanya'da 3.1 milyar dolarlık iş alındı. Bu ülke toplamda yüzde 17.3 payla Rusya, Türkmenistan, Libya, Suudi Arabistan gibi Türkiye'nin geleneksel pazarlarının tamamını geride bıraktı. Müteahhitlerin bir başka dikkat noktası da bölge ülkelerinden Mozambik oldu. Burada da Türkiye yüzde 2.5 payla en çok iş yapılan ilk 10 ülke arasına girdi. İki ülkede 2016 ila 2030 arasında konut, ulaşım, sağlık ve eğitim yatırımları alanında 4.8 trilyon dolarlık altyapı yatırım ihtiyacı olması ve alınan işlerdeki başarı üzerine sektör, Sahra Altı Afrika'yı yeni "hedef pazar" olarak belirledi.
İNŞAATTA ÖNE ÇIKAN 5 ÜLKE
KENYA
Kenya, Doğu Afrika'daki en büyük ekonomi olarak gösteriliyor. En önemli sektörü hiç kuşkusuz ki inşaat. Ülke adeta yeniden inşaa ediliyor. Bu sektör 2019 yılı tahminlerine göre GSYİH'nın yüzde 21.4'ünü oluşturuyor. Tabi ki ülke hedefinde sanayileşmek var. Bu nedenle yatırımcılara inanılmaz avantajlar sağlanıyor. Öte yandan sanayi ürünleri ithalatında doğal olarak çok ciddi fırsatlar bulunduğu da bir gerçek. Son olarak vurgulanması gereken konu ise safari ve vahşi yaşam turizmi.
Pazara nasıl girilir?
Ülkede Yabancı Yatırımı ve Yatırımcıyı Koruma Yasası bulunuyor. Buna göre yabancı yatırımcı istediği gibi kâr transferi yapabiliyor. Döviz işlemleri ticari bankalar ve döviz bürolarında yapılıyor. Öte yandan Kenya 1993'ten beri dalgalı döviz kuru uyguluyor. Yeni yatırım yasasında yatırımcıların işlemlerinin tek bir yerde yapılacağı Türkiye'deki tek durak ofis benzeri "one-stop office" uygulaması da bulunuyor.
TANZANYA
Tanzanya Afrika'nın en güvenilir ve en istikrarlı ülkesi olarak öne çıkıyor. Kabileler arası savaş yok. Nüfusunun yarısı Müslüman yarısı Hıristiyan olmasına rağmen dini çatışmalar da yok. Tanzanya'da 1980'lerin ortalarından itibaren politik sistemde, ekonomide ve kamu yönetiminde reformlar uygulanmaya başladı. 1986 yılında Türkiye'deki yapıya benzer bir ekonomik reform programları sonucunda liberal bir ekonomik yapıya dönüştü. Türkiye ile olan ilişkiler ise vizelerin kalkması THY'nin direk uçuşlara başlaması ve hükümetler arası iletişimin artması ile son beş yılda 10 kat artarak milyon dolardan 85 milyon dolara yükseldi.
Pazara nasıl girilir?
Tanzanya hükümeti 2019'da inşaat ve altyapıya 21 milyar dolar harcayacak. Tanzanya piyasasına bir acente veya dağıtıcı aracılığıyla girmek en etkili yöntem olarak tavsiye ediliyor. Bunun için ülkede yerel ortak sağlayan kurumlar var. Bölgede genel olarak uluslararası iş kuralları geçerli ve bankacılık sisteminde sorun yok. Öte yandan işyeri kiralayabilirsiniz.
Güney Afrika Cumhuriyeti
Güney Afrika'da altyapı yatırımları bakımından dünyanın en bonkör ülkeleri arasında bulunuyor. Türkiye'nin, ülkeye ihracatı yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarak, 400 milyon doları geçti.
Pazara nasıl girilir?
Ülkenin en belirgin özellikleri arasında gelir adaletsizliği öne çıkıyor. Tüketici profili baskın şekilde zengin ve yoksul olarak uç noktalara yığılmış durumda. Tüketici eğilimi ve davranışları farklı olabiliyor. Ülkeyi ziyaret edecek yabancıların dikkatli olması gerekiyor.
SUDAN
Türkiye ile olan ticaretin zirve yaptığı ülkelerin başında Sudan geliyor. Son beş yılda bölgeye olan ihracat 13 kat artış gösterdi. Son beş aylık ihracat verileri şuan için 800 milyon doları geçmiş durumda. İki ülke arasında hedeflenen ticaret hacmi ise 5 milyar dolar.
Pazara nasıl girilir?
Sudan'da nüfusun yüzde 28'i şehirlerde yaşıyor. Hedef beş yıl içinde bu rakamı yüzde 40'lara çekmek. Sudan'da yerel gelenekler ticari faaliyetleri etkiliyor. Bu ülke ile ticaret yapmaya karar verdiyseniz, ilk işiniz hükümete bilgi vermek olmalı.
BENİN
Togo ve Nijerya'nın arasında yer alan Benin, kuzeyde Nijer nehrinden, güneyde Atlantik Okyanusu'na kadar uzanan uzun ve dar bir coğrafyaya sahip. Benin 2018'de 420 milyon dolar civarında doğrudan yabancı yatırım aldı. Türkiye ve Benin arasındaki ticaret hacmi geçen yıl yüzde 220 artarak ortalama 30 milyon doların üzerine çıktı
Pazara nasıl girilir?
Yeniden yapılanma halinde olan Benin'de ihaleler ülkedeki büyük gazetelerde ve www. gouv.bj isimli web sitesinde yayınlanıyor. Kişisel ilişkilere büyük önem verildiğinden, gerek mevcut ve gerekse potansiyel müşterilerle yüzyüze görüşme Benin'de iş yapmak için oldukça kritik bir faktör.
