Transit ve Ulaştırma İşbirliği Anlaşmasına Taraf Ülkelerin Uluslararası Ulaştırma Bakanları Konferansı Türkmenistan'ın Türkmenbaşı şehrinde gerçekleştirildi.
Türkiye'yi temsilen konferansa katılan Turhan, açılış oturumunda yaptığı konuşmada, Asya ve Avrupa kıtaları arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin giderek derinleştiği bir dönemden geçildiğine dikkati çekerek iki kıta arasındaki ticaretin günde 1,5 milyar dolara ulaştığını belirtti.
Turhan, bu ticaret hacminin artarak devam etmesi ve 2025'te 740 milyar dolara ulaşmasının beklendiğini ifade ederek, söz konusu ticaret hacmi göz önüne alındığında iki kıta arasındaki ulaşımın geliştirilmesinin büyük önem taşıdığının görüldüğünü vurguladı.
Bu anlamda, Lapis Lazuli koridorunun Afganistan, Türkmenistan, Hazar Denizi, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye arasında ekonominin ticari ilişkilerin ve ulaşım bağlatılarının gelişimini amaçlayan çok önemli bir girişim olduğunu ifade eden Turhan, Hazar geçişli orta koridor ve Lapis Lazuli güzergahının Asya ve Avrupa'yı bağlayan iki önemli koridor olarak hızla geliştiğini söyledi.
Turhan, anlaşmaya taraf olan tüm ülkelerin bu yönde büyük çabalar harcadığına işaret ederek, şöyle konuştu:
"Şüphesiz altyapı yatırımları ve taşımacılığın kolaylaştırılmasına yönelik adımlarımız bu güzergahların daha da etkinleşmesinin yolunu açacaktır. Bu koridorun etkin olarak hizmet vermesinde Hazar geçişinin rolü çok kritik. Yakın zamanda açılan Türkmenbaşı Uluslararası Limanı modern İpek Yolu'nun en önemli projeleri arasında yer aldı. Bu liman yakın zaman önce tamamlanan Bakü-Tiflis-Kars Demir Yolu Projesi ile bir zincirin halkaları olarak Afganistan ve Çin'i Orta Asya üzerinden Avrupa'ya bağlayacak. Kardeş ülke Türkmenistan'ın bu başarısı bizim için büyük bir övünç ve gurur kaynağıdır. Türkiye olarak mega projelerle bu koridorun Avrupa'ya bağlanması için büyük çaba sarf ediyoruz. Türkiye gelişmiş kara yolu ağı ile ve kesintisiz demir yolu bağlantısı ile modern İpek Yolu'nun önemli ülkelerinden biri haline gelmiştir."
Son 15 yılda ulaşım altyapısını güçlendirmek için 520 milyar lira yatırım yaptıklarını ifade eden Turhan, bölünmüş yol uzunluğunun 26 bin 198 kilometreye, otoyol uzunluğunun ise 2 bin 657 kilometreye çıktığını aktardı.
Turhan, demir yolu ağının ise 12 bin 710 kilometreye ulaştığına dikkati çekerek, BM Trans Asya Demir Yolu Ağı üzerine yeni demir yolu hatlarının inşası ve mevcut hatların rehabilitasyonu dahil olmak üzere 13 projeyi uygulamaya devam ettiklerini anlattı.
Havaalanı sayısını 56'ya çıkardıklarını, gelecek 5 yıl içerisinde bu sayıyı 65'e çıkaracaklarını belirten Turhan, tamamlandığında 200 milyon yolcu kapasitesi ile hizmet verecek İstanbul Havalimanı'nın da geçen ay açıldığını hatırlattı.
Turhan, ulaştırma altyapılarının geliştirilmesinin önemli olmakla birlikte tek başına yetmediğini belirterek, "Belli güzergahların öncelikli ulaştırma koridorları haline dönüştürülmesi ancak bu hat üzerinde taşımacılığın kolaylaştırılması, çok modlu alternatiflerin ve lojistik imkanların geliştirilmesi ile mümkündür." ifadesini kullandı.
"İPEK YOLU'NUN CANLANDIRILMASINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR ARTIYOR"
Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Han Çakiyev de bölgesel ve ulusal olarak İpek Yolu'nun canlandırılmasına yönelik çalışmaların giderek arttığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Lapis Lazuli Anlaşması çerçevesinde ticaret koridoru Afganistan'ın Turgundi merkezi Aşkabat, sonra Hazar ile bağlanarak, Bakü'ye kadar devam etmektedir, sonra Tiflis'ten Türkiye'ye, Türkiye'den de Avrupa'ya gidecektir. Orta Asya'yı Avrupa ile birleştiren bu Transit Ulaştırma Koridoru ticaret hacmimizi geliştirmeye de yardım edecektir. Bu konferans dünya toplumuna 'Türkmenistan Büyük İpek Yolu'nun kalbi' sloganının gerçekten hayata geçtiğini göstermektedir."
Azerbaycan Başbakan 1. Yardımcısı Yakup Eyubov da ticaret yollarının eskiden beri bir damar gibi ülkelerin geliştirilmesine, kültürel kaynaşmasına yardım ettiğini belirterek, "Lapis Lazuli taraf ülkelerinin yapacağı çok işler vardır. Aralık ayında test yükünün gönderilmesi söz konusu, bununla beraber hangi alanların geliştirilmesi gerektiğini görmüş olacağız." dedi.
Eyubov, söz konusu koridor üzerinde transit tarifeleri konusunu değerlendirmek gerektiğinin altını çizerek, ulaştırma ve lojistik şirketleri arasında mali konuların da ele alınması gerektiğini vurguladı.
Bazı ürünlerin imtiyazlı taşımacılığı ve teknik güvenliğinin sağlanmasıyla ilgili çalışmalar da yapılması gerektiğine dikkati çeken Eyubov, kara yolu ve diğer taşımacılıkta vize kolaylıklarının getirilmesinin gerekliliğine işaret etti.
Konferansta Özbekistan, Afganistan ve Gürcistan temsilcileri de söz alarak Lapis Lazuli Anlaşması'nın yol haritasının oluşturulmasına yönelik taleplerini ve anlaşmanın ülkeleri açısından önemini dile getirdi.