Avrupalı Türklerin merak ettiği konuların başında emekli aylığı talebinin ne zaman yapılması sorusu geliyor. İçinde bulunulan yıl bitmeden mi müracaat etmeli yoksa yeni yılda mı? Aylık başvurusu yapmadan önce emeklilik yaşı, prim gün sayısı ve sigortalılık süresinin her üçünün tamam olması gerekir. Konuya öncelikle şöyle yaklaşılmalı: Ülkemizde aktif çalışanlar ve Bağ Kur statüsünde prim ödeyenler ile yurtdışında yaşayıp borçlanma yapanları birbirinden ayırmak lazım. Yurtdışı borçlanma yapanların ise borçlanma dönemlerinin hangi yıllara gittiğine bakmak gerekir. Borçlanma dönemi 2008 yılı sonrasına sarkıyorsa, ülkemizde bu yıl enflasyonun yüksek çıkması beklendiğinden, 2019 yılında emekli olmak daha avantajlı olacak gibi. Bu yıl değil de 2019 yılında emeklilik dilekçesi verirseniz, aylığınız belli oranda artarak bağlanır. Ancak aylık başvurusunu geciktirmek demek, belli bir ay aylıklardan vazgeçmek anlamına gelir ki, alabileceğiniz zammın kaç yıl ile telafi edeceğini hesaplayıp aylık dilekçesini buna göre vermek lazım.
HANGİSİ FAYDALI?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na göre emekli aylıkları Ocak ve Temmuz ödeme dönemlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre açıklanan en son tüketici enflasyonu kadar artırılmaktadır. Yukardaki bilginin özü, emekli aylıklarını artıran temel unsur ülkemizdeki tüketici enflasyonudur. Aylıklarınızı sadece tüketici enflasyonu değil, kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişi var mı yok mu, yaşı, prime esas kazanç miktarı ve kazançların hangi aylar ile yıllara gittiği de düşürme veya artırmasına neden olur. Kazançları, dönemleri ve yaşı uygun olanların gecikmeksizin aylık talepleri yerinde olacaktır. Diğer pozisyonda olanlar ise taleplerini yeni yıla ertelemeleri lehlerine olacaktır.
KAÇ YAŞINDA EMEKLİ OLURUM?
Halil / ALMANYA 1979 doğumluyum. Türkiye'de 2001, Almanya'da ise 2005'te işe başladım. Bin günlük borçlanma dilekçesi verdim. Memur 2005 yılını başlangıç kabul etti. Türkiye'de 313 günüm var. Kaç yılında emekli olabilirim ve tahmini alacağım para nedir acaba?
4500 günden en erken 60 yaşında emekli olursunuz. Askerlik yaptıysanız askerlik borçlanması yaparak başlangıcınızın geriye çekmeniz de mümkün. 60 yaşında alacağınız yaşlılık ayığınızın hesabının yapılması mümkün değil. Ancak yüksek aylık alabilmeniz için borçlanmanızın 1 ila 7,5 katı arasında yapılabilmesi mümkün.
BORÇLANMA NASIL DONDURULMALI?
Haluk / ALMANYA 14.09.1966 doğumluyum. 1985'ten beri çalışıyorum. Türkiye'de usulüne uygun 12 gün çalışmışlığım var. Kaç gün borçlanabilirim? Yurtdışı Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesini doldurdum. Ama 11. maddede ne yazacağımı bilemedim.
Türkiye'deki usulüne uygun çalışmanızın zamanını, vatandaşlık ve askerlik durumunuzu yazmamışsınız. Türk vatandaşı olduğunuzu ve askerliğinizi bedelli olarak yaptığınızı farz ederek cevabınızı vereceğim. 113.200
TL ödeyerek hemen ya da 77.940 TL ödeyerek 60 yaşında emekli olabilirsiniz. Yurtdışı borçlanma formunun doldurulması çok önemli. Çünkü emeklilik yaşınız, ödeyeceğiniz rakamın belirlenmesi ya da alacağınız aylığın durumu bu formun doğru doldurulup doldurulmadığına bağlıdır.
HASAN KARAHALİLOĞLU
